به گزارش هفت صبح در حالی که سالهاست درباره «بلعیده شدن مشاغل توسط هوش مصنوعی» هشدار داده میشود، گزارش جدید CNN تصویر غافلگیرکنندهای ارائه میدهد. بر اساس این گزارش، هوش مصنوعی نهتنها هنوز باعث موج گسترده بیکاری نشده، بلکه در برخی از مشاغلی که بیشترین تماس را با این فناوری دارند، اشتغال و حتی دستمزدها افزایش یافته است.
اما کارشناسان تأکید میکنند این به معنای امن بودن آینده شغلی نیست. بلکه نشانهای از یک دگرگونی عمیق و تدریجی در ساختار بازار کار جهانی است.
طبق تحلیل دادههای اقتصادی که سیانان به آن استناد کرده، مشاغلی که بیشترین تعامل را با ابزارهای هوش مصنوعی دارند مانند تحلیل داده، امور مالی، فناوری اطلاعات و برخی نقشهای مدیریتی از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۵ حدود ۱.۷ درصد رشد اشتغال را تجربه کردهاند.
این عدد حتی از رشد اشتغال در دوره پیش از همهگیری کرونا نیز بیشتر است. موضوعی که روایت «حذف فوری مشاغل» را زیر سؤال میبرد.
نکتهای که کمتر کسی انتظارش را داشت
شگفتی بزرگتر در بخش دستمزدها رخ داده است. بر اساس این گزارش، در مشاغلی که بیشترین ارتباط را با هوش مصنوعی دارند، دستمزد واقعی (پس از کسر تورم) افزایش پیدا کرده است. این یعنی فعلاً کسانی که با هوش مصنوعی کار میکنند، نهتنها جایگزین نشدهاند، بلکه ارزش اقتصادی بالاتری هم پیدا کردهاند.
اقتصاددانان میگویند دلیل این تناقض ساده است، و هوش مصنوعی در حال حاضر بیشتر وظایف شغلی را تغییر میدهد، نه خود شغلها را.
به بیان دیگر، بسیاری از کارها حذف نمیشوند، بلکه خودکارتر میشوند، سریعتر انجام میگیرند، و به مهارتهای جدید نیاز پیدا میکنند. وظایف تکراری، اداری و ساده بیشترین آسیب را میبینند، اما در مقابل، نیاز به تصمیمگیری انسانی، خلاقیت، تحلیل و نظارت افزایش مییابد.
مشاغل جدیدی که پنج سال پیش وجود نداشتند
گزارش تأکید میکند که همزمان با رشد هوش مصنوعی، نقشهای شغلی کاملاً جدیدی در حال شکلگیری هستند. از جمله میتوان به مدیران سیستمهای هوش مصنوعی، متخصصان آموزش و کنترل مدلها، کارشناسان امنیت داده و الگوریتم، و ناظران اخلاق و خطای هوش مصنوعی اشاره کرد. این مشاغل نهتنها در حال افزایش هستند، بلکه اغلب دستمزدهای بالاتری از میانگین بازار دارند.
کارشناسان میگویند خطر واقعی نه برای کسانی است که با هوش مصنوعی کار میکنند، بلکه برای افرادی است که هیچ مهارتی برای تعامل با آن ندارند.
شرکتها بهتدریج انتظار دارند کارکنان با ابزارهای هوش مصنوعی کار کنند، خروجی آنها را تحلیل و اصلاح کنند، و بتوانند تصمیم نهایی انسانی بگیرند.
مشاغلی که در عصر هوش مصنوعی بیشترین رشد را دارند
در بسیاری از آگهیهای شغلی، شاید هوش مصنوعی مستقیماً ذکر نشود، اما در عمل به یک مهارت پایه و ضروری تبدیل شده است.
آیا موج اصلی بیکاری هنوز از راه نرسیده؟
برخی مدیران فناوری هشدار میدهند که اثرات واقعی هوش مصنوعی ممکن است با تأخیر چندساله ظاهر شود. یعنی بازار کار فعلاً در مرحله «سازگاری» است، و زمان «شوک» نرسیده است.
اما اگر آموزش نیروی انسانی همگام با فناوری پیش نرود، این تعادل میتواند بهسرعت به هم بخورد.
در نهایت گزارش نشان میدهد که روایت «پایان مشاغل» بیش از حد سادهانگارانه است. آنچه در حال وقوع است را میتوان تغییر نقشها، افزایش ارزش مهارتهای انسانی، و ادغام تدریجی انسان و هوش مصنوعی در محیط کار دانست.
برای کارمندان، دانشجویان و مدیران امروز، پیام روشن است. یاد گرفتن کار با هوش مصنوعی، دیگر یک مزیت نیست، بلکه شرط بقاست.
