فوتبال ایران، میلیاردر بدون پول
سرمایه‌گذاری‌های کلان در فوتبال ایران هنوز نتوانسته است درآمد پایدار ایجاد کند
هفت صبح| لیگ‌برتر فوتبال ایران به ایستگاه پایانی خود رسیده است؛ هرچند تراکتور از دو هفته زودتر، قهرمان مسابقات شد اما هفته پایانی رقابت‌ها تحت‌تاثیر کسب سهمیه لیگ‌نخبگان آسیا کماکان حساسیت‌های خاص خودش را خواهد داشت. با این حال فراتر از قهرمانی‌ها و سقوط تیم‌ها که در یک چرخه مسابقاتی و براساس قواعد بازی پیش می‌رود، لیگ‌برتر فوتبال ایران مانند دیگر لیگ‌های حرفه‌ای فوتبال در جهان، یک صنعت بزرگ با گردش سرمایه بالا و حضور نیروی انسانی پرتعداد است. صنعتی که در بسیاری از کشورها بخشی از چرخ‌دنده‌های اقتصادی کشور را به حرکت در می‌آورد.
لیگ‌ها و جی‌دی‌پی
لیگ‌برتر فوتبال انگلستان بیشترین سهم را از اقتصاد ملی انگلستان نسبت به دیگر لیگ‌های معتبر ورزشی دارد. لیگ‌برتر انگلستان سالانه درآمدی بیش از 7 میلیارد دلار درآمد دارد. اما پردرآمدترین لیگ‌های ورزشی جهان در ایالات متحده برگزار می‌شوند و اولین آنها لیگ ان‌اف‌ال یا لیگ فوتبال آمریکایی است که درآمدی بیش 19 میلیارد دلار در سال دارد. در رتبه دوم ان‌بی‌ای یا همان لیگ بسکتبال حرفه‌ای آمریکاست که درآمدی بیش از 12 میلیارد دلار سالانه به‌دست می‌آورد.
رتبه سوم نیز در اختیار ام‌ال‌بی یا همان لیگ بیسبال آمریکا با نزدیک به 11.5 میلیارددلار درآمد است. مجموعه درآمد سه لیگ معتبر کشور آمریکا، در حدود 0.17درصد جی‌دی‌پی این کشور است. براین اساس لیگ‌برتر انگلستان که چهارمین لیگ ورزشی پردرآمد دنیاست نزدیک به 0.2 درصد از جی‌دی‌پی (سرانه تولید ناخالص داخلی) این کشور را به خود اختصاص داده است که عددی قابل توجه است. این رقم در کشور ایتالیا و رقابت‌های سریA حدود 0.15 درصد سرانه تولید ناخالص و 0.33 درصد از درآمدهای دولت است.
لیگ برتر خلیج فارس
هیچ آمار رسمی از درآمدهای لیگ‌برتر ایران وجود ندارد؛ هرچند باتوجه به ساختار فوتبال ایران، عملا درآمدزایی به شکل مرسوم و استانداردش وجود ندارد. عملا بسیاری از باشگاه‌ها تنها هزینه می‌کنند چرا‌که عملا یک مجموعه صنعتی-تجاری نیستند.
بسیاری از باشگاه‌های ایرانی از پول‌های دولتی استفاده می‌کنند و بخش خصوصی نیز راهی برای کسب درآمد ندارد. حق پخش تلویزیونی وجود ندارد و باشگاه‌ها به غیر از برگزاری مسابقه فوتبال کار و مسئولیت دیگری ندارند. در حالی که در کشورهای صاحب فوتبال باشگاه‌ها از روش‌هایی چون حق پخش، فروش پیراهن، تلویزیون اختصاصی، تبلیغات و فروش بازیکن کسب درآمد می‌کنند در فوتبال ایران بسیاری از این مسیرها مسدود هستند.
504 بازیکن
با این‌حال لیگ‌برتر ایران یک مجموعه بزرگ از نیروی انسانی است. 504 بازیکن حرفه‌ای فوتبال در لیگ‌برتر فوتبال ایران و در بیست و چهارمین دوره حضور داشته‌اند که حکایت از پرجمعیت بودن آن است.
49 بازیکن خارجی
از میان بیش از 500 بازیکن فوتبال، 49 بازیکن از دیگر کشورها در لیگ‌برتر ایران حضور دارند که 9.7درصد بازیکنان را لیگ‌برتر را تشکیل می‌دهد.
138 میلیون یورو
ارزش تقریبی لیگ‌برتر فوتبال ایران حدود 138 میلیون یورو است. با احتساب یورو 90هزار تومان این مبلغ چیزی حدود 13 همت (هزار میلیارد تومان) خواهد بود.
27 سال
میانگین سنی بازیکنان حاضر در لیگ‌برتر ایران 26.8 سال است.
