جزئیات گزارش سانحه هواپیمای اوکراینی
روزنامه هفت صبح | رئیس سازمان هواپیمایی کشوری دیروز گزارش نهایی خود از حادثه بوئینگ اوکراینی را در ۲۵۸صفحه منتشر کرد. هواپیمای بوئینگ پرواز شماره ۷۵۲ اوکراین هجدهم دی ماه سال پیش، ساعت ۶:۱۹ صبح در نزدیکی شاهدشهر استان تهران مورد اصابت دو فروند موشک قرار گرفت که باعث شد همه ۱۷۶ سرنشین این پرواز جان خود را از دست بدهند. نکات مهم این گزارش را به صورت خلاصه میآوریم:
* بعد از حادثه دو گروه تخصصی در سازمان هواپیمایی کشور تشکیل میشود. این گروه در حال بررسی علتهای مختلف حادثه بودند که سه روز بعد ستاد نیروهای مسلح بیانیه خود را صادر کرد و مشخص شد انفجار بر اثر شلیک موشک پدافندی بوده است. طبق این گزارش روز بیستم آنها با توجه به ویدئویی که در فیلمهای مداربسته مناطق نزدیک محل حادثه به دستشان رسیده متوجه پرتاب موشک به سمت هواپیما میشوند و تا انتشار بیانیه ستاد نیروهای مسلح صبر میکنند. در این بررسی کشورهای اوکراین، آمریکا و فرانسه هم مشارکت داشتند.
* در گزارش نوشته شده که این نوع بررسی برای شناسایی مقصر، سرزنش عوامل نبوده است. به خاطر اینکه اگر این کار را میکردند همکاری افراد درگیر در این سانحه کمرنگ میشد تا برای جلوگیری از سرزنش اگر خطایی هم از آنها سر زده، آن را پنهان کنند.
* ساعت ۵:۵۲ کنترلر مرکز کنترل کشور با نماینده پدافند حاضر موضوع مجوز پرواز اوکراینی را هماهنگ میکند و نماینده پدافند هم بلامانع بودن صدور مجوز را اعلام میکند. شخصی غیرمرتبط به هواپیما و موتور دسترسی نداشته و هیچ اقدام فنی روی هواپیما انجام نشده است.
* ساعت ۶:۱۲ هواپیما پرواز میکند. ساعت ۶:۱۷ بعد از دست دادن اطلاعات هواپیما چند دفعه خلبان را صدا میکند که پاسخی دریافت نمیشود.
* ساعت ۴:۵۴ همان روز یکی از سامانههای دفاع هوایی تهران حدود ۱۰۰متر جابهجا شده است. در این جابهجایی سمت سامانه تغییر میکند و به دلیل تنظیم نکردن صحیح دوباره آن از سمت کاربر دچار خطا میشود. این سامانه تا ساعت ۰۶:۰۷ در حالت انتظار بوده و از این زمان در حالت عملیاتی قرار میگیرد. ۶:۱۴ هدف را شناسایی میکند. کاربر هدف را به مرکز اعلام میکند ولی مبادله این پیام با مرکز موفقیتآمیر نبوده و در پیامهای ضبط شده در مرکز ثبت نشده است. کاربر بدون انتظار برای دریافت پاسخ از مرکز به این نتیجه میرسد که هدف متخاصم است و یک فروند موشک به سمت آن شلیک میکند. در گزارش تاکید شده است که عملکرد پرواز هیچ نقشی در ایجاد خطا برای سامانه نداشته است.
* هواپیما پس از ضربه، مدتی گردش به راست میکند و سپس طی یک گردش حرکت خود را به سمت فرودگاه ادامه میدهد. به تدریج شروع به از دست دادن ارتفاع میکند. همچنان قفل راداری سامانه روی هدف باقی میماند و مسیر آن را ردیابی میکند. به خاطر همین دوباره موشک دوم هم شلیک میشود.
* بعد از کاهش ارتفاع از منطقه مسکونی خلج آباد رد میشود و اول با سقف یک آلاچیق در پارک تفریحی به اسم لاله برخورد میکند. بعد بدنه به زمین برخورد میکند و پس از عبور از یک زمین بازی فوتبال کاملا از هم گسیخته و در زمینهای اطراف پخش میشود.
* دو دقیقه قبل از سانحه، یک هواپیما از شیراز در حال نزدیک شدن به مهرآباد بوده که در خصوص هرگونه فعالیت غیرمتعارف در منطقه استعلام گرفته است.
* دو دستگاه ضبط کننده سریع وجود دارد. یکی از آنها به اسم ضبط کننده سریع پیدا نشده است. جعبه سیاه با حضور نمایندههای کشورهای مختلف بازگشایی و بررسی شد. صدای انفجار هم در آن ضبط شده است. پس از این صدا گروه پروازی متوجه شرایط غیر عادی میشوند و کارهای لازم را برای هدایت هواپیما آغاز میکنند. معلم خلبان میگوید هر دو موتور در حال کار هستند. ۱۱ثانیه بعد صدای همهمه مسافران شنیده میشود.
* آتش به موتور سرایت نکرده، پوشش گیاهی زمین محل برخورد هم سالم مانده که نشان دهنده سوختگی قبل از برخورد با زمین است. جلیقههای نجات، روکشها و باقیمانده البسه همراه مسافران اثر سوختگی نداشته و آثار آتش سوزی در بارهای مسافران دیده نشده که نشانگر عدم آتشسوزی کامل داخل هواپیما است.
* اظهار نظر درباره اینکه آیا برخورد هواپیما با زمین منجر به فوت شده یا آنها قبل از برخورد دچار آسیب شدهاند ممکن نیست. ولی پزشکی قانونی قطعات فلزی در بافتهای بدن افراد مشاهده نکرده. سوراخهای تشک صندلی مسافران هم بر اثر برخورد قطعات هواپیما به وجود آمده است.