آیا طالبان می‌تواند پایتخت افغانستان را تصرف کند؟
روزنامه هفت صبح، مهسا مژدهی | یک: ۲۵ سال بعد از نخستین باری که کابل پایتخت افغانستان به دست گروه طالبان اشغال شد، آنها دوباره خود را در شرف تصرف این شهر می‌بینند. آمریکایی‌ها تابستان امسال قرار است همسایه شرقی ایران را ترک کنند. آنها که از سال ۲۰۰۱ و بعد از حمله به این کشور در آن حضور داشته‌اند، حالا از دادن هزینه خسته شده‌اند و می‌خواهند ترکش کنند. در این میان اما اوضاع به شکلی پیش رفته که به نظر می‌رسد بعید نیست حوادث دهه ۹۰ میلادی که منجر به روی کار آمدن گروه طالبان شد، بار دیگر تکرار شود.
دو: سی‌ان‌ان به تازگی در گزارشی نوشته است که گروه طالبان ممکن است طی شش ماه تا یک سال آینده کابل را تصرف کند. این گروه در حال حاضر بخش‌های مهمی از جنوب و جنوب شرق و غرب را در دست دارد یا حداقل این مناطق در دست طالبان و دولت دست به دست می‌شوند و در آنها جنگ در جریان است. در مرکز دولت دست بالا را دارد و اما در شمال که بیشتر اقوام هزاره حضور دارند هم بخش‌هایی را اشغال کرده.
در گزارش سی‌ان‌ان آمده است که سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا، فرماندهان نظامی و اعضای کنگره هشدار داده‌اند که دولت افغانستان بدون پشتیبانی ارتش آمریکا قادر به ایستادگی در برابر طالبان نخواهد بود. طالبان به سرعت در حال تصرف مناطق شمالی افغانستان است و فرماندهان ارتش آمریکا وقوع جنگ داخلی پس از خروج نیروهای آمریکایی را محتمل می‌دانند. طبق ارزیابی‌های اطلاعاتی به طور فزاینده‌ای احتمال دارد طالبان بردولت غنی غلبه کند و کنترل کشور را دوباره به‌دست بگیرد. به گفته افراد مطلع در این ارزیابی‌ها، جدول زمانی احتمالی تسخیر افغانستان توسط طالبان از ۶ تا ۱۲ ماه تعیین شده است.
سه: این اولین بار نیست که چنین گزارشی منتشر می‌شود. در هفته‌های اخیر هم روزنامه وال‌استریت ژورنال نوشته بود طبق ارزیابی نهادهای امنیتی آمریکا، طالبان ممکن است ظرف ۶ تا ۱۲ ماه پس از خروج کامل نیروهای آمریکایی کابل را تصرف کند. در این میان برخی می‌پرسند ایالات متحده که با اعلام خروجش دست طالبان را برای تاخت و تاز باز کرده و پیش از آن هم با نشستن پای میز مذاکره و درخواست از دولت غنی برای آزاد کردن زندانیان این گروه، پافشاری می‌کرد، چه نقشی در متوقف کردن طالبان دارد؟ به نظر می‌رسد ایالات متحده موضوع را جدی طلقی نمی‌کند.
جمعه شب بایدن در نشستی وقتی از او در مورد افغانستان سوال شد، گفت تعطیلات نزدیک است و خواست به‌جای سوالات «منفی» در مورد خبرهای «شاد» از او سوال کنند. این عکس‌العمل رئیس جمهور آمریکا در حالی که نیروهای کشورش یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های خود را در افغانستان ترک کرده‌اند، در افغانستان با واکنش‌های منفی رو به رو شده است. کارشناسان آمریکایی یک‌صدا می‌گویند مناطقی که از سوی طالبان تسخیر شده، مناطقی روستایی هستند اما به نظر می‌رسد روستایی بودن این مکان‌ها ربطی به اهمیت آنها ندارد. تصاویری از اعضای این گروه دیده می‌شود که در حال شلاق زدن به زنان و مردان به جرم‌های واهی هستند.
چهار: در شمال افغانستان اوضاع خوب نیست. این یکی از مهم‌ترین مناطق برای طالبان است؛ چرا‌که تصرف این مناطق به معنای گرفتن زمین‌ها از صاحبان قبلی‌شان، یعنی هزاره‌هاست. گزارش‌های اخیر می‌گوید که در بدخشان آنها مردم را از خانه و زندگی‌شان آواره کرده‌اند و کوچ اجباری شامل حال مردم منطقه شده است. در منطقه‌ای به نام بام شرکت که در ولایت قندوز است، مردم به دلیل اینکه به نیروهای دولتی غذا داده‌اند از خانه‌های‌شان رانده می‌شوند.
البته سخنگوی گروه طالبان روایت دیگری از ماجرا دارد و می‌گوید چون در روند تصرف ولایت، جان مردم ممکن بود به خطر بیفتد،آنها را بیرون کرده‌اند تا زمانی که جنگ بین نیروهای طالبان و دولت افغانستان پایان پیدا کند. در این منطقه تنها اقوام بدخشان و تاجیک از خانه‌های‌شان بیرون شده‌اند. تعداد خانواده‌های آواره شده، به ۴۰۰ می‌رسد. اوضاع در افغانستان تعریفی ندارد و تنها کابل فعلا در امنیت نسبی به سر می‌برد اما اگر حرف افغانستان‌شناسان را قبول کنیم، طالبان سعی در محاصره پایتخت با گرفتن ولایت‌های نزدیک و تصرف راه‌های منتهی به آن است تا کابل دیگر راه تنفسی برای خود نداشته و تسلیم شود.
