سریال معاویه؛ همه‌چیز درباره سریال پرحاشیه سعودی

سریال تلویزیونی «معاویه»، پرهزینه‌ترین سریال جهان عرب، با محوریت زندگی معاویه بن ابی‌سفیان، بنیانگذار سلسله امویان، از همان ابتدای پخش در ماه رمضان، با حاشیه‌های فراوانی روبرو شده است. این سریال که با بودجه 100 میلیون دلاری در عربستان سعودی ساخته شده، در کشورهای مختلف از جمله عراق و مصر، با واکنش‌های تند مذهبی و سیاسی مواجه شده است. ساترا هم پخش و زیرنویس کردن سریال معاویه در ایران را ممنوع اعلام کرده است.

ممنوعیت پخش در عراق و نگرانی از تنش‌های فرقه‌ای

در عراق، کمیسیون رسانه و ارتباطات این کشور، پخش سریال «معاویه» را به دلیل احتمال بروز تنش‌های مذهبی و تهدید هماهنگی اجتماعی در ماه رمضان، ممنوع اعلام کرد. این کمیسیون به شبکه ام‌بی‌سی عراق دستور داد که این برنامه را پخش نکند.

برخی تحلیلگران، این اقدام را ناشی از نگرانی از بروز یک مناقشه دیپلماتیک بین عراق و عربستان سعودی می‌دانند. مقتدی صدر، روحانی بانفوذ شیعه عراقی، دو سال پیش نیز از شبکه ام‌بی‌سی خواسته بود تا این سریال را به طور کامل لغو کند. او، معاویه را مسئول فرقه‌گرایی و پیشگام در آزار یاران پیامبر (ص) می‌داند.

انتقادات الازهر و جنجال تصویرسازی شخصیت‌های مذهبی

در مصر، شخصیت‌های مذهبی در الازهر، به دلیل به تصویر کشیدن شخصیت‌های مذهبی در سریال «معاویه»، آن را نکوهش و پخش آن را ممنوع اعلام کردند. ردا عبدالوجید، رئیس دانشکده رسانه در دانشگاه الازهر، تصویر کردن اصحاب پیامبر (ص) را رد می‌کند.

این در حالی است که در سریال «معاویه»، حضرت علی بن ابی‌طالب (ع) و امام حسن (ع) نیز به تصویر کشیده شده‌اند. وکیل هیثم مغربی برای جلوگیری از پخش این سریال در مصر به دلیل تصویر حضرت علی (ع)، دعوای حقوقی به راه انداخته است.

شبکه ام‌بی‌سی عربستان قبلا هم برای تولید سریال به شدت مورد انتقاد مسلمانان شیعه و سنی قرار گرفته

واکنش‌ها در فضای مجازی و نفوذ رسانه‌های سعودی

پخش سریال «معاویه» موجی از بحث‌ها را در فضای مجازی به راه انداخته است. منتقدان، به ویژه شیعیان، به تصویر کشیدن شخصیت‌های تاریخی کلیدی از جمله صحابه پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) را مورد انتقاد قرار داده‌اند.

این سریال توسط مرکز پخش خاورمیانه (MBC)، بزرگترین شبکه تلویزیونی عربستان، تولید شده است. ام‌بی‌سی که در سال 1991 در لندن تأسیس شد، بر فضای رسانه‌ای عربستان تسلط دارد و روزانه حدود 140 میلیون تماشاگر دارد.

سوءاستفاده نمایشی از ماه رمضان

ماه رمضان، زمانی است که بیشتر سریال‌های تلویزیونی عربی برای نخستین بار پخش می‌شوند و پرمحتواترین زمان برای شبکه‌های سراسر منطقه است.

این اولین بار نیست که شبکه ام‌بی‌سی عربستان برای تولید یک سریال تلویزیونی درباره رویدادهای تاریخ اسلام که به شدت مورد مناقشه مسلمانان شیعه و سنی قرار گرفته، با اعتراض روبه‌رو می‌شود. این گروه رسانه‌ای عربستان در سال‌های گذشته نیز سریال‌هایی درباره خلفای اموی تولید کرده که با نظر مخالفت مسلمانان شیعه روبه‌رو شده است.