نقشه نامرئی ثروت| اروپا میزبان یکپنجم میلیاردرهای جهان است

ثروتمندترین فرد آلمان، دیتر شوارتس، مالک امپراتوری فروشگاههای زنجیرهای «لیدل» و «کافلند» است
هفت صبح| اروپا، با تاریخ دیرینهاش در تجارت، صنعت و سرمایهداری، امروز خانه بیش از یکپنجم میلیاردرهای جهان است اما پشت این افتخار ظاهری، واقعیتی از نابرابری پنهان شده است. طبق دادههای موسسه ورلد دیتا، در تمام کشورهای اروپایی، یک درصد ثروتمندترین جمعیت، دستکم ۲۰درصد از کل ثروت ملی آن کشور را در اختیار دارند.
در برخی از کشورهای اروپایی نیز این سهم حتی از ۲۵درصد نیز فراتر میرود. قارهای که روزی مهد طبقه متوسط قدرتمند بود، اکنون در بسیاری نقاطش میان برجهای شیشهای و لوکس میلیاردرها و خیابانهای فرسوده و انبوه افراد نیازمند، شکافی محسوس شکل گرفته است. بیشک هیچجا این تضاد به روشنی آلمان، ایتالیا و بریتانیا دیده نمیشود.
آلمان، قله اصلی قاره
در صدر فهرست میلیاردرهای اروپا، آلمان ایستاده است، کشوری صنعتی و صادراتمحور که ۱۷۱میلیاردر را در دل خود جای داده است. مجموع دارایی این گروه به حدود ۶۷۶ میلیارد یورو میرسد. ثروتمندترین فرد آلمان، دیتر شوارتس، مالک امپراتوری فروشگاههای زنجیرهای «لیدل» و «کافلند» است که با ثروتی حدود ۳۵ میلیارد یورو، در رتبه ۳۷ جهان قرار دارد. گفتنی است، آلمان در جهان، پس از ایالات متحده، چین و هند، چهارمین کشور با بیشترین تعداد میلیاردرهاست، جایگاهی که با قدرت اقتصادی این کشور همخوان است اما نشانهای نیز از تمرکز ثروت در دستان معدود دارد.
ایتالیا و طعم شکلاتی ثروت
ایتالیا در جایگاه دوم اروپا قرار دارد. این کشور با ۷۴ میلیاردر و مجموع ثروت حدود ۲۸۹ میلیارد یورو، یکی از مراکز سنتی سرمایهداری خانوادگی در اروپا محسوب میشود. ثروتمندترین مرد ایتالیا جیووانی فرّرو است، وارث و مدیر گروه خوراکی معروف «فرّرو» که برندهایی چون «نوتلا» و «کینْدِر» را در مالکیت خود دارد. او با دارایی ۳۲.۶ میلیارد یورو، در رتبه ۴۱ جهانی قرار گرفته است. در ایتالیا، ثروت میلیاردرها اغلب با میراث خانوادگی و شرکتهای خانوادگی گره خورده و این تصویری سنتی از سرمایهداری اروپایی را بازتاب میدهد، سرمایهای که کمتر مبتنی بر فناوری و بیشتر بر برندهای کهنه و امپراتوریهای محلی بنا شده است.
بریتانیا: جزیرهای میان سرمایه و مالیگرایی
در رده سوم، بریتانیا با ۵۵ میلیاردر و ثروتی معادل ۲۰۳ میلیارد یورو جای گرفته است. ثروتمندترین فرد این کشور مایکل پلت، مدیر صندوق سرمایهگذاری «بلوکرست» است که داراییاش حدود ۱۶ میلیارد یورو برآورد میشود و در رتبه ۱۰۶ جهان قرار دارد. بریتانیا با وجود لندنِ پرزرقوبرق و نقش دیرینهاش در مالیسازی جهانی، از نظر تعداد میلیاردرها فاصله زیادی با آلمان دارد. اما حضور شرکتهای سرمایهگذاری، بانکهای خصوصی و خانوادههای ثروتمند، لندن را همچنان به یکی از قطبهای مالی جهان بدل کرده است.
