قصه‌خوانی در شب‌های بلند قرنطینه
روزنامه هفت صبح، هانیه درویش| گفت‌وگو با مهدی یزدانی و سروناز هرانر، زوجی که سال‌هاست در ترویج کتاب و کتابخوانی قدم‌های خلاقانه‌ای برداشته‌اند . فواید و اهمیت کتاب و کتابخوانی بر کسی پوشیده نیست اما انتخاب اولین کتاب در زندگی از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه اگر این انتخاب به درستی انجام نشود ممکن است باعث دلزدگی شود. در این مسیر کودکان بایستی در صدر توجهات قرار گیرند چراکه آنها شروع این مسیر هستند و اگر به درستی تربیت شوند راه هموارتر می‌شود و جامعه‌ای فرهنگی پیش‌رویمان قرار می‌گیرد.
مهدی یزدانی و سروناز هرانر ۱۲ سال است که ابتدا با کتابرانه، بعد با ایستگاه کتابرانه و حالا با قصه‌خوانی‌های شبانه خود برای کودکان و بزرگسالان در مسیر ارگانیک دوستی با کتاب قدم برداشته‌اند و سعی دارند انسان‌ها را متقاعد کنند که با کتاب، موسیقی، هنر، فرهنگ و ادبیات است که می‌توان زندگی را تبدیل به یک ماجراجویی شگفت‌انگیز کرد.
حضور کتاب در زندگی این زوج فرهنگی به دوران کودکی و نوجوانی‌شان برمی‌گردد و شاید به دلیل همین حضور مستمر بوده است که باعث شده هر دوی آنها دیگر نتوانند از کتاب و دنیای گسترده‌اش دست بکشند. مهدی یزدانی کتاب را با معلم ادبیات دوران دبستانش شناخت. وقتی که منش و رفتار آن معلم با توصیفاتش از کتاب و قصه‌های رادیو باعث شد او پیچ رادیو را برای شنیدن قصه‌ها به راست و چپ بچرخاند و وقتی ۱۶ ساله شد به کتابفروشی برود و بخواهد کتابفروش شود.
او به مدت ۱۰سال در کتابفروشی کار کرد و در آنجا بود که متوجه شد شوق و هیجانش نسبت به کتاب آنچنان بالاست که می‌خواهد بقیه عمرش را هم در همین راه صرف کند. سروناز هرانر هم از زمانی با کتاب آشنا شد که مادرش از سه یا چهار سالگی برایش قصه می‌خواند و پدرش در رادیو حرفه گویندگی و دوبلوری داشت. او در دانشگاه ادبیات انگلیسی خواند ، سال‌ها در مدارس، آموزشگاه‌های زبان و بعد در دانشگاه تدریس کرد و ۱۷ سال مترجم کارتون‌های صداوسیما بود تا اینکه در سال ۸۸ آشنایی و ازدواجی به وقوع پیوست که راه را برای ادامه و پیشبرد این مسیر که برای جفتشان ارزشمند و حیاتی بود میسر کرد.
*** از کتابفروشی در پراید تا ایستگاه کتابرانه
سروناز هرانر که با عشق از روزهای ابتدایی شروع کار تا به امروز صحبت می‌کند درباره این مسیر می‌گوید:« از همان روزهای اول زندگی تصمیم گرفتیم برای کشورمان کاری انجام دهیم. پس ماشین شخصی خودمان را تبدیل به کتابفروشی کردیم و اسمش را کتابرانه گذاشتیم. البته ابتدا فقط داخلش کتاب گذاشتیم و سعی کردیم مردم را بیشتر با کتاب آشنا کنیم اما بعد از مدتی به دلیل استقبال مردم فروش کتاب را هم شروع کردیم.
این پروژه کم کم جهانی شد و بسیاری از روزنامه‌ها و خبرگزاری‌های داخلی و خارجی از فعالیت‌های ما گفتند و سازمان ملل به عنوان یک الگوی فرهنگی ما را در سایتش گذاشت و اینچنین ما بسیاری از رویدادهای بین‌المللی مثل روز جهانی ماندلا، روزجهانی صلح، روزجهانی جوان و روز جهانی کتاب را به همراهی دفتر اطلاع‌رسانی سازمان ملل متحد در ایران برگزار کردیم.» آنها حالا چند سالی می‌شود ایستگاه کتابرانه را که به لانه عشق معروف شده است در ورودی مدرسه علامه طباطبایی راه‌اندازی کرده‌اند. جایی که با تجربه خوبی که پشت این زوج بود روی نیازهای بچه‌ها و والدین‌شان کار شد و نتایج خوب و موفقیت‌های بزرگی حاصل کرد.
