اعتبار ستاره در حساب فیلم‌اولی‌ها | شهاب حسینی چه اندازه در حمایت از استعدادهای فیلمسازی موفق بوده است؟
«رها» که در اکران نوروزی روی پرده سینماها رفته، تازه‌ترین تجربه همکاری شهاب حسینی با یک کارگردان فیلم‌اولی است
هفت صبح| هنوز برای قضاوت درباره وضعیت فیلم‌های نوروزی، از منظر توان جذب مخاطب به سالن‌های سینما زود است. البته تا به اینجا همه چیز مطابق پیش‌بینی‌ها بود و ویترین جذاب «دایناسور» و «موسی(ع)» بیشترین نگاه‌ها را به سمت خود جلب کرده‌‌اند اما باید دید این دو فیلم توان استمرار موج استقبال از خود را دارند و مخاطبانی که در موج اول برای تماشا به سالن آمده‌اند، زمینه‌ساز استقبال‌های بعدی خواهند شد؟
بعد از این دو فیلم اما جایگاه سوم به «رها» اختصاص دارد. فیلمی تلخ که رونمایی از آن در جشنواره فیلم فجر با استقبال منتقدان و اصحاب رسانه همراه شد و به همین پشتوانه حالا یکی از مدعیان اصلی برای رقابت در گیشه نوروزی محسوب می‌شود. فارغ از اینکه «رها» چقدر شرایط برابری با «موسی» برای رقابت برسر عنوان پرفروش‌ترین فیلم غیرکمدی در این فصل از اکران دارد، آنچه بهانه شد تا پرونده حاضر را گردآوری کنیم، سهم ویژه شهاب حسینی در به سرانجام رسیدن این فیلم است.
سعید خانی تهیه‌کننده «رها» هنگام دریافت سیمرغ بهترین فیلم کارگردانان فیلم‌اولی برای این فیلم، روی این موضوع تأکید کرد که اگر شهاب نبود، این فیلم ساخته نمی‌شد. شهاب حسینی بازیگری معتبر در سینمای ایران است که چهره‌ای بین‌المللی هم محسوب می‌شود. او سال‌هاست که این اعتبار را تبدیل به سرمایه‌ای برای حمایت از کارگردانان فیلم‌اولی کرده است که همکاری با حسام فرهمند، کارگردان فیلم «رها» تازه‌ترین نمونه آن است. در قریب به یک دهه گذشته، او بخش اصلی فعالیت‌های خود را در قالب همکاری با فیلم‌اولی‌ها دنبال کرده و ماحصل این همکاری‌ها گاه درخشش و گاه شکست بوده؛ اما این نگاه و دغدغه، همواره ارزشمند و پیروز است.
رها/ حسام فرهمند/ 1403
* از فیلم چه می‌دانیم؟
حسام فرهمند از جوانانی است که خاک پشت صحنه سینما را خورده و با تکیه بر سابقه و شناختش از دنیای فیلمسازی حالا اولین فیلم بلند خود با نام «رها» را کارگردانی کرده است. فیلمی که رونمایی بسیار موفقی در جشنواره فجر داشت.
* نقش شهاب چه بود؟
داستان فیلم «رها» درباره مواجهه یک خانواده آسیب‌پذیر، با یک بحرانی مالی جدی است. توحید، پدر این خانواده است که شهاب حسینی نقش او را ایفا کرده و بیراه نیست اگر او را یکی از متفاوت‌ترین پدران اعصاب‌خردکن اما دوست‌داشتنی در سینمای ایران بخوانیم.
* بازخوردها چه بود؟
وقتی «رها» در برج میلاد روی پرده رفت، بسیاری از اصحاب رسانه و منتقدان آن را در ترکیب فیلم‌های برگزیده خود از فجر چهل‌وسوم قرار دادند. در آیین اختتامیه هم کم نبودند آن‌هایی که شهاب حسینی را شایسته دریافت سیمرغ بهترین بازیگری، برای ایفای نقش در این فیلم می‌دانستند.
* کارگردانش چه کرد؟
حسام فرهمند حالا در حال رصد کردن بازخوردهای اولین فیلم بلند خود است. او در گام اول توانست نگاه مخاطبان و داوران جشنواره را به سمت خود جلب کند و در این مرحله باید توان خود در جلب رضایت مخاطبان عام را محک بزند. وضعیت فیلم در این مرحله، قطعا روی ادامه مسیر این کارگردان تأثیرگذار خواهد بود.
