۶ زن مشهور ایرانی که مَرد شدند!
در تاریخ سینمای ایران، گریم‌های مردانه برای بازیگران زن نه‌تنها چالشی فنی، بلکه تجربه‌ای عمیق در بازیگری محسوب می‌شود
در تاریخ سینمای ایران، گریم‌های مردانه برای بازیگران زن نه‌تنها چالشی فنی، بلکه تجربه‌ای عمیق در بازیگری محسوب می‌شود؛ تجربه‌ای که اغلب با هدف نشان دادن قدرت تغییر، درک متقابل جنسیتی و یا عبور از محدودیت‌های اجتماعی در روایت داستان انجام شده است.
از دهه‌های گذشته تا امروز، چندین بازیگر زن ایرانی با پذیرش چنین نقش‌هایی، توانایی بالای خود را در تغییر چهره، لحن، حرکت و زبان بدن به نمایش گذاشته‌اند. در ادامه، به برخی از شاخص‌ترین نمونه‌ها از این دست در سینمای ایران می‌پردازیم.
الناز شاکردوست در فیلم «کج‌پیله»
الناز شاکردوست در فیلم «کج‌پیله» با گریم کاملاً متفاوت و مردانه ظاهر شد؛ گریم سنگینی که نه‌تنها چهره‌اش را دگرگون کرد، بلکه در نحوه‌ی راه رفتن، بیان و حتی نگاه او نیز تأثیر گذاشت. این نقش یکی از متفاوت‌ترین تجربه‌های بازیگری او محسوب می‌شود و نشان داد که شاکردوست در پی انتخاب نقش‌هایی است که مرزهای زنانه‌ی کلیشه‌ای را درمی‌نوردد. گریم دقیق و بازی کنترل‌شده‌اش، از او چهره‌ای ساخت که اگر نامش در تیتراژ نبود، شاید بسیاری در نگاه اول او را نمی‌شناختند.
نیوشا ضیغمی در فیلم «هشتگ»
در فیلم «هشتگ»، نیوشا ضیغمی با گریمی مردانه در قالب نقشی کمدی ظاهر شد. این گریم بخشی از داستانی بود که میان فانتزی و طنز حرکت می‌کرد و ضیغمی توانست با حرکات و لحن اغراق‌شده‌ی مردانه، لحظاتی مفرح و خلاقانه خلق کند. با وجود فضای طنزآمیز فیلم، اجرای او در این نقش نشان داد که گریم مردانه می‌تواند نه فقط برای ایجاد درام، بلکه برای بازی با کلیشه‌های جنسیتی در قالب طنز نیز مؤثر باشد.
ویشکا آسایش در فیلم «مسافر ری»
نقش متفاوت ویشکا آسایش در فیلم تاریخی «مسافر ری»، از نخستین تجربه‌های موفق گریم مردانه در سینمای پس از انقلاب بود. او در این اثر با تغییر کامل چهره و رفتار، شخصیتی را ایفا کرد که در فضای تاریخی و مذهبی فیلم جایگاه ویژه‌ای داشت. آسایش با دقت در جزئیات فیزیکی و رفتاری، توانست شخصیتی باورپذیر خلق کند که فراتر از چهره‌پردازی صرف بود و بازی درونی‌اش، درک عمیق او از نقش را نشان می‌داد.
آزیتا حاجیان در سریال «ساعت شنی»
در سریال «ساعت شنی»، آزیتا حاجیان برای بخش‌هایی از داستان با گریم مردانه ظاهر شد. این نقش، نقطه‌ی عطفی در کارنامه‌ی تلویزیونی او بود، زیرا از قالب‌های سنتی نقش‌های زنانه فاصله گرفت و به اجرایی چندوجهی و متفاوت دست یافت. حاجیان با دقت در تغییر صدا، طرز نگاه و لحن گفتار، توانست تصویری طبیعی و غیراغراق‌شده از یک شخصیت مرد ارائه دهد، اجرایی که هنوز هم در میان مخاطبان تلویزیون به یاد مانده است.
آزاده زارعی در فیلم «آمین خواهیم گفت»
آزاده زارعی در فیلم «آمین خواهیم گفت» به کارگردانی سامان سالور، یکی از سخت‌ترین گریم‌های مردانه‌ی سینمای معاصر ایران را تجربه کرد. او برای ایفای نقش، ماه‌ها تمرین فیزیکی داشت تا حرکات مردانه را باورپذیر کند. گریم سنگین، چهره‌اش را کاملاً تغییر داده بود و بازی درخشانش، تحسین منتقدان را برانگیخت. زارعی با این نقش نشان داد که تغییر جنسیت ظاهری در بازیگری، صرفاً تغییر چهره نیست بلکه دگرگونی درونی شخصیت است.
شایسته ایرانی در فیلم «آینه‌های روبه‌رو»
در فیلم «آینه‌های روبه‌رو»، شایسته ایرانی با گریم مردانه در نقشی ظاهر شد که فراتر از تغییر ظاهری بود، نقشی درباره‌ی هویت جنسیتی، کشمکش درونی و جست‌وجوی خود واقعی. گریم و بازی او در این فیلم، با نگاهی انسانی و لطیف به موضوع تغییر جنسیت پرداخت و با ظرافت، تفاوت میان ظاهر و درون شخصیت را نشان داد. اجرای او از نظر احساسی بسیار دقیق و کنترل‌شده بود و به یکی از موفق‌ترین نمونه‌های بازی در نقش مردانه با لایه‌های روانی و اجتماعی عمیق تبدیل شد.
جمع‌بندی
از الناز شاکردوست تا شایسته ایرانی، این بازیگران با پذیرش ریسک و دشواری نقش‌های مردانه، نشان دادند که مرزهای جنسیتی در بازیگری می‌تواند جابه‌جا شود. گریم‌های سنگین، تغییر رفتار و حتی بازسازی نگاه، تنها بخشی از این چالش بوده است. حضور این زنان در نقش‌های مردانه، نه‌فقط نمایشی از مهارت فنی، بلکه نشانه‌ای از جسارت و انعطاف‌پذیری هنری است، گامی در جهت عبور از کلیشه‌ها و گشودن فضایی تازه برای روایت‌های انسانی‌تر در سینمای ایران.
