بیوگرافی سما جهانباز دختر گمشده شیرازی
سما جهانباز کیست؟ | پرونده دختر گمشده در شیراز به کجا رسید؟
سما جهانباز، متولد سال ۱۳۷۹ در اصفهان، دانشجوی رشته روانشناسی و دختر جوانی است که در روز ۲۵ تیرماه ۱۴۰۱ هنگام سفر به شیراز ناپدید شد. او همراه مادرش به شیراز رفته بود و در همان‌جا تصمیم گرفت قطعه‌ای طلایی را بفروشد. پس از آن، در تماس کوتاهی به مادرش گفته بود «تا ده دقیقه دیگر برمی‌گردم»؛ ولی دیگر هیچ تماسی از او حاصل نشد و گوشی‌اش خاموش شد.
خانواده سما می‌گویند او هرگز قصد نداشت ناپدید شود یا فرار کند؛ او پیش از مفقودی به دوستش پیامی داد که برای کمک است و وعده داده بود تا خیلی زود به خانه عمه‌اش برسد. تلاش‌های اولیه شامل بررسی دوربین‌های مداربسته و تعقیب مردی با پیراهن قرمز بود که پیش از ورود و پس از خروج سما از محل دیده شد؛ این فرد بازداشت شد، اما به دلیل کمبود مدارک کافی آزاد شد.
طی این سال‌ها، خانواده سما از بررسی حدود ۱۵ تا ۱۶ مظنون خبر داده‌اند که تنها یکی از آنها تاکنون در بازداشت موقت باقی مانده است. همچنین در سال ۱۴۰۲، پیکر سوخته‌ای در حوالی قم پیدا شد که گمان می‌رفت مربوط به سما باشد، اما نتیجه آزمایش DNA نشان داد که جسد ارتباطی با سما جهانباز ندارد. گمانه‌زنی‌هایی نیز درباره انتقال او به افغانستان یا ارتباط با قاچاق انسان مطرح شد؛ همچنین گمانه‌زنی‌هایی درباره انتقال او به افغانستان مطرح بود که تایید نشده است.
روند قضایی پرونده تا امروز
۱۴ مهرماه ۱۴۰۴، معاون دادستان عمومی و انقلاب استان فارس، بیژن کشاورز، اعلام کرد که پرونده سما جهانباز به مرحله صدور «قرار جلب به دادرسی» رسیده است و کیفرخواست پرونده هنوز صادر نشده است، اما در روز‌های آتی صادر و ابلاغ خواهد شد.
با تکمیل مدارک فنی و شهادت‌ها، مرد مظنون بار دیگر بازداشت شد و اکنون به‌عنوان متهم اصلی پرونده در اختیار اداره آگاهی شیراز است. او هنوز اعتراف نکرده، اما پدر سما معتقد است با وجود این حجم از مدارک راهی جز اعتراف ندارد.
به گفته بیژن کشاورز؛ در این پرونده «مطالبه دیه شخص مفقود» مطابق ماده ۵۱۳ قانون مجازات اسلامی محوری از کیفرخواست خواهد بود. پس از صدور کیفرخواست، پرونده به دادگاه کیفری یک شیراز ارجاع و مطابق مقررات قانونی رسیدگی خواهد شد.
پدر سما می‌گوید در این مدت بیش از پنج هزار صفحه پرونده تشکیل شده و ۱۵ تا ۱۶ مظنون مورد بررسی قرار گرفته‌اند.
بازپرس شعبه ۸ قرار مجرمیت صادر کرده است و متهم به اتهام آدم‌ربایی در کیفرخواست به دادگاه معرفی شده است. با این حال، همزمان با این ادعاها، منابع قضایی همچنان بر این نکته تأکید دارند که کیفرخواست صادر نشده و روند قانونی هنوز نهایی نشده است.
