برنامه‌هایی برای موج سوم کرونا
روزنامه هفت صبح | دو روز پیش به نظر می‌رسید با کاهش ناچیزی در تعداد مبتلاها به کرونا و فوتی‌های ناشی از آن رو‌به‌رو شده‌ایم اما آمارهای دیروز نشان داد که این خیال چقدر باطل بوده است. ۱۴۴ نفر طی ۲۴ ساعت جانشان را از دست دادند و خبرهایی درباره اجباری شدن ماسک، دستگیری مداح جنوبی و… منتشر شد که نشان می‌داد سیاست‌گذاران هم از نزولی نشدن آمارها نگران شده‌اند .
اما محمد‌مهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در مصاحبه‌ای مفصل با ایسنا، درباره دلیل صعودی شدن آمارها گفته: «یکی از مهم‌ترین دلایل افزایش آمار این است که ما افراد بدون علامت یا کم علامت را شناسایی و توصیه کردیم در منزل بمانند و مراقب باشند تا عفونت‌شان را به دیگران منتقل نکنند، اما افزایش بیماریابی، تنها علت افزایش موارد بیماری در کشور نیست. در کنار این فاصله‌گذاری اجتماعی را اجرا کردیم که در مقطعی بسیار کمک کننده بود.
اینکه مردم نکات و توصیه‌های بهداشتی را رعایت می‌کردند، اینکه در منازل بمانند، کمتر مسافرت روند، کمتر در اجتماعات ظاهر شوند و… همچنین بسیاری محل‌های کار و مراکز آموزشی و تحصیلی برای کنترل کرونا تعطیل شدند و همه این اقدامات کمک کننده بود. بعد از مدتی به تدریج بازگشایی‌ها آغاز شد که کمابیش در تمام دنیا اتفاق افتاده است.»
اگرچه گویا تاکید کرده که سیاست‌گذاران و جامعه پزشکی دفاع جانانه و موفقی در برابر کرونا داشته‌اند و بازگشایی‌ها هم طبیعی و طبق روال همه کشورها بوده اما در ادامه به نوعی تهدید کرده که اگر روند صعودی بیماری به این شکل ادامه داشته باشد، ممکن است در بازگشایی‌ها تجدید نظر شود.
نکته جالب‌تر در حرف‌های گویا، خبری بود که از اعلام آمادگی و برنامه‌های سیستم بهداشت و درمان برای موج سوم کرونا داد، او در عین حال که می‌گفت هنوز در موج اول قرار داریم و این موج کماکان ادامه خواهد داشت، گفته: «در فاز سوم کنترل و مدیریت کرونا برای ما مهم است افرادی را که بیشتر در معرض خطر قرار دارند، زودتر شناسایی کرده و مورد مراقبت قرار دهیم و اجازه ندهیم که این افراد به فرم‌های شدید بیماری کووید-۱۹مبتلا شوند.»
او در مورد واکسن و رسیدن آمار فوتی‌ها به زیر ۱۰نفر در ۲۴ ساعت، مثل بقیه متخصصان آب پاکی را روی دست همه ریخته و گفته: «اگر بگوییم وضعیت در پاییز خوب می‌شود، نمی‌دانیم. اگر بگوییم وضعیت بدتر می‌شود، باز هم نمی‌دانیم، اما ما باید احتیاط‌های لازم را انجام دهیم. در عین حال به هیچ عنوان نباید انتظار داشت که ظرف یک مدت کوتاه و در چند ماه آینده آن هم در سطح تمام مردم کره خاکی به واکسن دسترسی داشته باشیم.
از طرفی داروی قطعی هم تاکنون برای کرونا نداریم. خیلی بعید است که در آینده‌ای نزدیک منتظر باشیم که فوتی‌هایمان یک رقمی شود، اما باز هم هیچ چیز قابل پیش‌بینی نیست. فعلا در شرایطی نیستیم که خوشبینانه به این موضوع نگاه کنیم. زیرا اگر خیلی با خوشبینی نگاه کنیم، ممکن است فردا مردم به ما بگویند که چرا این حرف را زدید.»
*** وقت گفتن نگفتنی‌ها نیست
کیانوش جهانپور، مدیر روابط عمومی‌وزارت بهداشت، نزدیک به چهار ماه وظیفه سخنگویی وزارت بهداشت را به عهده داشت و حاشیه‌های عجیب و غریبی رقم زد؛ از درگیری لفظی با سفیر چین گرفته تا حمله به اعضای شورای شهر، بعد هم ناگهان جایش را به سیما لاری داد تا بلکه متن ارائه اطلاعات درباره کرونا جایش را به حاشیه‌ها بدهد. حالا او در گفت و گو با فارس حرف‌های جالبی از اتفاقات آن ۱۱۰ روز پرماجرا زده که بخش‌هایی از آن را می‌خوانید.