گران‌ترین 15.6 میلیون یورو
پرسپولیس با 15.6 میلیون یورو، سپاهان با 15.48 میلیون یورو، استقلال با 13.55 میلیون یورو و تراکتور با 13.48 میلیون یورو به‌ترتیب گران‌ترین تیم‌های لیگ‌برتر امسال بوده‌اند.
تناسب هزینه و موفقیت
تیم‌هایی که بیشترین هزینه را کرده‌اند، بیشترین میزان موفقیت را داشته‌اند. تراکتور قهرمان شده و پرسپولیس و سپاهان قطعا رتبه‌های دوم و سوم را در پایان فصل خواهند داشت. البته استقلال که سومین تیم گران فصل است، امسال نتوانست در لیگ به موفقیت برسد.
فقط 6 گل
یکی از ایراداتی که به لیگ‌برتر ایران وارد می‌شود، کم‌گل بودن مسابقات است. میانگین پایین گل زده رابطه مستقیم با جذب مخاطب و تعداد تماشاگران دارد. از این نظر لیگ‌برتر شرایط خوبی ندارد. در هفته ششم لیگ‌برتر امسال در 8 مسابقه تنها 6 گل از خط دروازه‌ها عبور کرد که میانگین 0.75 گل در هر مسابقه است.
50 کارت زرد
خشونت یکی دیگر از ویژگی‌های فوتبال ایران است. در هفته بیست و یکم در هر مسابقه میانگین 6.38 کارت از جیب داوران درآمد. در حالی‌که تنها 13 گل در این هفته به ثمر رسید اما داوران از 50 کارت زرد و 1 کارت قرمز استفاده کردند.
در هفته شانزدهم میانگین 6.25 کارت در هر بازی مورد استفاده قرار گرفت. تیم‌ها 16 گل زدند اما 44 کارت زرد که 3 تای آنها منجر به اخراج شد و 3 کارت قرمز توسط داوران به بازیکنان متخلف داده شد. در هفته بیست و دوم 22 کارت زرد، 5 کارت قرمز و 3 ضربه پنالتی حکایت از میزان خطاهای انجام شده در مسابقات دارد.
بازیکن سرباز
ملوان بندرانزلی تنها تیم لیگ‌برتر است که از بازیکن سرباز استفاده می‌کند. این تیم در این فصل 7 بازیکن سرباز داشت که پس از پایان دوران خدمت احتمالا به تیم‌های قبلی‌شان باز خواهند گشت.
3.75 میلیارد تومان
دو باشگاه پرسپولیس و استقلال باید 3.75 میلیارد تومان سالانه بابت تبلیغات محیطی به سازمان لیگ پرداخت کنند.
230 میلیارد تومان
ارزش تقریبی کل فرصت‌های تبلیغات محیطی (لیگ بیست و سوم) حدود 230 میلیارد تومان برآورد شده است.
70درصد
سهم باشگاه‌ها 70 تا 75 درصد از تبلیغات محیطی است.
50هزار میلیارد
درآمد تلویزیون از پخش مسابقات (پرسپولیس و استقلال) مبلغی از 30 تا 50 هزار میلیارد تومان بوده است.
300میلیارد
باشگاه پرسپولیس قهرمان فصل گذشته لیگ‌برتر در این فصل در حدود 300 میلیارد تومان با دو اسپانسر متفاوت قرارداد تبلیغاتی بسته است.
303
در لیگ‌برتر امسال تا اینجا 303 گل بین تیم‌ها رد و بدل شده است که میانگین 1.88 گل برای هر مسابقه را نشان می‌دهد.
6 گل
پرگل‌ترین بازی‌های این فصل دیدار هوادار 1-5 پرسپولیس و تراکتور 5-1 مس رفسنجان بوده است.
90 هزار نفر
دو دیدار تراکتور با پرسپولیس و استقلال در تبریز و در این فصل از رقابت‌های لیگ‌برتر با 90هزار نفر، پرتماشاگرترین بازی‌های این فصل بوده‌اند.
8700 نفر
نزدیک به 1 میلیون و 900 هزار نفر بازی‌های لیگ‌برتر امسال را دیده‌اند که میانگین حدود 8700 نفر برای هر مسابقه است. این در حالی است که فقط شش مسابقه به خاطر جرایم انضباطی بدون حضور تماشاگر برگزار شده‌اند و برخی از بهترین ورزشگاه‌ها از جمله آزادی، نتوانستند از ظرفیت کامل خود برای استقبال هواداران استفاده کنند.
395 میلیارد
اگر میانگین بلیت هر مسابقه را در بازی‌های لیگ بیست و پنجم حدود 200هزار تومان در نظر بگیریم، نزدیک به 395 میلیارد تومان درآمد بلیت‌فروشی خواهد شد. مبلغی که باوجود هزینه‌های آنچنانی مبلغ بزرگی به حساب نمی‌آید.
2 همت
برای بازسازی ورزشگاه آزادی نزدیک به 2هزار میلیارد تومان هزینه شد؛ هرچند اکنون که لیگ تقریبا به پایان خود رسیده، ورزشگاه آزادی هنوز کامل نیست.
