گفتگو با سعید راد؛ از علی خوشدست تا مامور امنیتی
روزنامه هفت صبح، احمد رنجبر | «ترور خاموش» مسیر تازه فعالیت حرفه‌ای سعید راد است؛ هم به دلیل نقشی متفاوت و هم به‌خاطر حضور شبانه‌اش روی آنتن تلویزیون. به این مناسبت با او درباره سریال گفتوگو کرده‌ایم و علاوه بر آن ۱۰نقش برجسته کارنامه‌اش بازخوانی شده است.
سعید راد از جمله بازیگرانی است که خیلی دیر وارد تلویزیون شد. برخی ترجیح‌شان این است که صرفا در سینما بمانند ولی برای راد شرایط به‌گونه‌ای دیگر بوده. خودش دلیل این اتفاق را فیلمنامه مناسب و بهره‌مندی سریال از شرایط خوب تولید می‌داند. درباره «ترور خاموش» ساخته احمد معظمی، معتقد است هم فیلمنامه قابل دفاع بوده و هم شخصیت.
با این‌حال نگران بوده شرایط این‌روزهای تلویزیون و مشکل مالی روی نتیجه اثر سوء بگذارد. حالا که سریال روی آنتن است، مشخص می‌شود سعید راد در انتخابش اشتباه نکرده. سریال موضوعی جدی و در عین حال جذاب را روایت می‌کند و از آن‌سو نقش دکتر صفایی در کارنامه راد متفاوت است. با او درباره این تجربه گفت‌و‌گویی مفصل انجام داده‌ایم که البته بحث به مسائل دیگر هم کشیده شده. علاوه بر آن ۱۰نقش شاخص کارنامه راد در ستون مجاور تحلیل شده است و راز ماندگاری هرکدام را توضیح داده‌ایم. پیش از آن مروری کوتاه داریم بر تجربیات سریالی راد.
از هفته پیش و با پخش سریال «ترور خاموش»، بیننده با وجهی تازه از بازیگری سعید راد آشنا شده. عمده تمرکز راد بر فیلم‌های سینمایی و شخصیت‌های جدی بوده است اما این‌بار هم مدیوم تفاوت کرده و هم شمایل بازیگر. سعید راد در نقش دکتر سعید صفایی، سعی کرده تصویری متفاوت از یک مسئول به نمایش بگذارد. بنابراین آن‌چه در چهره او هویدا است؛ همدلی است و دغدغه. گفتوگو هم متاثر از شخصیت دکتر صفایی بود و راد این‌بار بی‌پرواتر مسئولان را نقد کرد.
*** حکایت یک ترور
* از ترور خاموش شروع کنیم. سریالی که این شب‌ها از شبکه یک پخش می‌شود. نکته مهمی که در ترور خاموش وجود دارد، ورود باشکوه و پرصلابت سعید راد، به‌عنوان شخصیت اصلی سریال در افتتاحیه آن است. به‌نظر می‌رسد کارگردان به این مسئله توجه داشته که پلان اول سریال با ورود پرشکوه سعید راد آغاز شود، نکته‌ای که بسیاری آن را رعایت نمی‌کنند.
ببینید من در سینما و تلویزیون کارهای بسیاری داشته‌ام. حتی با همین آقای معظمی تله‌فیلم کار کرده‌ام. واقعیت این است که اگر مجموعه و گروه تولید خوبی نداشته باشید، درنهایت خروجی کار هم نتیجه دلچسب و تماشایی نخواهد بود. شک نداشته باشید که کمبود بودجه یا عدم تخصیص بودجه کافی برای یک پروژه، باعث می‌شود سازنده از خیلی چیزها و عناصر مهم در کار صرف‌نظر کند. مثل هنرپیشه خوب، تدارکات خوب و… اگر تدارکات ضعیف باشد، یک سریال ضعیف ساخته می‌شود. یک فیلمبردار نمی‌تواند فیلمبردار خوبی باشد، یا یک هنرپیشه معمولی که حتی دیالوگ‌هایش را فراموش می‌کند، انرژی کارگردان را می‌گیرد و …
* همه این مشکلات هست ولی چه می‌شود که سعید راد بعد از مدت‌ها سریالی بازی می‌کند و بازی‌اش مورد توجه واقع می‌شود.
ببینید بازیگر باید به همه اجزای کار توجه کند. یک مثال می‌زنم: با یک پیراهن و کفش معمولی که برازنده یک مامور اطلاعاتی یا شخصیت اصلی فیلم نیست، نمی‌توان سیمای خوبی از شخصیت‌ها ارائه کرد.
* اشاره شما راجع به دقت در جزئیات است و با همین مثال منظورتان را رساندید.
متاسفانه به این چیزهای به‌ظاهر ساده توجه نمی‌شود؛ در‌حالی‌که همین جزئیات است که یک اثر را شکل می‌دهد. با این‌حال مسئله مالی که به آن اشاره کردم را نباید فراموش کرد؛ باور کنید اگر تهیه‌کننده دستش باز بود، می‌توانستیم این سریال را حتی به کشورهای دیگر بفروشیم.
*** یک سوژه حساس
* البته با همین شرایط هم به نظر می‌رسد، سریال توانسته در همین مدت کم با مخاطب ارتباط برقرار کند و پربیننده شود.
بله؛ بههرحال قصه حرف مهمی دارد و سوژه حساسی را مطرح می‌کند. برای اینکه موضوع اعتیاد تماشاگر دارد(البته اگر کار خوب تولید شود) در جامعه ما هرکس به‌نوعی با مسئله اعتیاد درگیری و ارتباط دارد. یکی در خانواده، دیگری در دوستان و اطرافیان و خلاصه چیزی نیست که بتوانی یا بخواهی پنهانش کنی. ضمن اینکه بخشی از این موفقیت به سابقه بازیگری من و تصوری که بیننده از سعید راد دارد، بازمی‌گردد و بخشی از آن به آقای معظمی به‌عنوان کارگردان سریال. آقای معظمی کارگردانی است که در اندازه‌های خودش، تکنیک و فن کار را بلد است. هرچند که وقتی روز اول بازی در «ترور خاموش» به من پیشنهاد شد، پاسخم منفی بود.
* چرا؟
چون این سریال با این موضوع، بودجه می‌خواهد. گفتم که از این‌همه سازمان که در کار دخیل هستند، بودجه بگیرید که گفتند نمی‌شود. حتی به من قبولاند که خودم هم باید کمتر دستمزد بگیرم. فهمیدم که در این پروژه از بودجه مرسوم که لازمه کار است، خبری نیست. در کارهایی این‌چنینی اگر بازیگر حرفه‌ای نباشد، کارگردان خسته می‌شود. بههرحال فهمیدم که بودجه و توانش را تلویزیون ندارد.
* و طبعا وقتی فیلمنامه را خواندید، می‌دانستید به دلیل نگاه متفاوتش به اعتیاد حرف تازه‌ای دارد.
قطعا! قصه و فیلمنامه سریال قابل تامل و خوب بود. معتقدم اگر بودجه همین سریال، سه‌برابر می‌شد، تاثیر زیادتری داشت و کار بسیار بهتری هم از آب درمی‌آمد.
