جام جم را نترکانید لطفا!
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون | خبر پخش برنامه «جامجم» خیلی وقت است رسانه‌ای شده اما برخلاف اعلام قبلی با تاخیر به آنتن شبکه یک رسید. این اتفاق سه هفته پیش رخ داد که از قضا حرف‌های مهمان اول درباره چهره‌های مطرح تند بود و هجمه‌ای علیه تلویزیون شکل گرفت. مهمان دوم نیز مدیران سیما را مورد نقد قرار داد و در زمان نوشتن این گزارش نمی‌دانیم در قسمت سوم که شب گذشته روی آنتن رفت، چه اتفاقی رخ داده است. غرض یک چیز است: باید از «جامجم» مراقبت کرد. چرایی‌اش را در گزارش امروز هفت صبح مي‌خوانید.
مورد اول| جای خالی برنامه
در معرفی برنامه این‌طور عنوان شده: «برنامه «جام جم» با رویکردی نقادانه به تهیه‌کنندگی مصطفی هیودی و با سردبیری و میزبانی سیداحمد موسوی صمدی هر دوشنبه روی آنتن شبکه یک می‌رود. این برنامه در قسمت‌های قبل به موضوع سلبریتی‌ها پرداخت که با حضور محمدصادق کوشکی در قسمت اول و ابراهیم داروغه‌زاده در قسمت دوم موضوعات بحث‌برانگیزی را روی آنتن صداوسیما مطرح کرد.
قسمت سوم با حضور حسین انتظامی به ذائقه‌سازی برای مخاطبان اختصاص دارد؛ اینکه تلویزیون در این سال‌ها برای تولیدات محتوایی و برنامه‌سازی‌های سرگرم‌کننده و سریال‌ها پیرو ذائقه مخاطب بوده است یا برای او ذائقه‌سازی کرده است.» مرور کوتاه شرح مسئولیت «جامجم» از آن جهت بود که یادمان بیاید موضوعاتی مهم و بنیادین هستند که تلویزیون به شکل کامل و ریشه‌ای به آن‌ها نمی‌پردازد.
حالا «جامجم» در این زمینه قدم‌هایی برداشته که هر چند کوتاه هستند اما تداوم آن‌ها می‌تواند منجر به نتیجه شود. طبعا شیوه پرداخت به سوژه جای بحث و نقد دارد؛ مثل این که لازم است برای هر بحث چند کارشناس موافق و مخالف حضور داشته باشند و… با این حال در قدم اول همین مقدار را باید غنیمت شمرد.
مورد دوم| جذابیت‌های ظاهری
به تجربه ثابت شده برخی موضوعات مثل سلبريتی‌ها، واجد جذابیت برای مخاطب هستند. همان‌طور که نظرات کوشکی و در ادامه داروغه‌زاده در مقیاسی بالا بازنشر داده شد. قصد دفاع یا رد نظر مهمان‌های «جامجم» را نداریم اما چنین مباحثی در همه دنیا دارای ظرفیت برای برنامه‌سازی هستند که شکل دیگری از آن در برنامه شبکه یک بروز یافته.
مورد سوم| هدف‌گذاری
آن سوی جذابیت ظاهری، طبعا یک هدف مهم‌تر برای سازندگان «جامجم» وجود دارد و آن طرح یک سری نظریات است که شاید برای حوزه فرهنگ و رسانه و خود تلویزیون کارگشا باشد. مخاطب هم برای بالا رفتن سواد رسانه‌ای به چنین تئوری‌هایی نیاز دارد و از این معبر باید نتیجه گرفت که «جامجم» در هدف‌گذاری لازم است دقیق‌تر و حساب‌شده‌تر پیش برود.
همین که در ابتدای راه مجری برنامه اجازه می‌دهد مهمان حرفش را بزند و مثلا تلویزیون در ماجرای رفتن عادل فردوسی‌پور مقصر دانسته می‌شود، حکایت از باز شدن فضا‌ست. مدیران نباید از این حرف‌ها بترسند و اجازه بیان همه دیدگاه‌ها ولو تند و تیز را بدهند.
مورد چهارم| تجربیات قبلی
روزگاری در همین تلویزیون برنامه‌هایی ساخته می‌شد که الان تماشای آن‌ها یک حسرت است. نمونه‌اش «دو قدم مانده به صبح» که مهمان‌ها در فضایی باز نظرشان را مطرح می‌کردند و نقدهایی تند درباره مدیریت فرهنگی کشور به زبان می‌آوردند. شکل دیگر این اتفاق در برنامه «هفت» فریدون جیرانی و محمود گبرلو رخ داد.
می‌دانیم متاسفانه شرایط به گونه‌ای پیش رفته که خیلی‌ها در برنامه‌های تلویزیون حاضر نمی‌شوند اما باور کنید اگر حسن نیت مدیران فعلی سیما ثابت شود، خیلی‌ها بار دیگر در برنامه‌هایی چون «جامجم» شرکت می‌کنند و دغدغه‌شان را از طریق این تریبون به زبان می‌آورند. مگر سال پیش قسمت‌های ابتدایی «شیوه» چنین نکرد و توجهات به سمت آن جلب نشد؟
در تصمیمی عجیب اما ادامه «شیوه» محافظه‌کارانه پیش رفت و از همین ناحیه لطمه خورد. آن‌ها که تجربه همکاری با تلویزیون را دارند، از خطوط قرمز عجیب مطلع هستند تا جایی که حتی گاه به زبان آوردن نام فردوسی‌پور خطایی نابخشودنی است! کاری که «جامجم» کرده آغاز مسیری دوباره برای کنار گذاشتن قیود دست و پاگیر است؛
حمایت از این برنامه و حرکت اصولی و فکر شده می‌تواند مرجعیت را به تلویزیون بازگرداند و برنامه‌سازی را منطقی‌تر و منطبق با نیاز واقعی مخاطب کند. پس مدیران عزیز از نقدهای تندی که بعضا علیه «جامجم» دیده و شنیده می‌شود، هراس نداشته باشید و از ظرفیت ایجاد شده بهره‌ای درست ببرید؛ لطفا!
