رازهای هفت سین زرتشتیان و سفره نوروزی ایرانیان چیست؟

با آمدن نوروز و آغاز بهار، سفره هفت‌سین همچون جواهری کهن، در خانه‌های ایرانیان جای می‌گیرد؛ نمادی جاودانه از فرهنگ و باورهای باستانی. از دیرباز، عدد «هفت» به عنوان عددی سپنتا و مقدس برای ایرانیان ارزشمند بوده و بر پایه همین تقدس، سفره هفت‌سین با هفت نشانه ویژه به زندگی مردم پیوند خورده است.

هفت‌سین: راز هریک از اجزای سفره نوروزی

سفره هفت‌سین شامل هفت عنصر گیاهی و خوراکی با نام‌های پارسی است:

1. سیر، نماد و نشانه اهورامزدا.

2. سیب، اشاره‌ای به سپندارمز و مهر مادری.

3. سبزه، نمادی از فرشته اردیبهشت و طراوت طبیعت.

4. سنجد، مرتبط با خرداد و نشانه عشق پاک.

5. سرکه، که فرشته امرداد و بی‌مرگی را نمایندگی می‌کند.

6. سمنو، نماد شهریور و شکوفایی قدرت.

7. سماغ، که بر اندیشه پاک بهمن تأکید دارد.

سفره زرتشتیان: معنای غنی‌تر آداب

در کنار هفت‌سین، سفره نوروزی زرتشتیان نیز پر از پیام‌ها و نمادهای ویژه است. از آینه به نشانه روشنی و یکرنگی تا آتش که به درستی راه زندگی اشاره دارد، هر جزء آن نمادی از باورهای ژرف ایرانیان است. آب، شیر، گات‌ها، تخم‌مرغ و میوه‌های مختلف همگی نقش مهمی در این سفره دارند و به زیبایی پیوند میان مذهب، طبیعت و زندگی را نمایش می‌دهند.

سفره نوروزی زرتشتیان:

١- آینه - که نشانه یکرنگی و روشنایی است.

۲- قـند سبز = که نشانه شیرین کامی است. 

۳- لُرک و میوه = که نشانه داده‌های اهورایی‌ست. 

۴- سفره سبز = که نماد زمین است و نشانه امشاسپند سپندارمزد می‌باشد.

۵- مُورتMyrtus = که نشانه مزدا اهورا(= دانا و دانش بیکران هستی‌مند) است می‌باشد.

۶- آتش = نشانه امشاسپند اَشه وهیشته(=اردیبهشت) که به‌ معنی راه راستینی و هنجارهستی است می‌باشد.

۷- آب = به نشانه امشاسپند هه‌اوروتات(=خرداد) که به‌ معنی رسایی و جاودانگی است می‌باشد. 

۸- سبزه = به نشانه امشاسپند امرتات(=اَمرداد) که به‌ معنی بی‌مرگی و جاودانگی است می‌باشد.

۹- سکه = به نشانه امشاسپند خشترا(=شهریور) که به‌ معنی شهریاری و کردار نیک است می‌باشد.

۱۰- شیر = نشانه امشاسپند وهومن(=بهمن) که به‌ معنی اندیشه نیک، منش پاک و خرد است می‌باشد. و اشاره بر نوزایی آدمی و رستاخیز زاستار(:طبیعت) بوده که در نقش مادی نگهبان جانوران هم است.

۱۱- گات‌ها = سروده‌های پاک اشوزرتشت ایرانی و خُرده اوستا که نشانه باور دینی ما بهدینان است می‌باشد.

۱۲- تخم‌مرغ = به نشانه بسته زندگی است که می‌تواند به بالندگی دگرگون شود و یا شکسته شود و از میان برود.

برای زیباتر شدن خوان نوروزی هم: 

انار غوته‌ور در آب.

ماهی‌‌سرخ زنده.

گل‌های زیبا.

شمعدان. 

شیرینی‌.  

بر سفره نوروزی‌‌مان می‌‌گزاریم. 

لُرک یا آجیل، آمیخته‌ای از هفت میوه خشک است مانند: پسته - بادام - سنجد - کشمش - گردو - انجیر - خرما - برگه‌ هلو که بر سفره خوان نوروزی می‌گرازم. 

هرآینه بخشی هم شاهنامه بر سفره ۷سین نوروزی می‌گزارند.

نوروز، جشن نوزایی طبیعت، همراه با نمادهای عمیق و ارزشمند هفت‌سین، سفری است به دل تاریخ و فرهنگ کهن ایران. برپایی این جشن و پاسداری از این نمادها، یادآور اهمیت حفظ میراث فرهنگی در کنار همبستگی و شادی است که نوروز به ارمغان می‌آورد.