صعود تاریخی کیپ ورد کوچک، فاتح بزرگ قاره‌ی آمریکا
کیپ ورد، مجمع‌الجزایر کوچک اقیانوس اطلس، با صعود تاریخی به جام جهانی ۲۰۲۶، به کوچک‌ترین کشور تاریخ بدل شد که به بزرگ‌ترین تورنمنت فوتبال جهان راه می‌یابد.
به گزارش هفت‌صبح ورزشی، مجمع‌الجزایر کیپ ورد، واقع در اقیانوس اطلس با جمعیتی حدود ۶۰۰ هزار نفر، برای نخستین‌بار در تاریخ خود به جام جهانی فوتبال راه یافت. این کشور به این ترتیب به کوچک‌ترین کشور جهان بدل شد که موفق به حضور در جام جهانی می‌شود. کوچک‌تر از قطر که البته در سال ۲۰۲۲ میزبان مسابقات بود. کیپ ورد همچنین دومین کشور کم‌جمعیت تاریخ جام جهانی است، پس از ایسلند که در سال ۲۰۱۸ با جمعیتی کمتر از ۴۰۰ هزار نفر راهی رقابت‌ها شد. کیپ ورد از ۱۵ جزیره تشکیل شده است، که ۱۰ تای آن اصلی‌اند و به دو گروه «ایلا دو بارلاونتو» (جزایر بادگیر شمالی، شش جزیره) و «ایلا دو سوتاونتو» (جزایر بادگیر جنوبی، چهار جزیره) تقسیم می‌شوند. در میان آن‌ها جزیره‌ی سانتیاگو، با پایتختش پرایا (به معنای «ساحل»، و چه نامی برازنده‌تر؟) حدود ۱۶۰ هزار نفر جمعیت دارد.
مسابقه‌ی بزرگ
دیشب در پرایا، در ورزشگاه ملی کیپ ورد، بیش از پانزده هزار تماشاگر تا پس از غروب خورشید به شادی پرداختند، چرا که تیم ملی کشورشان با پیروزی ۳–۰ بر اسواتینی (که پیش‌تر با نام سوازیلند شناخته می‌شد)، صدر جدول گروه D مرحله‌ی مقدماتی جام جهانی در منطقه‌ی آفریقا را حفظ کرد. این نتیجه، صعود مستقیم «توبارویس آزویس» (کوسه‌های آبی، لقب تیم ملی کیپ ورد) را رقم زد و کامرون، تیمی پرآوازه به ریاست ساموئل اتوئو، را به پلی‌آف چهارجانبه برای کسب سهمیه‌ی بین‌قاره‌ای فرستاد.
برد دیروز در نیمه‌ی دوم رقم خورد، و قهرمان آن کسی نبود جز چهره‌ای آشنا برای هواداران سری آ ایتالیا: دایلون روچا لیورامنتو، مهاجم سابق هلاس ورونا، که گل نخست و سرنوشت‌ساز را به ثمر رساند. پس از او، ویلی سمدو (بازیکن اومونیا نیکوزیا قبرس) و استوپیرا، یعنی یانیک تاوارش از تیم تورنس در لیگ دسته دوم پرتغال، گل‌های دوم و سوم را اضافه کردند.
مهاجم و ریشه‌های ایتالیایی
به این ترتیب، ردپایی از ایتالیا نیز در جشن کیپ ورد دیده می‌شود: لیورامنتو که اکنون به طور قرضی برای تیم کاسا پیا پرتغال بازی می‌کند (و در چهار مسابقه‌ی اخیرش هنوز گلی نزده)، در عوض آقای گل مرحله‌ی مقدماتی برای کشورش است، با چهار گل در هشت بازی، از جمله گل حساس مقابل کامرون در ۹ سپتامبر که فاصله‌ی امتیازی با شیرهای رام‌نشدنی را رقم زد.
