بازی اسم فامیل روی کوچههای تهران

روزنامه هفت صبح | خرداد ماه امسال شورای شهر تهران تصویب کرد که اسم چهار کوچه به نامهای صمد بهرنگی، مهدی آذریزدی، هوشنگ مرادی کرمانی و جبار باغچهبان در منطقه ۶ و محله حجاب تغییر کند. در واکنش به این ماجرا، فرمانداری تهران تغییر نامها را غیرقانونی دانست و زیر بار آن نرفت. بعد از تعداد زیادی نامه، مصاحبه و اعتراض از سوی شورای شهر و انجمن نویسندگان کودک و نوجوان بالاخره دو ماه پیش پلاک همان اسمهایی که شورای شهر گفته بود روی دیوار کوچهها نصب شد.
ولی روز سهشنبه خبر رسید گویا مخالفتهایی که در شورای شهر قبلی ثمر نداده بود، این بار نتیجه داد و دوباره پلاک روی کوچهها به همان اسمهای قدیم (یک، سوم، پنجم و هفتم) برگشت. شورای شهر تهران قبلا هم اسامی کوچههای دیگری را به اسم بزرگان تغییر داده بود. مثلا عباس یمینی شریف، نادر ابراهیمی، مصطفی رحماندوست، توران میرهادی، قیصر امینپور و عباس کیارستمی جزء اسامی بودند که برای نصب کردن تابلو آنها هیچ وقت کسی ایستادگی نکرد .
اما مخالفتها با تغییر نام کوچهها در شورای شهر پنجم و از نام مصدق شروع شد. این شورا سال ۱۳۹۷ نام خیابان نفت را به مصدق تغییر داد و چند روز بعد با پاشیدن رنگ مخدوش شد. بعد از آن شهریور سال ۱۳۹۹ فرمانداری مقابل نامگذاری «اعظم طالقانی»، «مهندس بازرگان» و «سهیل گوهری» ایستادگی کرد. آن هم در حالی که هیچ وقت قبلا در این کار شورای شهر دخالتی نداشت. مخالف این نامگذاری، هیاتی به نام هیات تطبیق بود که فرماندار هم یکی از شش اعضای آن است.
مخالفت با اسمگذاریها بار بعد برسر اسم استاد محمدرضا شجریان ادامه پیدا کرد. سال پیش پنج روز بعد از اینکه اسم خیابان فلامک در شهرک غرب به شجریان تغییر پیدا کرد، گروهی تابلو را برداشتند و اسم شهید فخریزاده را به جای آن گذاشتند. در نهایت تابلو شجریان به جای خودش برگشت ولی بعد از آن دیگر شورای شهر هیچ وقت نتوانست مخالفان نامگذاریها را راضی کند. دست آخر هم با شکل گرفتن شورای ششم آن مقاومت قدیمی برای تغییر نام کوچهها کمرنگتر شد.
چند حاشیه دیگر در سال ۱۳۹۴
قبل از همه اینها سال ۱۳۹۴ هم چند حاشیه دیگر برسر نامگذاری خیابانها در تهران شکل گرفته بود. مثلا آن زمان اسم یک ایستگاه مترو در هفت ماه، چهار بار تغییر کرد. مترو فاطمی یک بار به شهدای رسانه بار دیگر به جهاد، دوباره به شهدای رسانه و بار آخر به جهاد تغییر نام داد ولی پیش از این مخالفت دیگری با تغییر نام کوچهها در پایتخت بیسابقه بوده است. مثلا بعد از انقلاب نام خیابانهای زیادی از تهران تغییر کرد اما هیچ وقت مقابل هیچ کدام از نامگذاریها چنین واکنشی رخ نداد.
محمد توسلی، اولین شهردار تهران بعد از انقلاب، قبلا یک بار ماجرای تغییر نامهای خیابانهای این شهر را در گفتوگو با تاریخ ایرانی تعریف کرده و گفته بود این کار به عهده شورایی شامل برخی از فعالان ملی-اسلامی در شهرداری بوده است. همان دوره بود که اسم حسین فاطمی روی خیابان ایراننوین گذاشته میشود. اگرچه گذاشتن این اسم آن هم زمانی که دولت وقت گرایشهای ملیگرایانه داشت عجیب نبوده اما نکتهاش در این است که حتی دشمنان خونی حسین فاطمی هم با این نامگذاری مخالفتی نکرده بودند.
محمدمهدی عبدخدایی [از اعضای فداییان اسلام که در سال ۱۳۳۱ دکتر حسین فاطمی را ترور کرده بود] چند سال پیش در گفتوگو با «تاریخ ایرانی» گفته بود: «درباره نامگذاری خیابان شهید فاطمی ما اقدامی نکردیم. گفتیم دکتر فاطمی را شاه کشته، طاغوت کشته، قرار نیست چوب به بدن کسی بزنیم که از طاغوت زجر دیده است. بالاخره ما و او هر دو در مقطعی طرفدار براندازی سلطنت بودیم. برای من هم به اتهام مخالفت با اساس سلطنت تقاضای حکم اعدام شده بود که اگر با نواب صفوی دستگیر میشدم، تیرباران میشدم.
دوستان من هم به خاطر مخالفت با سلطنت تیرباران شدند. دکتر فاطمی را هم سلطنت تیرباران کرد. انصاف به ما این را میگوید کسی که با دشمن مشترک مخالف بوده و دشمن مشترک او را از میان برده است ما به او ضربه نزنیم و بگذاریم نامش جاودانه در تاریخ بماند، گرچه دکتر فاطمی لائیک بود، طرفدار حکومت اسلامی نبوده و روزی که اعدامش کردند میگفت درود بر مصدق.»