تاریخ بشر در میانه بحران؛ صدای ایران

حراست از جان انسانها و میراث مشترک، مطالبه امروز جهان
هفت صبح، بهمن نامور مطلق| ایران سرزمینی است که گسترهای بیمانند از آثار باستانی و شواهد عینی تاریخ و تمدن بشری را در دل خود جای داده است. وجود محوطههای سترگ و شگفتانگیزی همچون جیرفت، سیلک کاشان، چشمه علی شهداد، شهر سوخته و دهها سایت باستانی دیگر، سبب گشته که فلات ایران صرفا مهد فرهنگ و هویت ایرانی نیست که حلقهای جداناشدنی از زنجیره تاریخ جهان تلقی شود.
ارزش این سرزمین، تنها به خاک و اقلیم آن محدود نمیشود؛ این جغرافیا، عرصهای است که بخش مهمی از سیر تطور انسان متمدن در آن رقم خورده و بدون واکاوی و شناخت آثار موجود در این فلات، روایت تاریخ بشر ناقص و ناتمام خواهد ماند.
در میان این آثار، محوطههای عظیمی چون تخت جمشید، چغازنبیل، ارگ بم، تخت فولاد، شوش، بیستون، تپه حصار و میدان نقش جهان، علاوه بر اینکه روایتگر قصههای ایرانیانند، گویای فصلهایی از تاریخ جهان هستند. این مواریث، فراتر از مرزهای جغرافیایی و سیاسی، شناسنامه مشترک بشریت به شمار میآیند و هر خدشهای که برآنها وارد شود، به معنای آسیب رساندن به بخشی از حافظه و هویت جمعی انسان است.
فلات ایران همواره بهعنوان بستری غنی برای تکوین و بسط تمدنها شناخته شده است. کشفیات متعدد در این سرزمین، ابعاد گوناگون حیات، مدنیت، زیست و فرهنگ انسان را روشن ساخته و بخش عمدهای از دانستههای ما درباره خاستگاهها و سیر تحول جوامع انسانی، وامدار مطالعه و پاسداشت همین آثار و محوطهها است.
هر گوشه این سرزمین، گواهی است بر قدمت و عظمت ایران و هر نقطه آن میتواند خود، بخشی از یک سند هویتی جهانی باشد. تخریب یا تهدید این مواریث، چیزی فراتر از آسیب به میراث ایرانی است؛ در حقیقت، تعرض به میراث مشترک و سند هویت نوع انسان خواهد بود.
در شرایط فعلی که تهاجم ناجوانمردانه رژیم صهیونیستی و حامیانش، ایران و مردم آن را هدف قرار داده است، نهتنها مسئولیت ملی که وظیفهای بینالمللی بر دوش تمامی نهادهای فرهنگی و انساندوستانه جهان قرار میگیرد تا برای حفظ این آثار ارزشمند وارد عمل شوند.
سازمانهایی چون یونسکو و مجموعه نهادهای زیرمجموعه سازمان ملل متحد، باید از تمامی ظرفیتها برای صیانت از میراث فرهنگی و تمدنی ایران بهره گیرند. حفاظت از این محوطهها، وظیفهای است که کوتاهی در آن، منجر به لطمهای جبرانناپذیر بر شناسنامه تاریخی، هویتی و فرهنگی نوع بشر خواهد شد.
در کنار ضرورت حفاظت از مواریث فرهنگی، نکتهای به مراتب اساسیتر، یعنی صیانت از جان انسانها قرار دارد. ارزش بیبدیل جان انسانهایی که امروزه در معرض تهدید مستقیم جنگ و خشونت قرار گرفتهاند، بیگمان در صدر همه اولویتهاست. مردمانی که در شهرهای بزرگ و کوچک، بیگناه و بیدفاع، آماج حملات قرار گرفتهاند؛ سالمندان و افراد بیسرپرستی که در مراکز حمایتی یا آسایشگاهها زندگی میکنند و در شرایط بحران، پناه و مأمنی جز همین نهادها ندارند؛ همه این انسانها شایسته آن هستند که امنیت و سلامت آنان با هر ابزار و امکانی، تضمین شود.
در مواجهه با چنین بحرانی، نخستین رسالت اخلاقی، ملی و انسانی ما حفظ جان انسانها و سپس صیانت از میراث فرهنگی و هویتی کشور است. آنچه در این روزها در ایران میگذرد، نباید صرفاً مسئلهای جغرافیایی یا سیاسی تلقی شود؛ که موضوعی است که تمامی حافظان فرهنگ، انسانیت و هویت جهانی باید نسبت به آن احساس مسئولیت کنند.
امروز، حفاظت از جان انسانها و پاسداشت میراث فرهنگی، علاوه بر اینکه یک وظیفه ملی است یک مطالبه جهانی نیز به شمار میآید؛ مطالبهای که کوتاهی در آن، تبعاتی جبرانناپذیر برای تاریخ، هویت و وجدان بشریت بهجا خواهد گذاشت.