«خداداد» سریال تراز آقای رئیس است؟
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون | تکلیف سریال نوروزی شبکه دو مشخص شد و «خداداد» در آغازین روزهای ۱۴۰۱ از این شبکه پخش میشود. این خبری است که روز گذشته بهطور رسمی در اختیار رسانهها قرار گرفت و اعلام شد «خداداد» در مرحله تصویربرداری قرار دارد. آنچه محور گزارش امروز شده، فرامتنی است که حول این خبر وجود دارد. ازجمله اینکه آیا چنین سریالی که در دوره مدیریت جدید صداوسیما ساخته میشود، اثری شاخص خواهد بود؟ سختگیریها برای ارتقای کیفی سریالها منجر به چه نتیجهای میشود؟ تحلیل هفت صبح را بخوانید.
مورد اول| تعطیلی سریالها
برای رسیدن به پرسشهای بالا نیاز است مروری کوتاه بر اتفاقات رخ داده در دوران مدیریت جدید داشته باشیم. آبان ماه و کمی بعد از حضور پیمان جبلی در صداوسیما گزارشی نوشتیم و برای نخستینبار خبر از تعطیلی ۱۵ سریال دادیم. در آن گزارش نوشتیم: «نگرانی اصلی برای باکس نوروزی شبکههاست که سریالسازها فرصت چندانی برای رساندن محصول به آنتن ندارند.
در این میان فقط با «زیرخاکی ۳» موافقت شده. آرمان زرینکوب (تهیهکننده ستایش) تصمیم داشت سریال نوروزی شبکه دو را بسازد. درباره سریال نوروزی شبکه سه و پنج هم اطلاعات دقیقی در دسترس نیست. عجالتا، مهم تصمیمی است که جبلی گرفته و دستور توقف همه آنها را داده است.» این خبر تکذیب شد اما حالا با اعلام ساخت «خداداد» اصالت آن تایید میشود.
مورد دوم| تاکید بر ارتقای کیفیت
تعطیلی سریالهایی که بعد از تصویب توسط مدیریت قبلی صداوسیما وارد پیشتولید شده بودند، از یک جهت قابل تامل است: رئیس جدید قصد بالا بردن کیفیت را دارد. کما اینکه خود جبلی هم گفته بود: «سریالها و بقیه تولیدات تلویزیونی در قالبهای مختلف باید در راستای هدایت فرهنگی، سالمسازی فضای فرهنگی جامعه و وفای به امانتی که جامعه در اختیار ما قرار داده باشد. هر تولید و محتوایی که نتواند آن را حفظ کند، طبیعتاً مورد پذیرش مردم هم نیست.» از آنسو و براساس خبرهای تایید نشده، قرار است سیما فیلم کمپانی تولید سریال شود. این یعنی حذف واسطهها و بالا بردن کیفیت آثار نمایشی.
مورد سوم| ترکیب خداداد
با این مقدمه طولانی، میرسیم به سریال «خداداد»؛ سریالی که نخستین محصول دوران جدید مدیریت صداوسیماست. امیدواریم نتیجهای که از این سریال بهدست میآید «همه» را شگفتزده کند اما عجالتا «خداداد» روی کاغذ چنین شانسی ندارد. این سریال را علی غفاری کارگردانی میکند و سعید سعدی تهیهکننده آن است. آنها تجربه همکاری در «بچه مهندس» را دارند که بهواسطه رسیدن به فصلهای بعد توانست به موفقیت نسبی دست یابد.
اگر بخواهیم موقعیت این سریال را با نمونههایی مثل «پایتخت» ، «لیسانسهها» و حتی «از سرنوشت» مقایسه کنیم، «بچه مهندس» رو به عقب گام برداشته. غفاری در سینما هم کارگردانی متوسط محسوب میشود. در حال حاضر رضا ناجی، علی صبوری و سوسن پرور بهعنوان بازیگران «خداداد» مقابل دوربین رفتهاند. ناگفته پیداست که این ترکیب برای موفقیت یک سریال قدرت لازم را ندارد. باز هم امیدواریم حاصل سختگیریها به بار بنشیند، سریالی مطلوب ساخته شود و مخاطب از تماشای آن «شگفتزده» شود.
مورد چهارم| بازخوانی یک تجربه
در شرایط معمول، دست زدن به پیشبینی درباره موفقیت یک سریال در حد و اندازه «خداداد» شاید معقول نباشد. آنچه باعث توجه ویژه به چنین سریالی میشود، توقعی است که مدیریت جدید برای ارتقای کیفی تولیدات نمایشی ایجاد کرده. از آنسو، شش سال پیش مشابه چنین موقعیتی در صداوسیما ایجاد شد. روزی که محمد سرافراز رئیس این سازمان شد، دست به تغییرات اساسی زد. او میخواست سریالسازی را از پایه دچار تحول کند و حتی سریال نوروزی «بیمار استاندارد» زیر نظر او ساخته شد.
این سریال نوروز ۹۵ از شبکه یک پخش شد اما نتیجهای که بهدست آمد، ناامیدکننده بود. تازه، کارگردانی مثل سعید آقاخانی و نویسندهای بهنام بهرام توکلی پشت آن قرار داشتند. آن تجربه ناکام، زنگ خطری است برای مدیریت جدید صداوسیما که اگر کار غیراصولی پیش برود، نه تنها مطلوب بهدست نمیآید که محصول نهایی را خاص و عام پس میزنند. چیزی تا نوروز باقی نمانده و دو ماه و دو هفته دیگر میتوان با تماشای «خداداد» پی به سلیقه نمایشی آقای رئیس برد.