*** همه کتاب‌های منتشر شده در ایران را خلاصه خوانی کردم
مهدی یزدانی که حالا عنوان خودش را «book coach» یا مربی کتاب‌ها می‌گذارد درباره شروع حرفه‌ای و اصولی این کار می‌گوید:« من شخصا حدود ۸هزار ساعت برای خلاصه خوانی کتاب‌های منتشر شده در ایران وقت گذاشتم و در حال حاضر احساس می‌کنم تسلط بالایی روی کتاب‌ها دارم. در این کار از کتاب خردسال شروع کردم و تا کتاب‌های بزرگسال این کار را ادامه دادم چون دوست داشتم اگر برای کودکی کتابی را معرفی می‌کنم حتما برنامه‌ای هم برای بزرگسالی‌اش داشته باشم.
این کار برای من بیشتر شبیه یک رویا بود که اتفاق افتاد.» سروناز هم با استفاده از تجربیات تدریس و مطالعه مستمر کتاب کارگاه‌هایی در ایستگاه کتابرانه برقرار کرده بود که قصه خوانی به همراه انیمیشن و تحقیقاتی خلاقانه برای بچه‌ها و کارگاه‌های نگاهی دوباره به معانی زندگی برای پدر و مادرها ایجاد کرد تا آنها بتوانند ذهنیت خودشان را قوی‌تر کنند و با بچه‌ها ارتباط موثرتری برقرار کنند. او می‌گوید:« دغدغه ما کودکان، جوان‌ها و خانواده‌ها هستند و کودکان چون شروع این مسیر هستند از اهمیت بالایی برخوردارند.»
*** مخاطبانمان از ۴ تا ۸۰ سال هستند
بیش از یک ماه پیش بود که به واسطه ویروس کرونا مدارس تعطیل و به تبع آن ایستگاه کتابرانه هم متوقف شد اما این زوج قصه خوانی در منزل را شروع کردند تا وقفه‌ای در کارشان ایجاد نشود. حالا ۳۵ شب است که ۳۵ کتاب برای مخاطبان به صورت خلاصه و همراه با توضیح و تفسیر خوانده شده است.
مهدی یزدانی کار انتخاب کتاب و موسیقی را بر عهده دارد و سروناز قصه خوانی می‌کند. سروناز مخاطبان گروه تلگرام و پیچ اینستاگرام ketabraneh را از رده سنی ۴ تا ۸۰ سال می‌داند و می‌گوید خیلی خوشحال شدیم وقتی متوجه شدیم خانواده‌ها دور هم جمع می‌شوند و با هم به قصه‌ها گوش می‌دهند.»
مهدی یزدانی درباره نحوه انتخاب کتاب‌ها برای این رنج سنی گسترده می‌گوید:«چالش انتخاب کتاب همیشه یکی از سخت‌ترین کارها بوده و از آنجایی که دسته بندی کردن مخاطب امکانپذیر نیست ما توانستیم یک‌سری کتاب‌هایی را انتخاب کنیم که یک زنجیره پیوسته داشته باشند تا در مجموع بتواند هم مخاطب خردسال را راضی نگه دارد هم مخاطب بزرگسال را. البته این تکنیک‌ها حاصل میزان تحقیقات زیاد در این زمینه بوده است.»
این زوج موفق و فرهنگی در انتها درباره هدف نهایی خود می‌گویند:« ما به پیش بردن مسیر کتاب و کتابخوانی به شکل ارگانیک یعنی جمع کردن آدم‌ها دور هم و آرام آرام روشن کردن نقاط تاریک در ذهن‌شان معتقدیم و این کار را در پروژه‌ای خلاق قدم به قدم جلو می‌بریم چراکه در همه این سال‌ها به ما ثابت شده آدم‌ها دوست دارند کتاب بخوانند اما نمی‌دانند از کجا شروع کنند و چه کتابی بخوانند.»