* گفتن ناگفتنی‌ها فصل دارد و اکنون فصل گفتن این حرف‌ها نیست، بسیاری هستند که سینه‌ای مملو از ناگفتنی‌ها دارند که در زمان خود سخن خواهند گفت.
* در هفته پایانی بهمن از استان‌های قزوین، یزد و اصفهان مواردی گزارش شد که تست موارد مشکوک مثبت نبود تا اینکه روز ۲۹ بهمن گزارشی از ذات‌الریه از شهر قم به ما اعلام شد که پس از انجام تست و تست مجدد سی‌ام بهمن - قبل از ظهر وقتی آقای دکتر نمکی از هیأت دولت برگشتند - مثبت بودن کرونای این دو مورد قطعی شد و در کمترین فاصله زمانی ممکن این خبر از دو خبرگزاری رسمی‌کشور اعلام شد.
پس از ۲ ساعت هر دو مورد جان باختند که این خبر نیز پس از فوت این افراد اعلام شد. معتقدم با اعلام این خبر، همه تحلیل‌های چندهفته‌ای که همه دنیا اعلام می‌کردند که جمهوری اسلامی آمار را به خاطر راهپیمایی و انتخابات اعلام نخواهد کرد، نقش بر آب شد.
* هیچ کشوری دو روز قبل انتخابات این موضوع را اعلام نمی‌کند اما ما به صورت شفاف این موضوع را اعلام کردیم. این در حالی بود که هنوز ستاد شکل نگرفته بود و وزارت بهداشت سخنگوی رسمی‌نداشت و ما بر اساس وظیفه اطلاع‌رسانی این اقدام را انجام دادیم و اطلاعات این بیماری را روزانه اعلام می‌کردیم.
* اینکه بخواهیم بگوییم قطعا کرونا یک کانون شیوع داشته و آن هم قم بوده صحیح نیست ولی به هرحال قم هم یکی از آنها بود. کسی نمی‌تواند ساعت دقیق ورود ویروس را اعلام کند. ویروس دوره نهفتگی و کمون دارد و بیمار هم مراورده مستقیم با چین نداشته. بررسی‌ها نشان می‌دهد سه کانون شیوع وجود داشته است اما یکی از آنها قم بوده است.
* شواهد علمی‌نشان می‌دهد آذرماه و دی‌ماه در دو شهر شمالی ایتالیا و پاریس بیماری کرونا وجود داشته است و قطعا نمی‌توان گفت منشا بیماری شرق بوده است. مراودات ما با ووهان بسیار محدود یا صفر بوده است.
* قرنطینه و حکومت نظامی‌در قم جواب نمی‌داد، به دلیل اینکه ممکن بود افراد شناسایی شده طی روزهای قبل در شهرهای دیگر تردد داشته‌اند و در دوره نهفتگی بیماری را به شهرهای دیگر منتقل کرده باشند. به همین دلیل معتقدم قرنطینه شهرها حرکتی نمایشی بود و نمی‌شد در هر بازه یک شهر را قرنطینه کرد.
* وقتی پیامی‌را می‌دادیم و می‌دیدیم که برداشت‌های غلطی می‌شود بسیار آزاردهنده بود. اینکه برخی قضاوت‌های نابجا می‌کنند، در آن لحظه اذیت‌کننده بود. اما حالا دیگر این موضوعات اهمیتی ندارد.
توئیتر شخصی است. من به این موضوع در صفحه توئیتر خود هم اشاره کرده‌ام. بخشی اظهار عقاید فردی است و من تمایل نداشته و ندارم که برای شخص دیگری هزینه ایجاد کنم.
* برخی رسانه‌ها اعلام می‌کردند که جمعیت زیادی از ایرانی‌ها فوت کرده‌اند اما زمان نشان داد که اینگونه نبوده و هیچ بیماری در کوچه یا خیابان نماند و هیچ آمبولانسی ساعت‌ها برای تحویل بیمار پشت در بیمارستان معطل نشد و مردم دیدند که در شهر خودشان خدمت‌رسانی به خوبی انجام می‌شود.
* ساختارها و الگوهای اجتماعی و فرهنگی در کشورها متفاوت است و نمی‌توان نسخه سایر کشورها را برای ایران کپی کرد. سلامت امری اجتماعی است و نمی‌توان بدون نادیده گرفتن این موارد و با درآمد سرانه متفاوت مانند کشورهای کوچک برنامه‌ریزی کرد.
