همهگیری تنفر مردم عادی از ثروتمندان

روزنامه هفت صبح، رامتین لطیفی | فرقی نمیکند اهل چه کشوری باشید و کجای دنیا زندگی کنید، تمام ثروتمندان دنیا آداب و رسوم مشترک و خاص خود را دارند که امروز همه به واسطه شبکههای اجتماعی کم و بیش از آن آگاه و مطلعیم. ویلاهای بزرگ و لوکس در جزیرههای متروک و دور افتاده، قایقها و کشتیهای تفریحی شخصی، زیورآلات، ساعتها و لباسهای هزاران دلاری، هواپیما و هلیکوپتر اختصاصی، مهمانیهای شبانه پر زرق و برق و مجلل و البته یدک کشیدن نام تجاری و برندی مشهور به دنبال خود.
اینها را میتوان در زندگی هر ثروتمندی جستوجو کرد. در سوی دیگر زندگی ثروتمندان، یک زندگی متعارف در جریان است که بازیگران آن مردم عادی هستند. در دو دهه اخیر پروژههای تحلیلی-تحقیقی فیلسوفان و جامعهشناسان نشان داده تنفر بارزترین حسی است که میان مردم عادی و ثروتمندان در جریان است.
پرسش «چرا مردم عادی از پولدارها متنفرند؟» و پاسخ به آن را به متخصصان امر واگذار میکنیم اما با مرور نتایج نظرسنجیها و آمار درمییابیم که محققان علوم انسانی، تحلیلی دقیق و درست از وضعیت داشتهاند و اکثر مردم عادی از پولدارها متنفرند و احساس خوشایندی از حضور آنها در جهان پیرامون خود ندارند. با شروع رقابت جدید و نوظهور ثروتمندان بر سر سفر به فضا، موسسه افکارسنجی و دادهکاوی یوگاو به سراغ مردم عادی رفته و از آنها در مورد حسشان نسبت به ثروتمندان سوال پرسیده است.
این نظرسنجی را با بررسی نظر مردم به سه ثروتمند فضایی یعنی جف بزوس، ایلان ماسک و ریچارد برنسون آغاز میکنیم. جف بزوس، مالک آمازون و ثروتمندترین فرد جهان که چند روز پیش به سلامتی و خوشی از سفر فضایی خود به زمین بازگشت تنها محبوب ۲۸درصد از مردم آمریکاست. در سوی دیگر ماجرا ۵۰درصد از مردم آمریکا از بزوس تنفر دارند. البته این حجم و میزان از تنفر در کمپینی که در ماههای اخیر پا گرفت نیز متبلور است. امضاکنندگان و حامیان این کمپین از دستاندرکاران سفینه حامل بزوس خواستند که او را در فضا رها کند و به زمین بازنگرداند. ایلان ماسک، مالک تسلا و اسپیس ایکس وضعیت بهتری نسبت به بزوس دارد.
۳۹درصد آمریکاییها ماسک را دوست دارند و ۳۸درصد از مردم این کشور از او متنفرند. البته ماسک این میزان از محبوبیت خود را مدیون گرایش و موضعگیریهای سیاسی خود است چرا که در میان حامیان حزب جمهوریخواه ۴۸ درصد طرفدار دارد و در مقابل ۴۱ درصد از حامیان حزب دموکرات از او متنفرند. ماسک از معدود ثروتمندانی است که به این تنفر در سالهای گذشته واکنش نشان داده و برای مثال یک بار در حساب رسمی توئیترش نوشته است که «من روزی ۱۶ ساعت و هفتهای ۷ روز و سالی ۳۶۵ روز در حال کار کردن هستم و شما به من میگویید خوششانس.
من خوششانس نیستم، تنها برای هدفها و آرزوهایم زحمت میکشم و سخت کار میکنم. شما هم سخت کار کنید». ریچارد برنسون، مالک بریتانیاییالاصل شرکتهای زنجیرهای ویرجین که اولین مسافر فضا از میان ثروتمندان جهان بود برای ۳۴درصد از مردم آمریکا چهره محبوبی است و ۲۳درصد نیز از او متنفرند. البته این آمار قابل قبول در مورد برنسون را میتوان به این علت دانست که او چهره شناخته شدهای در میان مردم آمریکا نیست و ۴۳درصد از شرکتکنندگان در این نظرسنجی هرگز نام او را نشنیدهاند.
مارک زاکربرگ، مالک فیسبوک منفورترین ثروتمند نزد مردم آمریکاست. او با ۲۸درصد طرفدار در میان مردم آمریکا، چهره منفوری برای ۶۰درصد دیگر است. البته مردم آمریکا به طور معمول نظر مساعدی نسبت به مدیران شبکههای اجتماعی ندارند و معتقدند دست این افراد در پشت پرده با سیاستمداران در یک کاسه است و با دسیسه قصد فریب و گمراهی آنها را دارند. تنها زن حاضر در این فهرست اپرا وینفری، چهره مشهور تلویزیونی است.
هرچند اپرا برای ۴۸درصد از مردم آمریکا چهره محبوبی است اما برای ۴۸درصد دیگر نیز چهره منفور و منزجرکنندهای است. البته اپرا با ۷۳ درصد طرفدار در میان حامیان حامیان حزب دموکرات محبوبترین ثروتمند در این جبهه سیاسی است، هرچه باشد او یکی از نزدیکترین افراد به باراک اوباما و از حامیان او در انتخابات ۲۰۰۸ بوده است. ایلان ماسک نیز محبوبترین ثروتمند در میان حامیان حزب جمهوریخواه است. رفاقت نزدیک ماسک با کانیه وست و حمایت سران حزب جمهوریخواه از پروژههای او را میتوان از علل این حمایت دانست.
مارک زاکربرگ با رای ۴۸ درصد از حامیان حزب دموکرات و ۶۹ درصد از حامیان حزب جمهوریخواه به صورت توامان منفورترین ثروتمند برای حامیان هر دو حزب سیاسی آمریکاست. یکی از علتهای این تنفر شدید، اتهامات زاکربرگ و نقش او در پیروزی ترامپ در انتخابات ۲۰۱۶ است. هرچند این اتهامات در دادگاه اثبات نشد اما افکار عمومی نسبت به او نظر مساعدی ندارد. به علاوه بسیاری از آمریکاییها از اینکه زاکربرگ یک زن چینی را به عنوان همسر انتخاب کرده است از او بیزارند.