فرانسه و مردی با امپراتوری طلا و عطر
در فرانسه که ۵۲ میلیاردر را در خود جای داده، یک نام بیش از همه میدرخشد: برنار آرنو، رئیس گروه لوکس الویاماچ که مالک برندهای مشهوری چون لویی ویتون و کریستین دیور است. ثروت آرنو در سال ۲۰۲۵ حدود ۱۵۲ میلیارد یورو برآورد شده است. او که در سال ۲۰۲۴ در صدر فهرست جهانی قرار داشت، اکنون در جایگاه پنجم جهان ایستاده است.
در فرانسه، بحث مالیات بر ثروت همواره داغ است و آرنو یکی از چهرههایی است که هر بار نامش در این مناقشه به میان میآید، میلیاردر محبوبی که نماد شکاف طبقاتی در فرانسه شده است و هر روز یکی از سیاست مداران برای مصادره بخشی از ثروت او به عنوان مالیات بر ثروت نقشه میکشد.
قارهای در شمال و غرب ثروتمند
پس از چهار قدرت بزرگ، سوئد با ۴۵ میلیاردر و سوئیس با ۴۲ میلیاردر در جایگاههای پنجم و ششم اروپا قرار دارند. در سوئد، استفان پرسون، وارث برند پوشاک اچ اند ام با ۱۵.۹ میلیارد یورو ثروتمندترین فرد کشور است. در سوئیس نیز جیانلویی آپونته و رافئلا آپونته-دیامانت، زوجی که شرکت کشتیرانی اماسسی را پایهگذاری کردند، هر یک با ۳۲.۲ میلیارد یورو دارایی، در صدر ایستادهاند.
اما در جنوب قاره، تصویر متفاوتی دیده میشود. اسپانیا با آنکه پنجمین اقتصاد بزرگ اروپاست، تنها ۳۴ میلیاردر دارد. ثروتمندترینشان، آمانسیو اورتگا، مالک برند «زارا» است که با ۱۰۶ میلیارد یورو در رتبه نهم جهان ایستاده. پس از اسپانیا، ترکیه با ۳۲ میلیاردر و سپس نروژ با ۱۷ میلیاردر قرار دارند.
در ادامه، یونان ۱۶، هلند ۱۳، ایرلند، بلژیک و چک هرکدام ۱۱، لهستان و قبرس ۱۰، اتریش و دانمارک ۹، فنلاند ۷، رومانی ۶، مجارستان ۴، اسلواکی و بلغارستان ۲ و پرتغال، لوکزامبورگ، کرواسی، ایسلند و آلبانی هرکدام تنها یک میلیاردر دارند. در این میان، مارک ماتشیتز از اتریش، پسر بنیانگذار شرکت ردبول، با ۳۴.۶ میلیارد یورو ثروت، در رتبه ۳۸ جهان قرار گرفته است.
آنسوی جهان و قلههای بلندتر
اما اگر نقشه جهان را بزرگتر ببینیم، اروپا دیگر چندان در قله نیست. در سال ۲۰۲۵، ایالات متحده با ۹۰۲ میلیاردر در جایگاه نخست جهان ایستاده و مجموع دارایی آنها به بیش از ۵.۷ تریلیون دلار میرسد؛ رقمی که از مجموع ثروت 10 کشور بعد از خود بیشتر است. چین نیز با حدود ۴۵۰ میلیاردر و مجموع ثروتی نزدیک به ۱.۷ تریلیون دلار در رده دوم قرار دارد.
اروپا با حدود ۷۰۰ میلیاردر و مجموع ثروتی نزدیک به ۱.۵ تریلیون دلار در جایگاه سوم ایستاده است. این ارقام نشان میدهد که اگرچه اروپا هنوز یکی از سه قطب اصلی ثروت در جهان است، اما فاصلهاش با دو قدرت بزرگ شرق و غرب در حال افزایش است. آمریکا با موج میلیاردرهای فناوری و مالی و چین با جهش کارآفرینان صنعتی و دیجیتال، صعودی پرشتاب را تجربه میکنند، در حالیکه اروپا هنوز بر تکیهگاههای سنتی و قدیمی، شرکتهای خانوادگی و ثروتهای موروثی استوار است.