چه کسی بسته‌ها را بهتر جابه‌جا می‌کند؟
روزنامه هفت صبح| وارد سومین ماه سال شده‌ایم و هنوز در دورهمی‌های اکوسیستم استارتاپی همه از ترکش‌های نیمه دوم سال گذشته روی این فضا می‌گویند. اینکه بسیاری از استارتاپ‌های کوچک و متوسط تحت تاثیر رکود اقتصادی و وضعیت اینترنت و بسیاری متغیرهای دیگر یا عملا از بازی استارتاپی خارج شده‌اند یا امید چندانی به رشد و توسعه ندارند. به عبارتی در اکوسیستم استارتاپی این روزها بیشتر صدای آه و ناله بلند است تا آمارهای رشد و توسعه.
آن تصویر رنگی‌رنگی چند سال پیش استارتاپ‌ها در ایران حالا حسابی خاکستری شده است. اما در همین فضای نیمه ابری هستند حوزه‌هایی که هنوز وضعیت خوبی دارند. حوزه‌هایی که گردش مالی قابل‌توجهی در آنها جریان دارد و همین موضوع باعث شده تا تلاش و رقابت آنها داغ باقی بماند. حوزه لجستیک یکی از این فضاهای نوآور و آنلاین است که رقابت میان مدعیان آن داغ تر از قبل هم شده است. به خصوص که این روزها بسیاری در تلاشند تا یا راندهای تازه جذب سرمایه داشته باشند یا برای ورود به بازار بورس آماده شوند.
گزارش‌های کسب‌وکار و آمارهای درخور توجه
شاهد این مدعا هم اینکه در همین چند روز گذشته هم تیپاکس تحلیل‌های تازه‌ای از آمارهای سال‌های اخیرش منتشر کرده و هم اسپید از گزارش سال 1401 خود رونمایی کرده است. اسپيد در گزارش سال ۱۴۰۱ خود اعلام کرده ارسال کالاها در این سامانه در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ بيش از 7/229درصد رشد داشته است.
بيشترين کالاهای ارسال‌شده توسط اسپید هم لوازم آرایشی و بهداشتی و داروخانه‌ها بوده‌اند که ۳۲ درصد بازار اسپید را به خود اختصاص داده‌اند. بعد از آن کالای دیجیتال با ۲۶ درصد قرار دارد. پوشاک و نشریات هم در رده‌های بعدی قرار دارند. این گزارش می‌گوید در حال حاضر همکاری اسپید با شرکت‌های تجاری بزرگی همچون دیجی‌کالا، دیجی‌پی، عطر سفیر، آقای عسل، باسلام، ایرانسل، پادرو و… سبب شده آمارهای این استارتاپ رشد داشته باشد.
آمارهای تیپاکس هم اگرچه مربوط به سال 1400 است اما بازنشر آنها در هفته‌های اخیر نشان می‌دهد که رقابت لجستیکی‌ها در زمینه ارائه این دست گزارش‌ها هم دارد داغ‌تر می‌شود. این شرکت در گزارش خودش ادعا کرده توانسته در سال ۱۴۰۰ بیش از ۱۹ میلیون بسته جابه‌جا کند و تعداد کاربرانش با رشد ۶۹درصدی نسبت به سال گذشته به بیش از هشت میلیون کاربر برسد.
این شرکت اعلام کرده بیش از ۵۴۵۰ نفر نیروی انسانی دارد و در سال ۱۴۰۰ موفق بـه ثبت رکورد جابه‌جایی ۱۵۰ هزار بسته در یک روز شده است.بر اساس اعلام تیپاکس، تعداد کل مشتریان این شرکت در سال ۱۴۰۰ به هشت میلیون و ۹۱۶ هزار و ۷۱۱ نفر رسیده که این میزان نسبت به سال گذشته رشد ۶۹درصدی داشته است. تیپاکس پیش‌بینی کرده این تعداد در سال ۱۴۰۱ به رقم ۱۲ میلیون نفر کاربر برسد.
