معجزه انعام در شبهای برفی! | کارگران پمپ بنزین چقدر حقوق میگیرند؟
گفتوگو با کارگری که معتقد است اگر انعام نباشد کسی یک ساعت هم در پمپ بنزین کار نمیکند
هفت صبح| برای یک کارگر پمپ بنزین انعام قبل از هر چیزی اهمیت دارد. اگر برای بقیه کارگرها، کنار واژه حقوق کارگران، مزایا، حق مسکن، حق عائلهمندی، حق اولاد و ...ردیف میشود، اما اینجا همه چیز متفاوت است. مسعود ۳۴ ساله که حدود شش سال تجربه کار در پمپ بنزین دارد، میگوید:« بیشتر کسانی که در پمپ بنزین کار میکنند به امید انعام میآیند. چون حقوقی که جایگاهدار میدهد، برای حجم کاری که در سرما و گرما انجام میدهیم خیلی کم است.
اما انعامی که مشتری میدهد بزرگترین دلخوشی است. یعنی این طور بگویم که اگر انعام نباشد، کسی یک ساعت هم اینجا نمیماند.» کار در پمپ بنزین مثل کارگری در جاهای دیگر نیست، فرقش با خیابان یک سقف بالای سر است که باران و برف روی سرت نریزد، در زمستان سرما هجوم میآورد و در تابستان هم نه پنکهای هست نه باد کولری. اما با این اوصاف این شغل هنوز طرفدار دارد و بعضیها دوست دارند از این راه نان در بیاورند.
اینکه میگویند کارگران پمپ بنزین قرارداد ندارند و حقوق ثابت نمیگیرند، درست است؟
اگر حقوق نگیریم، عاشق چشم و ابروی کارفرما نیستیم که کار کنیم. همه برای حقوق سر کار میروند.
پس شایعه است؟ یعنی کسی شما را مجبور نمیکند که برای ماشینها مکمل بریزید و از این راه درآمد کسب کنید؟
من هم این چیزها را شنیدهام. ولی همه جایگاهها که مثل هم نیستند. من سال اول قرارداد نداشتم. اما کارفرما وقتی دید سر وقت میآیم و شیفت اضافه هم میایستم و بنزیندزدی هم توی کارم نیست از سال دوم با من قرارداد بست. بیمه هم هستم. چون بازرس بیمه هر یک ماه، یک بار به اینجا سر میزند و نمیشود از قانون فرار کرد.
ولی اینکه شما میگویید، بعضی از جایگاهها حقوق نمیدهند تا کارگر مکمل بفروشد، مگر صبح تا شب چند تا مکمل میتوانیم بفروشیم که سودش را برداریم؟ با روزی ۱۰۰ تا ۱۵۰هزار تومان مگر خرج ما درمیآید؟ چون مکمل که مال ما نیست. یک درصد ناچیز به کارگر میدهند که اصلا به چشم نمیآید. انعام که نیست بگوییم همه آن به کارگر میرسد.
انعام مگر چقدر است که اینقدر روی آن تاکید میکنید؟
روی انعام تاکید میکنم چون ما حقوق آنچنانی که نمیگیریم. الان من بعد از شش سال سابقه کار در این جایگاه نزدیک ۱۲ میلیون و ۵۰۰هزار تومان در ماه حقوق میگیرم. ماهی ۱۰میلیون تومان هم اجارهخانه میدهم. فقط دو میلیون و ۵۰۰هزار تومان از حقوقم میماند. اگر انعام نباشد مگر بیکارم که این همه ساعت سر پا بایستم و در گرما عرق بریزم و از سرما بلرزم و با آدمهای بیحوصله و بداخلاق سر ۵۰۰ تومان چانه بزنم و آخر ماه ۱۲میلیون تومان دستم بیاید.
