تنش آبی، حالا دیگر فقط مسئله استانهای کویری نیست. گیلانِ همیشهسبز هم به صف استانهای نگران از کمآبی پیوسته است. استانی که سالها با تصویر بارانهای سیلآسا و رودخانههای پرآب شناخته میشد، امروز برای تامین آب کشت برنج در تابستان پیشرو هشدار میدهد. هشدار استاندار گیلان درباره سد سفیدرود، نشانهای روشن از فشار همزمان تغییر اقلیم و توسعه بیضابطه بر منابع آب کشور است.
حوضه آبریز سد سفیدرود یکی از گستردهترین حوضههای ایران است؛ حوضهای که بیش از ۱۰ استان را دربرمیگیرد؛ از گیلان و قزوین و زنجان گرفته تا بخشهایی از کردستان، البرز، آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، همدان و کرمانشاه. همین گستردگی، مدیریت آب را به چالشی پیچیده تبدیل کرده است. در سالهای اخیر، افزایش برداشتهای بالادست، ساخت سدها و بندهای متعدد و توسعه کشاورزی پرمصرف، حقابه پاییندست را تحت فشار قرار داده است.
هادی حقشناس هشدار میدهد که تامین آب مورد نیاز کشت برنج، که سالانه حدود ۶۰۰ هزار تن محصول برای سفره مردم تولید میکند، با اما و اگرهای جدی روبهرو شده است. فعالان محیط زیست میگویند امسال یکی از کمآبترین سالهای سد سفیدرود رقم خورده و تصاویر خشکشدگی این سد، زنگ خطر را به صدا درآورده است.
راه نجات از این بحران، نه تصمیمهای مقطعی تابستانی، بلکه اجرای مدیریت جامع حوضه آبریز است؛ مدیریتی که بدون آن، با هر باران کوتاهمدت، بحران فراموش میشود و با هر تابستان، دوباره سر باز میکند.