ماریو بارگاس یوسا، نویسنده سرشناس پرویی برنده جایزه نوبل ادبیات، در حالی که دقیقا ۸۹ سال و ۱۶ روز سن داشت، درگذشت. او ۲۸ مارس ۱۹۳۶ متولد شد و نام کاملش خورخه ماریو پدرو بارگاس یوسا (Jorge Mario Pedro Vargas Llosa) بود. به دنیا آمده در در آرکیپا، پرو، که به یکی از برجستهترین و تأثیرگذارترین نویسندگان، مقالهنویسان، روزنامهنگاران و چهرههای سیاسی معاصر آمریکای لاتین و جهان تبدیل شد تا در کنار نویسندگانی چون گابریل گارسیا مارکز، خولیو کورتاسار و کارلوس فوئنتس، به عنوان یکی از چهرههای اصلی نسل "شکوفایی آمریکای لاتین شناخته شود.
در سال ۲۰۱۰، آکادمی سوئد جایزه نوبل ادبیات را "به خاطر ترسیم ساختارهای قدرت و تصاویر نافذش از مقاومت، طغیان و شکست فردی" به او اهدا کرد. او همچنین جوایز معتبر دیگری مانند جایزه سروانتس (۱۹۹۴) را دریافت کرد. بارگاس یوسا کارنامه پرباری دارد؛ گفتوگو در کاتدرال، سالهای سگی، سوربز، دوئل و زن وسطی و زمان قهرمان به فارسی ترجمه شدهاند. آنچه در زیر میخوانید میتواند تصویری کاملتر از زندگی پر فراز و نشیب و شخصیت چندوجهی این نویسنده بزرگ ارائه دهد.
- تجربه در آکادمی نظامی: بارگاس یوسا دو سال را در آکادمی نظامی لئونسیو پرادو در لیما گذراند. این تجربه الهامبخش اولین رمان مشهور او، «عصر قهرمان» (La ciudad y los perros / The Time of the Hero)، شد که تصویری تند و انتقادی از زندگی در آنجا ارائه میدهد و باعث جنجال و حتی سوزانده شدن نسخههایی از کتاب توسط مقامات نظامی شد.
- ازدواج زودهنگام و جنجالی: در سن ۱۹ سالگی، او با خولیا اورکیدی (Julia Urquidi) ازدواج کرد که ۱۰ تا ۱۴ سال از او بزرگتر و عمهی همسر اول داییاش بود (یعنی از طریق ازدواج با او نسبت فامیلی پیدا کرده بود). این رابطه الهامبخش رمان نیمهزندگینامهای و طنزآمیز «عمه خولیا و میرزابنویس» (La tía Julia y el escribidor / Aunt Julia and the Scriptwriter) شد. آنها بعداً طلاق گرفتند.
- مشاغل متعدد در جوانی: در دوران دانشجویی و اوایل نویسندگی، برای تأمین مخارج زندگی مجبور بود همزمان چندین شغل داشته باشد. گفته میشود در یک دوره او تا هفت شغل مختلف از جمله روزنامهنگاری، کار در کتابخانه، و نوشتن متن برای برنامههای رادیویی را همزمان انجام میداد.
- مجری برنامه تلویزیونی: در اوایل دهه ۱۹۸۰، بارگاس یوسا برای مدتی مجری یک برنامه تلویزیونی فرهنگی در پرو به نام «برج بابل» (La Torre de Babel) بود که در آن به بحث درباره ادبیات و سیاست میپرداخت.
- اخذ تابعیت اسپانیایی: در سال ۱۹۹۳، پس از شکست در انتخابات ریاست جمهوری پرو و در دوران ریاست جمهوری آلبرتو فوجیموری که روابط پرتنشی با او داشت، بارگاس یوسا تابعیت اسپانیا را نیز دریافت کرد. این اقدام تا حدی به عنوان یک حرکت اعتراضی و همچنین برای تضمین آزادی بیان و حرکت خود تلقی شد.
- نظم آهنین در نوشتن: او به داشتن یک برنامه کاری بسیار منظم و سختگیرانه برای نوشتن شهرت دارد. معمولاً هر روز صبح زود شروع به کار میکند و ساعتهای مشخصی را بدون وقفه به نوشتن اختصاص میدهد، حتی در سفر یا تعطیلات.