آن شب/ کورش آهاری/ 1397
* از فیلم چه می‌دانیم؟
«آن شب» در ژانر وحشت تجربه‌ای قابل‌قبول بود که به‌عنوان محصول مشترک ایران و آمریکا به تولید رسید و توانست در ایران اکران شود. کارگردانی این فیلم را جوانی به نام کورش آهاری برعهده داشت که سینما را در آمریکا فراگرفته و اولین فیلم بلند خود را در ایران می‌ساخت.
* نقش شهاب چه بود؟
این‌بار هم علاوه‌بر ایفای نقش اصلی، شهاب حسینی در فرآیند تهیه فیلم هم سهیم شد و شرکت فیلمسازی او در آمریکا سرمایه‌گذار اصلی پروژه بود. داستان فیلم درباره یک زوج مهاجر ایرانی در لس‌آنجلس است که در یک هتل محبوس شده‌اند و نیروهای بیگانه‌ای آنها را وادار می‌کنند که با رازهای‌شان روبه رو شوند.
* بازخوردها چه بود؟
فیلم‌های ژانر وحشت معمولا بازخورد سردی را از سوی منتقدان دریافت می‌کنند اما «آن شب» رونمایی نسبتا موفقی در فجر داشت، هر چند بعدتر در اکران عمومی سهمی حداقلی نصیبش شد و فروش چندان موفقی نداشت.
* کارگردانش چه کرد؟
هر چند کورش آهاری هنوز فیلم دیگری را به اکران نرسانده اما یکی از فیلمنامه‌نویسان این پروژه، جوانی ناآشنا به نام میلاد جرموز بود که بعدتر و در همکاری مشترک با کارگردان دیگری به نام مهدی آقاجانی، سریالی بی‌ادعا و بی‌هیاهو را به نام «آنها» در ژانر وحشت کارگردانی کرد که بسیار تماشایی است.
هزارتو/ امیرحسین ترابی/ 1397
* از فیلم چه می‌دانیم؟
زمانی مدیران سینمایی حساسیت عجیبی روی اسم‌های خارجی داشتند و به اجبار نام فیلم‌ها را تغییر می‌دادند! یکی از فیلم‌ها هم «لابیرنت» بود که ناگزیر با نام «هزارتو» به اکران رسید! اولین فیلم بلند امیرحسین ترابی که هرچند به بخش ملی جشنواره فجر راه پیدا نکرد اما در جشنواره جهانی رونمایی شد و تا حدودی هم مورد استقبال قرار گرفت.
* نقش شهاب چه بود؟
«هزارتو» داستان زوجی است که فرزندشان دزدیده شده و حالا همه به دنبال او هستند اما غافل از اینکه همه به یکدیگر دروغ می‌گویند. شهاب حسینی ایفاگر نقش پدر این بچه گم‌شده در فیلم بود و باید اعتراف کنیم، تأثیر بسیار زیادی بر بهتر و بیشتر دیده شدن آن داشت.
* بازخوردها چه بود؟
این فیلم در جشنواره فیلم‌های ایرانی سانفرانسیکوی آمریکا مورد توجه قرار گرفت و جایزه بهترین بازیگر مرد در این جشنواره به شهاب حسینی رسید. این فیلم اکران تقریبا موفقی هم داشت و به فروش قابل‌قبولی دست پیدا کرد.
* کارگردانش چه کرد؟
امیرحسین ترابی که پیش از ورود به عرصه کارگردانی سینما، سریال‌سازی را در قاب تلویزیون تجربه کرده بود، بعد از «هزارتو» بار دیگر به سمت سریال‌سازی رفت و این‌بار در شبکه نمایش خانگی، سریال «خون‌سرد» را کارگردانی کرد که تجربه نسبتا موفقی برای او بود.
شین/ میثم کزازی/ 1397
* از فیلم چه می‌دانیم؟
هرچند این فیلم نتوانست در بخش اصلی جشنواره فجر روی پرده برود اما اکران ویژه آن در یک تک‌سانس برای اصحاب رسانه، فرصتی فراهم آورد تا یکی از داغ‌ترین نشست‌های رسانه‌ای جشنواره فجر با حضور شهاب حسینی برگزار شود. همان نشستی که حسینی به پیشکسوتانی که جشنواره فجر را تحریم کردند تاخت و درباره حاشیه‌های مربوط به خودش هم موضع‌گیری‌های تند و تیزی کرد.
