ترکشهای انفجار بر جان رانندگان

رانندگان همچنان با مشکلات فراوانی پس از انفجار بندر شهید رجایی دست و پنجه نرم میکنند
هفت صبح، بهار بوذری| تلی از خاکستر، دود نازکی که به هوا میرود، بطریهای آب پراکنده، لنگه کفشهای کهنه و... شاید تنها نشانههای برجایمانده از رانندگانی باشد که در ظهر 6 اردیبهشتماه به امید کسب روزی در محوطه ترمینال سینا در بندر شهید رجایی مشغول تخلیه و بارگیری بودند.
حادثه انفجار در بندر شهید رجایی را شاید بتوان دهشتناکترین رخدادی دانست که تاکنون برای رانندگان ایرانی اتفاق افتاده است. درست یک هفته از وقوع این فاجعه دلخراش میگذرد و شامگاه 13 اردیبهشت، پایان عملیات جستوجو و نجات برای یافتن آخرین بقایای آسیبدیدگان اعلام شد؛ این در حالی است که خانوادههای داغدار و بیتاب هنوز در اطراف بندر سرگردان و بلاتکلیف بدون آب، غذا و اسکان مناسب به دنبال کوچکترین اثری از عزیز گمشده خود هستند و به گفته شاهدان عینی، آمار قربانیان این فاجعه بسیار بالاتر از ارقامی است که تاکنون از تریبونهای رسمی کشور اعلام شده است.
از طریق چند تماس تلفنی توانستم یکی از رانندگانی را که کامیون یخچالدار داشت و برای بارگیری بار گوشت در ساعت انفجار در فاصله 20 متری محل اصلی حادثه حاضر بوده، پیدا کنم. او با صدایی که از ناراحتی و درد میلرزید، برایم میگوید: «صحبت کردن درباره مصیبتی که سرمان آمده بسیار دشوار است. انفجار به حدی سنگین بود که بسیاری از افرادی که نزدیک آن بودند، در لحظه متلاشی شدند. من که در ماشین بودم، کابین ماشین مانند سپر عمل کرد و باعث شد که شدت انفجار کمتری به من برسد و بتوانم زنده از ماشین بیرون بیایم.
احساس میکنم خدا جان دوبارهای به من داده است ولی متاسفانه دوستم که مشغول بارگیری بود، در دم جان باخت و من خودم جنازهاش را از میان آوار بیرون آوردم.» او لحظههای نفسگیر پس از انفجار را چنین تعریف میکند: «زمانی که ضربه انفجار به من خورد، از پشت فرمان به کابین عقب کامیون پرت شدم و چند دقیقهای از هوش رفتم، بعد که به هوش آمدم، دیدم سقف کامیون ترکیده و از آسمان تکههای آهن و گدازههای داغ روی سر و صورتم میریزد و میسوزاندم.
کسی هم نبود که به دادم برسد، کشانکشان توانستم خودم را از کامیون بیرون بیاورم.» او آهی میکشد و ادامه میدهد: «در بیمارستانها و درمانگاههای بندرعباس آنقدر ازدحام جمعیت زیاد و تجهیزات و امکانات پزشکی کم بود که مجبور بودند مجروحان را اولویتبندی کنند و آنهایی را که مصدومیت کمتری داشتند، سرپایی رد میکردند.»
غم نان اگر بگذارد
پس از آسیبهای جانی، ضربه اقتصادی حاصل از این انفجار نیز بلای جان رانندگان شده است که با نابود شدن سرمایه خود در این شرایط سخت اقتصادی مجبورند دوباره از صفر کار خود را آغاز کنند. این راننده درباره دغدغههای فعلی خود چنین توضیح میدهد: «حالا از لحاظ بیمه کامیونها دچار مشکل شدهایم. شرکت بیمه قیمت ماشینهای ما را 8،9 میلیارد تومان محاسبه کرده، در حالی که کامیونهای ما 12، 13 میلیارد تومان قیمت داشته و ما دیگر نمیتوانیم حتی همان ماشین خودمان را دوباره بخریم.
