گفت‌و‌گو با سیدعلی احمدی تهیه‌کننده فیلم «بچه مردم»؛ سینمای کودک و نوجوان به اعتماد و سرمایه‌گذاری نیاز دارد/ «بچه مردم» فیلمی انسانی است

سیدعلی احمدی تهیه کننده فیلم «بچه مردم» که رکوددار جوایز مختلف در سی و هفتمین جشنواره فیلم های کودکان و نوجوانان شد درباره ویژگی های این فیلم سخن گفت.

فیلم «بچه مردم» دارای دغدغه‌ای انسانی است و به موضوعی بسیار مهم اما کم‌تر شنیده شده می‌پردازد.

ایده این فیلم چگونه شکل گرفت و چه عاملی باعث شد تا تولید این اثر در دستور کار شما قرار بگیرد؟

در ابتدا و پیش از هر چیز به تصویر کشیده شدن دغدغه یوسف اصلانی که در بهشت امام رضا(ع) مشغول فعالیت است، برای من اهمیت پیدا کرد. زمانی که مراحل تحقیق و پژوهش این اثر آغاز شد و بیشتر به مضمون این فیلم نزدیک شدیم، به این نتیجه رسیدیم که باید حرف و دغدغه بچه‌های بی‌سرپرست و نوع آسیب‌هایی که با آن مواجه هستند، به عموم جامعه معرفی شوند. البته تاکنون چندین بار این موضوع مورد پرداخت قرار گرفته بود اما نوع بازنمایی این موضوع هیچگاه به طریقی نبود که بتواند به صورت کامل مصائب و مشکلات بچه‌های این‌چنینی را به تماشاگر منتقل کند. من اکراه دارم که عنوان بچه‌های بهزیستی را درباره این کودکان به کار ببرم، چراکه هرکدام دارای ویژگی‌های رفتاری و خصلت‌های فردی خاص خود بوده و بسیار با یکدیگر متفاوت هستند. ضمن اینکه شکل آسیب‌هایی که با آن مواجه هستند نیز با یکدیگر متفاوت است. در نتیجه پس از مدتی این دغدغه برای تک‌تک عوامل تولید اهمیت پیدا کرد و تلاش کردیم این موضوع به شیوه‌ای متفاوت به تصویر کشیده شود. این فیلم دارای سوژه‌ای بسیار بکر بود و گمان می‌کنم پیش از این درباره این موضوع تنها یک فیلم مستند ساخته شده بود.

بازیگران اصلی این فیلم نوجوانانی هستند که چهره‌های شناخته شده‌ای در سینمای ایران به شمار نمی‌روند و به طور حتم این مسیری پرمخاطره برای هر گروه تولید محسوب می‌شود. این موضوع با چه چالش‌هایی همراه بود؟

فرآیند انتخاب و آماده‌سازی بازیگران برای هر نقش، فرآیندی بسیار پیچیده و زمان‌بر بود. در پروژه‌های این‌چنینی، سخت‌ترین مرحله کار، همکاری با بازیگران نوجوان است. در «بچه مردم» زمان بسیار طولانی صرف انتخاب بازیگران شد که محمود کریمی و بازیگردان اثر زحمات زیادی را در این باره متحمل شدند اما خوشبختانه در نهایت نتیجه مناسبی به ثمر رسید.

این روزها و به واسطه برگزاری جشنواره بین‌المللی فیلم‌های کودکان و نوجوانان صحبت درباره این‌گونه سینمایی بسیار داغ است. به نظر شما وضعیت سینمای کودک و خصوصا نوجوان در حال حاضر چگونه است؟ از نظر شما می‌توان «بچه مردم» را در گونه سینمای نوجوان قرار داد؟

به عقیده من «بچه مردم» بیشتر اثری درباره نوجوان است. تصور می‌کنم سینمای کودک و نوجوان و همچنین گونه اجتماعی نیاز به نوعی ممارست و پایمردی دارد تا شرایط آن متحول شود. متاسفانه در مقاطع گوناگون، مسائل مختلفی مانند همه‌گیری ویروس کرونا و موضوعات دیگر باعث شده تا مردم در شرایط فعلی حال خوبی نداشته و در احاطه مشکلات روحی و ذهنی قرار داشته باشند. ضمن اینکه در برخی از مقاطع، فیلم‌های مناسب و باکیفیتی در چرخه اکران وجود نداشته است. برای بازگرداندن ذائقه مردم و اقبال آن‌ها باید تلاش شود تا سبد فیلم‌های مربوط به گونه‌های غیر کمدی دارای تنوع مطلوبی شده تا بار دیگر مردم به حضور در سالن‌های سینما رغبت پیدا کنند. از سوی دیگر در سال‌های اخیر جشنواره فیلم فجر نیز به لحاظ قدرت فراگیری در میان مردم دچار لطمه‌هایی شده است و امیدوارم در سال‌های آتی شراط به گونه‌ای رقم بخورد تا بار دیگر توجه عموم مردم به آن جلب شود. در دهه‌های ابتدایی انقلاب در فهرست اصلی عوامل فیلم‌های کودک و نوجوان نام‌های بسیار مطرح و معتبری به چشم می‌خورد که متاسفانه در شرایط فعلی این اتفاق دیگر رخ نمی‌دهد.افرادی همچون مرحوم کیارستمی و بهرام بیضایی به شکلی دغدغه‌مند پیگیر تولید آثاری در این گونه بودند. اما نام‌های بزرگ سینمای امروز چندان به تولید اثر در زمینه کودکان توجه نشان نمی‌دهند و باید تلاش شود تا مجددا چراغ سینمای کودک و نوجوان روشن و توجه‌ به تولید آثاری در زمینه کودکان جلب شود.

با وجود اینکه اشاره کردید فیلم «بچه مردم» برای مخاطبان بزرگسال ساخته شده، اما فضاسازی، نوع روایت و شیوه فانتزی جاری در اثر به شکلی است که می‌تواند توجه مخاطبان نوجوان را هم به خود جلب کند. آیا برای این موضوع در اکران عمومی برنامه ریزی خاصی صورت گرفته است؟

«بچه مردم» قرار است در فصل پاییز اکران شود و مهمترین دلیل برای انتخاب این فصل، جذب مخاطبان نوجوان و دانش آموز بوده است. زمانی که مشغول تولید این فیلم بودیم اصلا انتظار چنین میزان استقبالی را از سوی مخاطبان نوجوان نداشتیم و تنها تلاش کردیم تا هر یک وظایف خود را به نحو احسن انجام دهیم. سوژه این فیلم تلخ بود و محمود کریمی تلاش کرد تا آن را با لحن و بیانی شیرین روایت کند تا مخاطب با تماشای فیلم حس و حال خوبی را تجربه کند. او در زمان نگارش و کارگردانی نهایت تلاش خود را به کار گرفت تا این سوژه با بهترین شکل ممکن به تصویر کشیده شود. برای رونق سینمای کودک و نوجوان باید سرمایه کافی برای تولید این آثار درنظر گرفته شود و از سوی دیگر شرایطی فراهم شود تا چرخه اکران اصلاح شده و سرمایه به تهیه‌کننده بازگردد. همچنین باید به سینماگران اعتماد شود تا هر یک بتوانند متناسب با دغدغه‌های فردی خود در سینمای کودک و نوجوان آثاری مخاطب پسند را به تولید برسانند.