* نقش شهاب چه بود؟
شهاب حسینی به‌عنوان بازیگر حضوری کوتاه در فیلم «شین» دارد و نقشی فرعی را برعهده گرفته اما در مقام تهیه‌کننده، سهم ویژه‌ای در فرآیند تولید آن داشته است. فیلم از معدود تجربه‌های سینماگران جوان ایرانی در ژانر وحشت است که تجربه‌ای قابل‌توجه هم محسوب می‌شود.
* بازخوردها چه بود؟
اشاره کردیم که «شین» تنها یک اکران ویژه در جشنواره فجر داشت و به‌پشتوانه بازخوردهای آن می‌توانست اکران قابل‌قبولی هم داشته باشد اما بحران کرونا، دامنگیر آن شد و در اکران عمومی اتفاق ویژه‌ای برای فیلم رخ نداد.
* کارگردانش چه کرد؟
میثم کزازی، با وجود انرژی و انگیزه بالایی که در فرآیند رونمایی و اکران «شین» از خود نشان داد، با گذشت بیش از 6 سال هنوز فیلم دیگری را کارگردانی نکرده و اطلاعات چندانی هم درباره فعالیت‌های بعدی‌اش در رسانه‌ها مخابره نشده است.
نبات/ پگاه ارضی/ 1396
* از فیلم چه می‌دانیم؟
در میانه دهه 90 جشنواره جهانی فیلم فجر، فرصتی جبرانی را در اختیار فیلم‌هایی قرار می‌‌داد که به هر دلیلی از رونمایی در جشنواره ملی فجر باز می‌ماندند. فیلم «نبات» هم یکی از فیلم‌هایی بود که در سال 96 به دلیل طولانی شدن فرآیند تولید، به جشنواره سی‌وششم نرسید و سه ماه بعد در جشنواره جهانی روی پرده رفت.
* نقش شهاب چه بود؟
داستان فیلم درباره کاراکتری به نام سعید است که شهاب حسینی نقش او را ایفا می‌کند. او مرد 44 ساله‌ای است که همسرش را سال‌ها پیش در یک سانحه از دست داده و با دختر 12 ساله‌اش نبات، زندگی آرام و شیرینی را در تهران سپری می‌کند.
* بازخوردها چه بود؟
اولین رونمایی «نبات» در بخش بازار جشنواره فجر بود. در ادامه هم در سال 98 فرصت اکران بسیار محدودی را در سینماها به‌دست آورد و سرانجام راهی شبکه خانگی شد. در این مسیر، فیلم آنگونه که باید دیده نشد.
* کارگردانش چه کرد؟
پگاه ارضی کارگردانی برخاسته از سینمای کوتاه است و «نبات» تا به امروز تنها فیلم بلند سینمایی در کارنامه‌اش بوده است. او همچنان ساخت فیلم کوتاه را ادامه می‌دهد و اتفاقا در چند جشنواره جهانی هم حضورهای موفقی را با فیلم‌های کوتاهی همچون «عبور» و «سکوت» تجربه کرده است.
برادرم خسرو/ احسان بیگلری/ 1394
* از فیلم چه می‌دانیم؟
دوره سی‌وچهارم جشنواره فجر، دوره‌ای ویژه از منظر ورود استعدادهای تازه به میدان کارگردانی بود. هرچند «برادرم خسرو» به کارگردانی احسان بیگلری در سایه سنگین رونمایی از «ابد و یک روز» سعید روستایی و «ایستاده در غبار» محمدحسین مهدویان، در ویترین فیلم‌اولی‌های جشنواره به چشم نیامد اما بعدتر در فهرست فیلم‌های محبوب منتقدان قرار گرفت.
* نقش شهاب چه بود؟
بیراه نیست اگر بگوییم ستون اصلی «برادرم خسرو»، قدرت بازیگری شهاب حسینی است. فیلم درباره کاراکتری مبتلا به بیماری دوقطبی است و به همین دلیل نگهداری از او برای اطرافیان و به‌خصوص برادر پزشکش با بازی درخشان ناصر هاشمی، تبدیل به یک چالش جدی شده است.
