چرا فیلترینگ اینستاگرام باز بر‌سر زبان‌ها افتاد؟
روزنامه هفت صبح | اول تیر امسال وقتی در چندین نطق و اظهارنظرِ نمایندگان مجلس، نام اینستاگرام به میان آمد، بار دیگر ۲۴میلیون ایرانی، یعنی حدود ۳۰درصد جمعیت کشور، خود را کاربر شبکه‌ای دیدند که نه تنها حرف از فیلترینگ آن است که با عناوینی چون «قتلگاه اعتقادات جوانان»، «فضای خانمان‌سوز، بی‌دینی، بی‌غیرتی، غرب‌گرایی و بی‌اخلاقی» و… نواخته می‌شود. هرچند این برای اولین‌بار نیست که اینستاگرام زیر تیغ قرار می‌گیرد، اما با آغاز کار مجلس یازدهم، طرفداران اعمال محدودیت برای اینترنت و شبکه‌های اجتماعی جان تازه‌ای گرفته‌اند.
در میان شبکه‌های اجتماعی پرکاربرد و پیام‌رسان‌های پرطرفدار، اینستاگرام به‌گونه‌ای آخرین فضایی است که تاکنون از فیلترینگ در امان مانده و کاربران ایرانی می‌توانند بدون استفاده از فیلترشکن‌ها و وی‌پی‌ان‌هایی که حالا دیگر بازار پرسود خودشان را دارند، از آن استفاده کنند. فیس‌بوک به‌عنوان پرکاربردترین شبکه اجتماعی جهان، بیش از ۱۰سال پیش فیلتر شده، یوتیوب، توئیتر، اسنپ‌چت، تلگرام و تعدادی دیگر از شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها محدود شده‌اند و هزاران سایت و شبکه دیگر از دسترس ایرانیان خارج هستند.
اینکه چرا و چطور اینستاگرام که دومین شبکه اجتماعی پرطرفدار جهان است و در ایران نیز محبوبیت ویژه‌ای دارد، توانسته آزادانه به فعالیت خود ادامه دهد، موضوع مباحث مختلف و گمانه‌زنی‌های متعدد است. با این‌همه، راز بقای این آخرین بازمانده را نمی‌دانیم، اما می‌دانیم که در سال‌های اخیر بارها برای محدود‌کردن آن نقشه کشیده‌اند و در مقاطعی این شبکه اجتماعی نیز با محدودیت‌هایی روبه‌رو بوده است.
دهم دی ۹۷ جواد جاویدنیا، دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه گفت: هم‌اکنون دستور قضایی برای فیلتر این سرویس را داریم و نظر اکثریت شورای عالی فضای مجازی و دیگر تصمیم‌گیران نیز مبنی بر فیلتر شدن این سرویس است. چندماه بعد یعنی در فروردین ۹۸ و به‌دنبال بسته شدن چند صفحه از صفحات منسوب به سیاستمداران ایرانی از طرف اینستاگرام، او بار دیگر بحث فیلترینگ این شبکه اجتماعی را مطرح و عنوان کرد: دولت اگر راهی به جز فیلترینگ دارد ورود کرده و بر آن اعمال حاکمیت کند.
اما اگر واقعا راهی باقی نمانده، چاره‌ای جز فیلتر شدن اینستاگرام نیست. تا اردیبهشت امسال که نامه ۴۰۰طلبه ایرانی به رئیس قوه قضائیه در مورد فیلترینگ اینستاگرام منتشر شد، مباحث در این زمینه به‌صورت کج‌دار و مریز ادامه یافت. نامه مذکور که همزمان با مشخص‌شدن ترکیب جدید مجلس بود، پاس گلی به نمایندگانی بود که قبلا و در اظهاراتی به بهانه‌های مختلف خواستار برخورد و اعمال محدودیت برای اینستاگرام شده بودند. مجلسی‌ها این پاس گل را تا اول تیر امسال یعنی روزی که وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به مجلس رفت تا به نمایندگان مجلس گزارش دهد، نگه داشتند. آن روز، روز حمله بود؛ حمله برای چسباندن توپ فیلترینگ اینستاگرام به تور دروازه دولت.
