محاصره تهران توسط ویروس کرونا؛ از شمال تا جنوب
روزنامه هفت صبح، علی رستگار | یک: هفته پیش وزارت بهداشت اسامی ۱۱۶شهرستان در نقاط مختلف کشور را اعلام کرد که آن‌ها ظرف دو هفته منتهی به آمارگیری به طور متوسط صفر یا یک بستری به علت کرونا ثبت کردند. به این ترتیب کل مناطق کشور به سه دسته سفید و زرد و قرمز تقسیم‌بندی شدند و حالا یک‌بار دیگر این فهرست‌ها آپدیت شده. ضمن اینکه تعریف مناطق وضعیت سفید تا حدی تغییر کرده. الان می‌گویند شهرستانی در وضعیت سفید است که به ازای هر ۱۰۰هزار نفر جمعیت به طور متوسط روزانه حداکثر یک نفر بستری داشته باشد. اهمیت این فهرست در این است که گفته شده کسب‌و‌کارهای پرخطر هم در مناطق با وضعیت سفید می‌توانند به تدریج شروع به کار کنند.
همان هفته پیش در گزارشی اسامی و پراکندگی این مناطق را بررسی کردیم و حالا که تعداد این مناطق به ۱۳۲شهرستان رسیده، بعضی شهرستان‌ها حذف و گروه دیگری اضافه شدند. بنابراین بد نیست یک‌بار دیگر بالا تا پایین این فهرست را مرور کنیم و ببینیم چه نکاتی دستگیرمان می‌شود. ضمن اینکه اسامی شهرستان‌هایی که در وضعیت قرمز قرار دارند را هم بررسی می‌کنیم. گفته شده در شهرستان‌هایی که وضعیت سفید دارند مساجد باز می‌شوند و نماز جمعه هم با رعایت تدابیر بهداشتی قابل برگزاری است. اولویت بازگشایی گام به گام مدارس هم اول با این مناطق است.
* دو: نکته اول اینکه به تعداد استان‌هایی که میزبان مناطقی با وضعیت سفید هستند چیزی اضافه نشده. مرتبه قبلی هم مثل حالا ۲۴ استان از کشور نقاطی با وضعیت سفید داشتند. این بار هم استان‌های نیمه جنوبی کشور یعنی هرمزگان و فارس و سیستان بلوچستان و خوزستان بیشترین مناطق با وضعیت سفید را دارند. استان فارس همچنان با ۲۷ شهرستان بیشترین مناطق سفید در کشور را دارد اگرچه تغییراتی در فهرست مناطق وضعیت سفید این استان پیش آمده. مثلا اینکه دفعه قبلی کازرون در لیست بوده اما این بار نیست. یا فسا هم به همین سرنوشت دچار شده. در عوض البته شهرستان بختگان یا اوز به این فهرست اضافه شدند.
* سه: از استان‌های شمالی اوضاع در مازندران بهتر از قبل شده. دفعه قبلی اعلام شد فقط کلاردشت و سیمرغ وضعیت سفید دارند اما این بار سوادکوه،محمود آباد و میاندرود هم به فهرست اضافه شدند که البته این بار خبری از شهرستان سیمرغ نیست. شهرستان سیمرغ چسبیده به قائمشهر است و مرکز آن کیاکلا نام دارد. از استان گیلان وضعیت رضوانشهر و سیاهکل سفید شده اما املش وارد محدوده زرد شده و استان گلستان هم دو نماینده در فهرست وضعیت سفید دارد که رامیان و گمیشان هستند و این بار جای شهرستان ۱۸۶ هزار نفری کلاله خالی است.
* چهار: استان قم به عنوان اولین استانی که کرونا را شناسایی کرد هنوز منطقه‌ای با وضعیت سفید ندارد اما از بین استان‌های اطراف می‌توانیم به مرکزی اشاره کنیم که دفعه قبلی شهرستان آشتیان را با وضعیت سفید داشت و این بار شهرستان ۵۴ هزار نفری خنداب جایگزین آن شده. همسایه جنوبی این استان یعنی اصفهان الان بوئین و میاندشت به اضافه تیران و کرون را با وضعیت سفید دارد.