* بازخوردها چه بود؟
جنس بازی شهاب حسینی در نقش یک بیمار دوقطبی، به‌شدت موردتوجه منتقدان قرار گرفت و بعدتر هم در فهرست فیلم‌های مربتط با چالش‌های روان‌شناختی، بارها به این فیلم ارجاع داده شد. این فیلم در سال 96 روی پرده رفت و فروش 2 میلیارد تومانی را هم تجربه کرد که فروشی قابل‌قبول برای آن بود.
* کارگردانش چه کرد؟
احسان بیگلری از کارگردانان مستعدی است که بعد از تحسین اولین ساخته‌اش، دیگر نتوانست فیلم بلند دیگری را مقابل دوربین ببرد. قریب به یک دهه است که طیفی از منتقدان در انتظار فیلم بعدی کارگردان «برادرم خسرو» هستند.
چهارشنبه/ سروش محمدزاده/ 1393
* از فیلم چه می‌دانیم؟
در همان مقطع اکران «چهارشنبه»، سروش محمدزاده در گفت‌وگوهای متعددی از سهم ویژه شهاب حسینی در به سرانجام رسیدن فیلم گفت و بابت آن قدردانی کرد. فیلمی که با پروانه ویدئویی امکان ساخت به دست آورد و روایتی ساده اما تماشایی از موقعیت پیچیده و درام یک خانواده داشت.
* نقش شهاب چه بود؟
در مسیر همکاری شهاب حسینی با فیلم‌اولی‌ها، «چهارشنبه» را می‌توان اولین فیلمی دانست که حسینی علاوه‌بر قبول بازی در یکی از نقش‌های اصلی، در تأمین بودجه و فراهم آوردن شرایط تولید آن هم سهیم بود. داستان فیلم بعد از مرگ پدر یک خانواده آغاز می‌شود که شهاب حسینی ایفاگر نقش برادر بزرگ‌تر همین خانواده است.
* بازخوردها چه بود؟
«چهارشنبه» به‌رغم ظرفیت‌هایی که داشت، به دلیل همان مشکل پروانه ویدئویی، نتوانست سهمی از اکران عمومی به‌دست بیاورد و در گروه هنر و تجربه روی پرده رفت. همین اکران محدود اما به‌واسطه حضور شهاب حسینی، به‌خوبی دیده شد و فیلم در کانون توجه رسانه‌ها هم قرار گرفت.
* کارگردانش چه کرد؟
محمدزاده بعد از «چهارشنبه» از سینما فاصله گرفت و سراغ سریال‌سازی رفت. او در این مسیر علاوه‌بر «نوار زرد» و «سوران» که در قاب تلویزیون دیده شد، «سیاوش» را هم در شبکه نمایش خانگی کارگردانی کرد که به‌صورت ویژه‌تر، موردتوجه و تحسین قرار گرفت.
پنج ستاره/ مهشید افشارزاده/ 1392
* از فیلم چه می‌دانیم؟
فضای فیلم کاملا زنانه است اما حضور چهره‌ای مانند شهاب حسینی، وزن فیلم را از منظر بازیگران متوازن کرده است. مهشید افشارزاده بعد از چند دهه بازیگری و کارگردانی چند فیلم کوتاه، در سال 92 فیلم «پنج ستاره» را به‌عنوان اولین تجربه خود در عرصه کارگردانی فیلم بلند، مقابل دوربین برد.
* نقش شهاب چه بود؟
داستان این فیلم در یکی از هتل‌های مهم تهران اتفاق می‌افتاد با محوریت این لوکیشن متفاوت، روایتگر چالش‌های چند زن است. شهاب حسینی در این فیلم نقش مدیر داخلی این هتل را برعهده دارد. نقشی برونگرا که او پس از موفقیت‌های آثار مثل «جدایی نادر از سیمین» و «حوض نقاشی» بازی در آن را پذیرفت.
* بازخوردها چه بود؟
شهاب حسینی، در این مقطع از فعالیت حرفه‌ای، حسابی در کانون توجه قرار داشت و حضورش در ترکیب بازیگران اصلی فیلم در کنار چهره‌هایی همچون سحر قریشی، بهناز جعفری و بهنوش بختیاری، اعتبار ویژه‌ای به فیلم بخشید اما به دیده شدن فیلم در اکران کمک کرد.