ماشین من مدل ولوو FH500 متعلق به سال 2020 بود که کاملا سوخت و تمام داراییام از بین رفت. اصلا معلوم نیست که این خسارت را چه زمانی به ما بدهند. تازه من بیمه بدنه داشتم. البته به نظرم نباید از هزینه بیمه بدنه ما کسر کنند چون ما مقصر نبودیم و خود مسئولان بندر در وقوع این حادثه 100 درصد مقصر بودند و خودشان هم باید مبلغ تمام خسارتهای ما را پرداخت کنند.»
او اکنون با سر و گردن بخیه خورده و گوش شکسته به عنوان پدر خانواده نگران کرایه خانه و تامین معیشت همسر و فرزندانش است و نمیداند که تا چه زمانی قرار است بیکار بماند و چگونه میتواند هزینههایش را تامین کند، نگرانیهایی که برای هر پدری میتواند از هر دردی کشندهتر باشد.
همدردی و همراهی با داغداران
رانندگان ایرانی، چه در بخش بار و چه در بخش مسافر، سالهاست که با مشکلات گوناگونی مانند پایین بودن نرخ کرایه، نداشتن بیمه، معضل تامین سوخت و قطعات مورد نیاز دستوپنجه نرم میکنند و تلاشهای شبانهروزیشان در جادههای پردستانداز، ناهموار و ناایمن کشور به نوعی بازی مرگ با جانشان بوده است، با این حال انفجار در بندر شهید رجایی واقعهای بود که این جامعه چند صد هزار نفری را در بهت و اندوه عمیقی فرو برد و رانندگانی که این روزها در بندر شهید رجایی حضور داشتند، تصاویر رقتباری از شهر سوخته بندر و بقایای اجساد دیدند که هرگز از خاطرشان پاک نخواهد شد.
پس از وقوع این حادثه دلخراش، دلهای به درد آمده رانندگان که هر کدام خود را جای کشتهشدگان آن تصور میکردند، در گوشهگوشه کشور به هم گره خورد و هر یک از استانهای کشور به طریقی خواستند همدردی خود را ابراز کند. رژه نمادین چندین کیلومتری رانندگان در استانهای مختلف کشور برای عزاداری از دست دادن دوستان و همکاران نمایش باشکوهی از این همبستگی بود.
رانندگان همچنان مشغول کارند
اکنون که با تخریب ساختمان اداره بندر و گمرک در بندر شهید رجایی، توقف کامیونها بیشتر از همیشه شده است، هیچ امکانات رفاهی برای رانندگان وجود ندارد و آنها در هوای شرجی و گرمای بالای 40 درجه بندر این روزها منتظر رسیدن نوبت هستند، با این حال براساس گزارش گمرک ایران در تاریخ 14 اردیبهشتماه، عملکرد دو روز گذشته گمرک شهید رجایی بندرعباس نشان میدهد در این مدت تعداد ۳ هزار و ۳۵۲ دستگاه کامیون از گمرک شهید رجایی بارگیری و خارج شده است و با همه سختیها رانندگان دست از کار نکشیدهاند.
فجایع مهیب و مرگباری مانند سانچی، پلاسکو، متروپل، انفجار معدن طبس و انفجار در بندر شهید رجایی چند سالی است که زنجیرهوار داغ فقدان جمعی از هموطنان مظلوممان را بر دلمان میگذارد که همگی ناشی از ضعف نظارت، ناکارآمدی، اشکالات فنی، سهلانگاری و سوءمدیریت بودند و پرونده تکتک آنها بدون شفافسازی علل و عوامل و بدون پاسخگویی مسئولان و مقصران بسته شده است. اگر این رویکرد غیرمتعهدانه بدون رسیدگی و اصلاح همچنان ادامه پیدا کند، متاسفانه باید گفت فاجعه بندر شهید رجایی نیز آخرین سانحه نخواهد بود.