نویسنده‌ای که نمی‌توانم درباره‌اش با‌کسی گپ بزنم
روزنامه هفت صبح، آرش خوشخو | نویسنده محبوبم کسی است که این فرصت را به من نمی‌دهد، درباره لذت نوشته‌هایش و تجربه بی‌نظیر خوانش آنها با کسی صحبت کنم. اگر بخواهید درباره سلینجر و یا اگزوپری صحبت کنید، همیشه مخاطب‌های خاص خود را خواهید داشت. از همه بهتر میلان کوندرا.
یک دوره‌ای اواسط دهه ۸۰ همه خواننده کوندرا بودند و زندگی را از دریچه دیدگاه این نویسنده متوسط اهل چک تحلیل می‌کردند که البته وضعشان از طرفداران کوئلیو کمی بهتر بود. اگر خواننده نویسنده سختی مثل داستایفسکی هم باشید، بازهم در بین عشاق کتاب مخاطبان پرشماری را پیدا می‌کنید که به‌هرحال با زندگی و روزگار راسکولنیکف آشنا هستند و برادران کارامازوف را نیز یک‌به‌یک می‌شناسند.
زولا، فلوبر، کورت وونه‌گات. حتی پلیسی‌نویس‌های خاصه‌پسندی مثل چندلر و داشیل همت. باورنکردنی است اما در ایران مرشد و مارگریتا هم از سفارش‌های عمومی کتابخوان‌ها به همدیگر است. دیگر درباره مارکز حرف نزنم و یا همینگوی که طرفداران پروپاقرص خود را دارد. گراهام گرین هم چندسالی است از مهجوری درآمده است و حالا درباره آمریکایی آرام و پایان رابطه می‌شود مخاطب‌های خاص خود را پیدا کرد.
اما جوزف کنراد، نویسنده محبوب من طرفدارهای کمی دارد. از آن بدتر وقتی که در جمع کتابدوستان مورد سوال قرار می‌گیرم و با اکراه اسمش را می‌گویم، همیشه یکی پیدا می‌شود که سری تکان دهد و بگوید آره منم بار هستی را خیلی دوست دارم! یعنی همیشه کسی هست که جوزف کنراد را با میلان کوندرا اشتباه بگیرد.
از آن بدترش هم هست، وقتی که در گفتن اسم نویسنده مورد علاقه‌ام، اسم کوچکش را نگویم و بگویم کنراد، بلافاصله یکی پیدایش می‌شود که با نیشخندی کنترل‌شده بگوید، آهان کوندرا! یعنی به تصحیح تلفظ من آن‌هم به شکل بزرگوارانه‌ای می‌پردازد.(البته حتما کنرادخوان‌های دیگری در این شهر وجود دارند اما موفق به ملاقات آنها نشده‌ام)
به‌هرحال جوزف کنراد نویسنده محبوب من است. خواندن هر کتابش سفری تکرار ناشدنی به دنیا و تجربه‌هایی است که وجودت را از احساسات متناقضی سرشار می‌کند. لرد جیم، پیروزی، از چشم غربی، در دل تاریکی، رهایی و نوسترومو از مهم‌ترین کتاب‌هایی هستند که از کنراد به فارسی ترجمه شده‌اند.
و البته در میان آنها لرد جیم برای من جایگاهی یکتا دارد. از این کتاب بسیار آموختم. برای زندگی روزمره حتی. برای تن‌دادن به حس غیرقابل مقاومت پوچی و نیستی و با آن کنار آمدن. گراهام گرین، کازوئو ایشی‌گورو، ریموند چندلر، سلینجر، اگزوپری، استیفن کرین و رومن رولان از دیگر نویسنده‌های محبوب من هستند.
