تاثیر توافق روسی بر بورس! | وضعیت پیشاترامپی چیست؟
تحلیل بعضی‌کارشناسان در مورد ریزش دیروز بازار سرمایه‌که مخالفان پرتعدادی هم داشت
هفت صبح| دیروز در اولین روز از هفته، بورس تهران ۵۰ هزار و ۵۸۹ واحد کاهش پیدا کرد و به رقم دو میلیون و ۸۱۵ هزار و ۶۴۱ واحد رسید، وقتی رفتار بازار سهام در روزها و هفته‌های اخیر را مرور می‌کنیم، می‌بینیم که وضعیت بازار پرنوسان بوده اما ریزش دیروز با تحلیل‌های متفاوتی همراه بود که تا به حال چندان به گوشمان نخورده بودند از جمله اینکه بورس تهران تحت تاثیر معاهده اخیر با روسیه که حاصل سفر تازه پزشکیان به این کشور بوده، کاهشی شده است.
این تحلیل مخالفان زیادی هم داشت. خیلی ها می‌گفتند که توافق با روسیه اگر عملیاتی شود می‌تواند موجب گشایش در اقتصاد ایران شود و گشایش هم خودش را در تولید و نهایتا بازار سهام به شکل مثبت نشان خواهد داد، ثانیا در ۵ روز منتهی به آخر هفته بازار دو روز منفی، یک روز مثبت، یک روز ثبات نسبی و روز دیگر کاهش داشته است پس کاهش دیروز هم چندان خلاف جریان بازار به نظر نمی‌رسد، از طرفی بازار که به طور کلی در سه ماه گذشته مثبت بوده گاهی رفتار اصلاحی از خودش نشان می‌دهد و نمی‌توان با یک روز کاهشی شدن بلافاصله بعد از معاهده با روسیه فورا نتیجه‌گیری کرد.
آنها می‌گویند یکی از نشانه‌های اصلاحی‌شدن بازار این است که روزهای منفی قوی تر از روزهای مثبت شده‌اند و این موضوع فقط محدود به ریزش روز شنبه نیست. این گروه کسانی را که پای تاثیر معاهده با روسیه را به بورس می‌کشند متهم می‌کنند که می‌خواهند وضعیت اصلاحی بازار را پشت دلایل اینچنینی پنهان کنند تا فروشنده‌ها بیشتر نشوند اما کسانی که پای تاثیر معاهده با روسیه را وسط کشیده بودند هم دلایل زیادی ردیف می‌کردند. در نهایت با مرور تمام این تحلیل‌ها شاید بتوان نتیجه گرفت که حتی اگر ریزش دیروز بازار سرمایه مستقیما تحت تاثیر معاهده تازه ایران و روسیه نبوده، بعضی از فعالان بازار می‌خواهند توجه‌ها را به تاثیری که روسیه و رابطه با این کشور می‌تواند بر بورس داشته باشد جلب کنند.
این تحلیلگران می‌گویند یکی از دلایلی که می‌توان ریزش دیروز بازار سرمایه را واکنشی منفی به معاهده با روسیه دانست این است که بازار در حال حاضر در وضعیت پیشاترامپی قرار دارد و اگر این احساس به وجود بیاید که هر گونه دیپلماسی می‌تواند تاثیر ورود ترامپ به بازار را کاهش دهد، احتمال واکنش منفی بورس وجود خواهد داشت.
برای کسانی که کمی از جو بورس تهران و فعالان آن دور هستند احتمالا این سوال به وجود می‌آید که وضعیت پیشاترامپی چیست؟ جواب ممکن است کمی برایتان عجیب باشد، اینکه بورس تهران به روی کار آمدن ترامپ روی خوش نشان می‌دهد و گروه بزرگی از فعالان بازار مشتاق ورود او بوده‌اند؛چراکه به‌زعم آنها آمدن ترامپ کاری می‌کند که نرخ ارز بالاتر برود و این موضوع ارزش سهام‌های دلاری را بیشتر کند.
از طرفی آنها مقارن بودن رشد‌های بالای بورس با دوران ریاست‌جمهوری ترامپ را شاهد می‌گیرند که بگویند با آمدن او بورس تهران هم رونق خواهد گرفت. اگرچه بسیاری از کارشناسان بازار این تحلیل را عوامانه می‌دانند و می‌گویند که نوسان‌گیرها به بالا و پایین‌های ابتدای ورود ترامپ دلخوش کرده‌اند و روی فرضیه تاثیر مثبت ترامپ کار می‌کنند تا دنباله‌روها را به بهبود اوضاع دلخوش کنند اما به هر حال این فرضیه چه عوامانه باشد چه واقعا درست، موضوعی است که عده‌ای از فعالان بورس به آن معتقدند به همین دلیل هم گفته می‌شود که شاید معاهده با روسیه آنها را کمی مأیوس کند یا دستکم از شور هیجان روزهای قبل از ورود ترامپ به قدرت و اعمال تصمیم‌های احتمالا منفی علیه ایران، کم کند.
دلیل دیگری که باعث می‌شود عده‌ای از کارشناسان تاثیر معاهده با روسیه بر بازار را مهم بدانند بخش‌هایی از این معاهده است که به واردات گاز ایران از روسیه می‌پردازد تا ایران بتواند با استفاده از آن گاز نواحی شمالی کشور را به‌راحتی تامین کند. این گروه از تحلیلگران می‌گویند که این احتمال وجود دارد که عده‌ای از فعالان بازار احساس کرده باشند چنین اتفاقی می‌تواند با واقعی‌کردن نرخ گاز و فشاری که دولت برای خریدن آن متحمل خواهد شد، روی نرخ گاز تاثیر بگذارد و خوراک گاز پتروشیمی‌ها را گران‌تر کند. به این ترتیب وضعیت اقتصادی پتروشیمی‌ها که از جمله مهم‌ترین صنایع بورسی هستند، پیچیده شود و این پیچیدگی به سمت بورس بیاید.
در مقابل آنهایی که چنین تحلیلی را اشتباه می‌دانند، می‌گویند اولا که بعید است به این زودی‌ها پای گاز روسیه به ایران باز شود، ثانیا حتی اگر این اتفاق بیفتد هم به نفع صنایع داخلی خواهد بود چون شاید در صورتی که خیال دولت از تامین بخشی از نیاز گازی کشور راحت شود، سخت‌گیری کمتری بر مصرف خوراک پتروشیمی‌ها اعمال کند.