دیجی‌کالا و نیازهای تازه‌اش
همه اینها را بگذارید کنار نمایشگاه پست که از فردا شروع می‌شود و خبرها می‌گوید استارتاپ‌ها برای حضور در آن برنامه‌های زیادی دارند. نمایشگاهی که تلاش دارد وضعیت نوآوری در حوزه حمل و نقل کالا و بسته را هم مورد بحث و بررسی قرار دهد. احتمالا خبرهایی هم از تسهیلات و همکاری‌های بیشتر پست با استارتاپ‌ها در این نمایشگاه خواهیم شنید.
صحبت‌هایی هم از راه‌اندازی یک مرکز نوآوری در موزه پست برای استارتاپ‌هاست… خلاصه اینکه هم دولتی‌ها و هم استارتاپی‌ها در حوزه لجستیک این روزها حسابی خبرسازند.استارتاپ‌هایی چون پستکس، تاپین، پادرو، گنجه (که از استارتاپ‌های دیجی‌کالاست) و بسیاری از کسب‌وکارهای آنلاین دیگر از بازیگران تازه‌واردی هستند که در دو سه سال گذشته برای سهم گرفتن از بازار لجستیک در کنار رقبای قدرتمندی همچون اسنپ پیک و الوپیک و البته رقبای سنتی در حال تلاش هستند.
نکته جالب توجه اینکه دیجی‌کالا که یکی از بازیگران مهم تجارت الکترونیک کشور است، اخیرا در یکی از کسب‌وکارهای زیرمجموعه‌اش یعنی دیجی‌فای (ارائه دهنده زیرساخت راه‌اندازی فروشگاه اینترنتی) علاوه بر زیرساخت لجستیکی خودش به کسب‌وکارهای خرد فضای آنلاین سرویس‌هایی را با کمک برندهایی چون پستکس، الوپیک و تیپاکس ارائه می‌دهد.
تپسی هم جدی‌‌تر شده است
به اینها اضافه کنید تلاش‌های تپسی برای سهم گرفتن از این بازار. همین چند روز پیش بود که اعلام شد تپسی‌پک جدیدترین کسب و کار تپسی در حوزه ارسال مرسوله، در اپلیکیشن تپسی در دسترس عموم قرار گرفته است. «پک» کسب وکار ارسال بسته برنامه‌ریزی شده است. در این سرویس، کاربر می‌تواند از چند روز قبل، روز، ساعت و آدرس‌های ارسالی را در تپسی پک ثبت کرده و ارسال مرسولات خود را برنامه‌ریزی کند.
تپسی می‌گوید قیمت ارسال بسته در تپسی‌پک به صورت میانگین 30درصد ارزان‌تر از پیک‌های موتوری است و به صورت قطعی راننده به سفارش ثبت شده اختصاص می‌یابد. پیش از این تپسی از استراتژی‌ها و محصولات جدیدش برای عمق‌دهی به بازار حمل و نقل خبر داده بود؛ تپسی‌پک، سومین سرویس تپسی در حوزه ارسال مرسوله است. پیش از این، تپسی سرویس‌های ارسال مرسوله با موتور و خودرو را نیز به خدمات خود اضافه کرده بود.
نشانه‌ای از اینکه بازار تجارت الکترونیک این روزها و با ورود سیل بزرگی از کسب‌وکارهای خانگی بیش از هر زمان دیگری به زیرساخت‌های حمل و نقل بسته و کالا نیاز دارد. همکاری‌هایی در حال انجام است که دو سال پیش تصور آن کمی سخت بود. اما حالا که از یک طرف بزرگ‌ترها به محدودیت‌های لجستیکی خود پی برده‌اند و از سوی دیگر استارتاپ‌های کوچک و متوسط حوزه حمل و نقل در حال رشد هستند، احتمالا خبرهای همکاری بیشتر و بیشتر هم خواهد شد.
تا آن موقع چیزی که روشن است، اینکه لجستیک یکی از معدود حوزه‌های جذاب حوزه استارتاپی است که کماکان پرمشتری و رو به‌رشد خواهد بود. به همه اینها اضافه کنید حمل و نقل بین‌جاده‌ای را که هنوز عملا استارتاپ‌ها هیچ کاری نتوانسته‌اند برای آن بکنند. حوزه‌ای که دربست در اختیار سنتی‌ها از جمله گاراژدارها و باربری‌های قدیمی است و بعید هم است به این زودی‌ها به کسی راه بدهند پا به حیطه قدرت و ثروت آنها بگذارد!