* کارگردانش چه کرد؟
افشارزاده که سهم تجربه‌های بازیگری در کارنامه‌اش نسبت به کارگردانی به‌شدت سنگینی می‌کند، تا به امروز تنها همین یک فیلم بلند را در مختصات سینمایی مقابل دوربین برده و بعد از «پنج‌ستاره» از میدان کارگردانی فاصله گرفت و مسیر بازیگری‌اش را ادامه داد.
آفریقا/ هومن سیدی/ 1390
* از فیلم چه می‌دانیم؟
در فهرست همکاری‌های شهاب حسینی با فیلم‌اولی‌ها، برخی نام‌ها بیشتر جلب توجه می‌کند که یکی از آنها همین هومن سیدی است. او زمانی برای ترکیب اصلی بازیگران فیلمش سراغ شهاب حسینی رفت که خودش به‌عنوان بازیگر در آستانه مسیر شهرت قرار داشت. «آفریقا» هرچند پروانه ویدئویی داشت اما کیفیت بالایش باعث شد در ویترین جشنواره فجر دیده و تحسین شود.
* نقش شهاب چه بود؟
فیلم سه شخصیت اصلی داشت که از سوی فردی مأمور به یک آدم‌ربایی می‌شوند. شهاب حسینی نقش سردسته این گروه را داشت و دو کاراکتر دیگر را هم امیر جدیدی و جواد عزتی ایفا می‌کردند.
* بازخوردها چه بود؟
«آفریقا» به دلیل آنکه پروانه ساخت سینمایی نداشت، نتوانست در بخش سودای سیمرغ فجر حضور داشته باشد اما تک اکران آن در بخش فیلم‌های ویدئویی فجر، به‌شدت با استقبال منتقدان همراه شد. درخشش شهاب حسینی در فیلم هم به این واکنش‌های مثبت ضریب داد. فیلم البته هیچگاه اکران عمومی نشد.
* کارگردانش چه کرد؟
هومن سیدی آنقدر گام اول خود در فیلمسازی را محکم و باکیفیت برداشته بود که هیچ شکی نبود در ادامه مسیر تبدیل به کارگردانی صاحب‌سبک می‌شود، کمااینکه شد. علاوه‌بر سینما او با «قورباغه» ورود موفقی به شبکه خانگی هم داشت و این روزها هم سریال «وحشی» را آماده پخش دارد.
زهر عسل/ ابراهیم شیبانی/1381
* از فیلم چه می‌دانیم؟
اگر برای‌تان سوال است که بیش از دو دهه پیش شهاب حسینی چه سهم ویژه‌ای می‌توانسته در فیلم اول یک کارگردان داشته باشد، کافی است به یاد بیاورید که «زهر عسل» درست یک سال بعد از پخش سریال «پلیس جوان» ساخته شد و این یعنی شهاب جوان، گام‌های اول اما بلندی را در عرصه شهرت برداشته بود. «زهر عسل» اولین فیلم بلند ابراهیم شیبانی است.
* نقش شهاب چه بود؟
یکی از معدود تجربه‌ها در کارنامه سینمایی شهاب حسینی که در آن ایفاگر نقش منفی داستان است، همین فیلم «زهر عسل» است. این کاراکتر برای زوج اصلی داستان که مهناز افشار و محمدرضا گلزار نقش آنها را بازی می‌کردند، مزاحمت‌هایی را ایجاد می‌کند.
* بازخوردها چه بود؟
مأموریت اصلی فیلم‌هایی از جنس «زهر عسل» در ابتدای دهه 80، فتح گیشه بود و این فیلم هم تا حدودی در این زمینه موفق عمل کرد اما قطعا اتفاق ویژه‌ای در کارنامه شهاب حسینی و حتی کارگردان فیلم، محسوب نمی‌شود.
* کارگردانش چه کرد؟
«صحنه جرم، ورود ممنوع» و «هیچ‌کجا هیچ‌کس» دو فیلم بعدی شیبانی در مقام کارگردان بود که در نیمه دوم دهه 80 و ابتدای دهه 90 به سرانجام رسید. آخرین فیلم شیبانی «طلاخون» بود که در سال 99 با بازی شهاب حسینی آن را کارگردانی کرد.
