داستان ازدواج، طلاق و درگذشت ثریا اسفندیاری
روزنامه هفت صبح، آرش خوشخو | ۱۵سال بود که رابطه پهلوی‌ها با بختیاری‌ها خراب بود و برای همین انتخاب ملکه از میان این ایل متنفذ و قدرتمند ایران عجیب به نظر می‌رسید.سردار اسعد بختیاری (از فرماندهان مشهور انقلاب مشروطه) یکی از حامیان اصلی رضاشاه برای تصاحب سلطنت بود و در دوره‌ای هم بر مسند وزارت جنگ کابینه رضاشاه نشست اما لغو قرارداد دارسی میان ایران و انگلیس و انعقاد یک قرارداد جدید موجب دست‌اندازی رضاشاه به زمین‌های نفتخیزی شد که معمولا در اختیار قوم بختیاری قرار داشت.
این ماجرا اختلافاتی را دامن زد که در نهایت به برکناری،بازداشت و مرگ فجیع سردار اسعد در زندان منجر شد.ثریا برادرزاده سردار اسعد بود. پدرش خلیل اسفندیاری و مادرش اوا کارول زنی آلمانی.خلیل وقتی در آلمان حقوق سیاسی می‌خواند با اوا آشنا شده بود. زنی آلمانی که در سن پطرزبورگ روسیه متولد شده بود! ثریا در اصفهان به دنیا آمد اما درسال ۱۳۱۱ و در حالی که طفلی ۸ماهه بود با فشار مادر ثریا که از اوضاع بهداشتی اصفهان ناراضی بود، خلیل مجبور به ترک کشور شد و به برلین مهاجرت کرد.
تا سال ۱۳۱۶ مقارن با ۱۹۳۷ آنها در آلمان زندگی کردند. به ایران بازگشتند و ثریای کودک در اصفهان به مدرسه میسیونرهای انگلیسی رفت. آنها ۱۰سال در ایران بودند اما در سال ۱۳۲۶ دوباره همگی عازم سوئیس شدند. ثریا در این دوران یک دختر نوجوان ۱۵ساله است با آرزوی ورود به هالیوود و تبدیل شدن به یک بازیگر مشهور.
پدرش او را برای تحصیلات دبیرستانی در مدرسه‌ای در لندن پانسیون کرد.ثریا در این دوران فرانسوی و آلمانی و انگلیسی و مقداری ایتالیایی را به خوبی حرف می‌زند. عمه‌اش یعنی فروغ ظفر که از جدایی شاه از فوزیه خبر داشت از ارتباطات خود استفاده می‌کند و عکس‌های ثریای زیبا را به شمس خواهر شاه نشان می‌دهد. سپس در مهمانی سفارت ایران در انگلیس شمس شخصا ثریای ۱۸ساله را می‌بیند و می‌پسندد و او را به دربار و برادرش معرفی می‌کند.
در بهمن ۱۳۲۹ ثریای بسیار جوان به عقد محمدرضای ۳۱ساله در می‌آید.یعنی بعد از ملکه مصری حالا ایران ملکه‌ای دورگه داشت. نیمی آلمانی و نیمی ایرانی.داستان‌ها و دسیسه‌های دربار دوباره شروع می‌شود و ثریا پای چهره‌های شاخص بختیاری را به دربار باز می‌کند.ثریا با اعتمادبه‌نفس یک دختر اروپایی مسلک با محمدرضا روبه‌رو می‌شود و از خجالتی بودن او تعجب می‌کند!
او همچنین متوجه می‌شود که سایه پدر مستبد خانواده سلطنتی یعنی رضاشاه چگونه هنوز بر کاخ‌های سلطنتی حضور دارد و رفتار محمدرضا و شمس و اشرف راتحت تاثیر خود قرار داده است. به تدریج ثریا در نقش خود جا می‌افتد و در میانه نهضت ملی شدن صنعت نفت و کودتای ۲۸مرداد در کانون همه حوادث قرار می‌گیرد. اما مشکل اصلی بچه‌دار نشدن آنهاست. پزشکانی از آلمان و آمریکا برای یافتن علت بچه‌دار نشدن آنها تحقیق می‌کنند اما به نتیجه‌ای نمی‌رسند.
محمدرضا ایده گرفتن زن دوم صیغه‌ای برای بچه‌دار شدن را وسط می‌کشد و ثریا رد می‌کند و ثریا ایده سپردن عنوان ولیعهدی به برادر محمدرضا یعنی علیرضا را مطرح می‌کند که با مخالفت شدید محمدرضا روبه‌رو می‌شود و عجیب آنکه در سال ۱۳۳۳ علیرضا در سانحه هوایی کشته می‌شود. با کشته شدن علیرضا، فشار تاج الملوک برای طلاق بیشتر می‌شود چون دیگر برادران شاه از زن‌های دیگر رضاشاه بودند و تاج‌الملوک از رفتن سلطنت به خانواده دیگر هراسان بود.
پس ثریا محتاطانه ایده طلاق را وسط می‌کشد و محمدرضا روی هوا می‌قاپد! در بهمن ۱۳۳۶ ثریا ناامیدانه به سوئیس رفت. یک هیات از دربار همان جا به ملاقات ثریا می‌روند و ایده زن صیغه‌ای را دوباره وسط می‌کشند و ثریا باز هم مخالفت می‌کند.در ۲۳ اسفند همان سال خبر طلاق آن دو منتشر شد.در طلاق نامه‌ای که در آلمان توسط گارد سلطنتی ایران به ثریا تسلیم شد، شرایط زیادی قید شده بود، از جمله پرداخت دو برابر مهریه (حدود یک میلیون تومان)، حقوق ماهانه ۳۰هزارتومان و عنوان شاهزاده سلطنتی و حق استفاده ازگذرنامه سیاسی.
همچنین محمدرضا پهلوی ارثیه‌ای ۴۰میلیون دلاری به اضافه ماهانه ۳۰۰هزار فرانک برای ثریا باقی گذاشت. ثریا به هنگام طلاق تنها ۲۵سال داشت! جالب اینکه ثریا به رغم تمکن مالی‌اش تا روزهای آخر سلطنت محمدرضا همچنان توقعات مالی شدیدی از او داشت از جمله تقاضای خرید یک آپارتمان لوکس در پاریس که توسط دربار انجام شد و مقرری هفت هزار دلاری ماهانه که البته رد شد!
ثریا بعد از طلاق دنبال آرزوی بازیگری خود رفت اما خب به غیر از چهره بقیه لوازمات بازیگری را چندان نداشت. در فیلم سه چهره یک زن بازی کرد. با یک سینماگر ایتالیایی به نام فرانکو ایندووینا نرد عشق باخت اما این یکی هم در سقوط هواپیما درگذشت. ثریا پس از این دیگر ازدواج نکرد و بچه‌دار هم نشد و با ثروت بی‌کرانش به گشت‌وگذار در جهان پرداخت. او در سال ۱۳۸۰ در سن ۶۹سالگی بر اثر سکته مغزی در آپارتمان لوکسش در مونیخ درگذشت و ثروتی بالغ بر ۶۰میلیون دلار از خود برجای گذاشت.