شیفت شب بهخصوص در زمستان خیلی سرد است. هفته پیش که هوا خیلی سرد بود، واقعا یک شب چند لحظه با یخزدن فاصله داشتم. ایستادن طولانی در هوای سرد واقعا کار هر کسی نیست. به خصوص اینکه هیچ وسیله گرمایشی هم کنارتان نباشد.کارگران ساختمانی و کشاورزها هم در فصل سرد، کار میکنند اما دلشان به آتشی که درست کردهاند، خوش است و هر وقت نمیتوانند سرما را تحمل کنند، چند دقیقه کنار آتش گرم میشوند. اما ما هیچی نداریم. ما به خاطر ایمنی نمیتوانیم آتش درست کنیم و باید منتظر بمانیم تا شیفت تمام شود. بعد شما فکر کنید با این شرایط کار، انعام هم نباشد. دیگر چی میماند برای ما؟
روزی چقدر انعام میگیرید؟
بستگی دارد. مردم در روزهای شادی و عید انگار بخشندهتر میشوند. نمیدانم شاید هم حالشان بهتر است یا واریزی دارند. به هر حال این روزها وضعیت انعام دادن هم بهتر است.
مثلا چقدر انعام میدهند؟
بین ۱۰ تا ۲۰هزار تومان.
بیشتر چه کسانی انعام میدهند؟
ما از رانندههای تاکسی و ماشینهای معمولی و ارزانقیمت توقع انعام نداریم. بیشتر خانمها که کار با نازل بنزین را بلد نیستند یا کلا فضای پمپبنزین را دوست ندارند، کارتشان را میدهند تا برایشان بنزین بزنیم. کسانی که ماشینهای مدلبالا هم دارند، انعام خوبی میدهند. افراد مسن هم گاهی اوقات اگر سرحال باشند، انعام میدهند. ولی این که میگویم خانمها بیشتر انعام میدهند منظورم این نیست که مبلغ انعامشان زیاد است. تعداد خانمهایی که از ماشین پیاده نمیشوند، بیشتر است اما این دلیل نمیشود که پول خوبی هم بدهند.
اگر بخواهیم میانگین در نظر بگیریم، انعامی که خانمها میدهند، چقدر است؟
بیشترین انعامی که من از یک خانم گرفتهام ۵۰ هزار تومان بوده. دیگر خودتان حساب کنید. فکر کنم اگر بگوییم میانگین ۲۰هزار تومان منطقی باشد.
بیشترین انعامی که گرفتید یادتان هست؟
بله خودم هم باورم نمیشد. چون ماشین مدلبالا بود وقتی راننده پولها را روی توی دستم گذاشت، منتظر بودم پشت سرش بگوید، چند تا مکمل هم برایم بریز. ولی وقتی چند ثانیه منتظر ماندم، گفت نوشجانت، هوا خیلی سرد است. ۱۰ تا ۵۰هزار تومانی بود. من خودم را بکشم در شیفتم و با اضافهکاری بین ۲۰۰تا ۳۰۰هزار تومان انعام جمع میکنم، ولی آن شب ۵۰۰هزار تومان انعام گرفتم که خیلی هم چسبید.
شیفت روز بیشتر انعام میگیرید یا شیفت شب؟
در شیفت روز که رانندههای خانم بیشتر هستند، انعام بیشتری میگیریم. یعنی از نظر تعداد منظورم است. اما در شیفت شب انعامی که میگیریم بیشتر است. با اینکه تعدادش کمتر است اما در شب مردم بیشتر دست به جیب میشوند. من در نیمهشبهای زمستان ممکن است دو یا سه تا انعام بگیرم اما در بین آنها حتما یک چکپول ۱۰۰هزار تومانی هست.
حالا با این اوصاف انعامی که در یک ماه میگیرید، چقدر است؟
در ماههای معمولی بین هشت تا ۱۰میلیون تومان. اما شب عید و روزهای اول نوروز شاید اندازه حقوق ماهیانه، انعام بگیریم.