این یعنی اوضاع در اصفهان در مقایسه با دفعه قبل مقداری خراب شده چون دفعه قبلی وضعیت در گلپایگان و خوانسار و چادگان و دهاقان و فریدن و فلاورجان و خور و بیابانک هم سفید بود که دیگر نیست. از استان سمنان هم دفعه قبل آرادان را با وضعیت سفید داشتیم که الان جای خود را به شهرستان ۳۸ هزار نفری میامی داده است. تکلیف استان تهران هم که مشخص است مثل قم نه در لیست سفید قبلی نماینده‌ای داشت و نه در لیست جدید. البته در استان البرز وضعیت طالقان سفید گزارش شده اما کرج که دفعه قبلی به طرز غافلگیرکننده‌ای وضعیت سفید داشت الان از این فهرست خارج شده.
* پنج: از شرق ایران استان‌های خراسان شمالی و رضوی و جنوبی و از غرب استان‌های ایلام و کردستان و کرمانشاه تعدادی شهرستان با وضعیت سفید دارند. در استان‌های شمال غرب کشور یعنی آذربایجان غربی و شرقی و اردبیل هم وضعیت به همین ترتیب است. هیچ‌کدام از این مناطق اما مرکز استان نیستند. از استان لرستان هم که دفعه قبلی چهار شهرستان وضعیت سفید داشتند الان فقط شهرستان چگنی در فهرست باقی مانده.
* شش: یک نکته عجیب این ماجرای اعلام فهرست‌ها تناقض‌ها و هم‌پوشانی فهرست‌های سفید و قرمز است. به طور مثال همین دیروز خبرگزاری فارس اسامی ۶۱ شهرستان با وضعیت قرمز را فهرست کرده بود و خبرگزاری تسنیم ۵۳ شهرستان. روی سایت خبری وزارت بهداشت (وبدا) هم فهرست دقیق را پیدا نکردیم که به آن استنادکنیم. از طرفی مورد عجیب شهرستان سوادکوه را هم داریم که هم در فهرست مناطق وضعیت قرمز دیده می‌شود و هم در مناطق با وضعیت سفید.
در کل آمارها اینقدر جابه‌جا می‌شود که مشخص نیست چطور می‌شود براساس آن مقررات جداگانه برای شهرستان‌های مختلف وضع کرد چون خیلی از این شهرستان‌ها مناطق کم‌جمعیت و چسبیده به‌هم هستند که اهالی آن‌ها در طول روز شاید چند مرتبه به شهرستان‌های همجوار در رفت و آمد هستند. شاید بهتر بود برای اجرای قوانین مستقل مثل بازگشایی مدارس یا مشاغل پرخطر یا مناسبت‌ها، مطلوب شدن وضعیت کل استان را مبنا قرار می‌دادند.
* هفت: در مورد شهرستان‌های با وضعیت قرمز اگر فهرستی که خبرگزاری تسنیم ساعت ۱۷ یکشنبه منتشر کرده را مبنا قرار دهیم الان ۵۳ شهرستان از ۲۲ استان کشور در وضعیت قرمز قرار دارند. بعضی از این مناطق هم مرکز استان هستند مثل قم، قزوین، اراک، زنجان و اردبیل. گروه دیگری هم شهرهای پرجمعیتی هستند مثل آبادان و کاشان و تویسرکان و مشگین‌شهر.
در استان تهران شهرستان‌های ری و شمیرانات و فیروزکوه در وضعیت قرمز قرار دارند. به این ترتیب تهرانی‌ها از شرق و شمال و جنوب در محاصره کرونا قرار دارند. در استان البرز که گفتیم دفعه قبلی کرج وضعیت سفید داشت و این بار اوضاع طالقان خوب شده و اشتهارد و فردیس وارد وضعیت قرمز شدند.