لیورامنتو در روتردام هلند زاده و بزرگ شده است، اما مادرش، با اصالت کیپ وردی، در رم به دنیا آمده است. جایی که پدربزرگ و مادربزرگش در شرکت خدمات نظافت کار می‌کردند. پدرش نیز اهل کیپ ورد است، و بنابراین انتخاب تیم ملی برایش بدیهی بود. او در گفت‌وگویی با گاتزتا دلو اسپورت پس از گلش به ناپولی گفته بود: «این کشور را از آنِ خودم می‌دانم. با ذهنیتی کیپ‌وردی بزرگ شده‌ام — فوتبال و موسیقی. خیلی به آن افتخار می‌کنم.»
موسیقی و فوتبال
کیپ ورد در رتبه‌ی ۷۰ رده‌بندی جهانی فیفا و سیزدهم آفریقا قرار دارد. این مستعمره‌ی پیشین پرتغال، علاوه بر سواحل خیره‌کننده و آتشفشان‌هایش، به سبب مُرنا شهرت جهانی دارد — موسیقی‌ای آکنده از غم شیرین و شعر، که با صدای جاودانه‌ی سزاریا اِوُرا به گوش جهان رسید. اکنون، اما، این کشور با «فوتبول» نیز شناخته خواهد شد. فدراسیون فوتبال کیپ ورد در سال ۱۹۸۲ بنیان نهاده شد و در ۱۹۸۶ به فیفا و در سال ۲۰۰۰ به کنفدراسیون آفریقا (CAF) پیوست. از آن زمان تاکنون در چهار دوره‌ی جام ملت‌های آفریقا (از ۲۰۱۳ به بعد) حضور یافته و در آخرین دوره (۲۰۲۳–۲۰۲۴) تا مرحله‌ی یک‌چهارم نهایی بالا رفت؛ جایی که تنها در ضربات پنالتی مغلوب آفریقای جنوبی شد.
در مسیر جام جهانی نیز پیش‌تر در شش مرحله‌ی مقدماتی، تنها ۱۶ پیروزی در ۴۰ مسابقه داشت. این بار، اما، کار را با هفت برد از ده دیدار به پایان برد، از جمله مقابل آنگولا (با دبل لیورامنتو) و لیبی.
کوسه‌های آبی در اوج
سرمربی تیم، پدرو لیتائو بریتو، معروف به «بوبیستا»، زاده‌ی جزیره‌ی بواویستا، ۵۵ ساله و مدافع پیشین استوریل است. او از سال ۲۰۲۰ هدایت تیم ملی را برعهده دارد، پس از آن‌که سه بار دستیار مربی بود.
رهبر و نماد تاریخی تیم، اما، رایان مندس ۳۵ ساله است، وینگری که سابقه‌ی بازی در لیل، ناتینگهام و اکنون در تیم کوجائلی‌اسپور ترکیه را دارد. او با ۹۰ بازی و ۲۲ گل، رکورددار حضور و گل برای تیم ملی است. اکثریت بازیکنان (پنج نفر) در پرتغال بازی می‌کنند، و پنج نفر نیز همان‌جا متولد شده‌اند. یکی از آن‌ها، پیکو، در ایرلند به دنیا آمده اما پدری کیپ وردی دارد؛ مورِیرا در فرانسه زاده شده و سابقه‌ی بازی در تیم زیر ۲۱ سال فرانسه را دارد؛ و بازیکنانی چون کابرال، دوارته، مونتیرو و گری مندس (بازیکن سابق فنرباغچه و گالاتاسرای) نیز مانند لیورامنتو در روتردام به دنیا آمده‌اند. در میان دیگران، بازیکنانی از روسیه (کوین پینا، کراسنودار)، اسرائیل (آیلسون تاوارش، بیتار اورشلیم)، آمریکا (مورِیرا، کلمبوس کرو) و فنلاند (پیرس، اس‌جی‌کا) نیز حضور دارند.
اما مهم‌ترین نکته این است: کوسه‌های آبی پیروز شدند، و اکنون در راه آمریکا هستند، تا در جام جهانی… گاز بگیرند.