پرونده سما جهانباز به کجا رسید؟
پرونده سما جهانباز به آستانه ورود به مرحله محاکمه رسیده است. پس از سه سال تحقیق و بررسی، مقامات قضایی استان فارس تصمیم گرفته‌اند که این پرونده ناپدید شدن را از حالت تحقیق مقدماتی به مرحله رسیدگی تبدیل کنند. صدور «قرار جلب به دادرسی» به معنای آن است که قاضی تشخیص داده دلایل کافی برای طرح اتهام وجود دارد و پرونده آماده ارجاع به دادگاه است.
خانواده سما جهانباز طی سه سال گذشته در بلاتکلیفی منتظر فرزندشان هستند. پدر جهانباز پیش‌تر گفته بود: «من قسم می‌خورم، اگر اعتراف کند و سما زنده باشد، هر کاری از دستم برمی‌آید برایش انجام می‌دهم. اگر هم متاسفانه اتفاق بدی افتاده باشد، به ارواح خاک سما قسم می‌خورم. اما اگر علم قاضی و آگاهی متهم را محکوم کند و ثابت شود مرتکب جرم شده، هیچ بخششی نخواهم داشت.»
رکنا نیز در این باره نوشت:
3سال پس از ناپدید شدن مرموز سما جهانباز ، دختر جوانی که در تیرماه سال 1401در محدوده معالی‌آباد شیراز از خانه خارج شد و دیگر به منزل بازنگشت، حالا روند پرونده وارد مرحله تازه‌ای شده است.
با گذشت بیش از 3 سال از آن ماجرا، متهم اصلی پرونده بازداشت و برای او کیفرخواست با عنوان اتهامی «آدم‌ربایی» صادر شده است.
پدر سما جهانباز نیز پیش‌تر در گفت‌وگویی با رکنا گفته بود: اگر متهم اعتراف کند و بگوید دخترم کجاست یا چه بلایی سرش آمده، تا جایی که در توانم باشد در مجازات او گذشت می‌کنم؛ اما اگر اعتراف نکند و حقیقت پنهان بماند، به هیچ‌وجه از او نخواهم گذشت.
اکنون با صدور قرار نهایی پرونده از سوی شعبه هشتم دادسرای جنایی شیراز، پرسش‌های بسیاری درباره جزئیات این تصمیم و ماده 513 قانون آیین دادرسی کیفری در میان مردم شکل گرفته است.
از همین‌رو با دکتر سید یوسفی، وکیل پایه یک دادگستری و وکیل خانواده سما جهانباز گفت‌وگو کردیم تا از جزئیات آخرین تحولات این پرونده و ابعاد حقوقی آن بیشتر بدانیم.
دکتر سید یوسفی در تشریح تازه‌ترین تصمیم قضایی گفت:روز گذشته(13مهرماه) قرار نهایی پرونده از طریق شعبه هشتم دادسرای جنایی شهرستان شیراز به اینجانب ابلاغ شد.
بر اساس این قرار، برای سایر متهمان قرار منع تعقیب صادر شده است. البته این قرار در مهلت 10 روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض است.
وی افزود:در خصوص متهمی که اخیراً بازداشت شده، قرار جلب به دادرسی صادر شده که با استناد به ماده 513 قانون آیین دادرسی کیفری انجام گرفته است. طبق این ماده، هرگاه شخصی فرد دیگری را شبانه به مکانی دعوت کند و فرد دعوت‌شونده مفقود شود، آخرین شخصی که او را دعوت کرده مسئول شناخته می‌شود و پرونده جهت رسیدگی به دادگاه ارجاع می‌شود.
دکتر یوسفی در ادامه با اشاره به نکات حقوقی این تصمیم گفت:عنوان اتهامی که در قرار دادسرا آمده، آدم‌ربایی است، اما متأسفانه در مفاد قرار توضیح روشنی در این خصوص وجود ندارد و نظر بازپرس تا حدودی مبهم است. به همین دلیل، تصمیم‌گیری درباره انتساب این جرم به متهم به دادگاه صالح ارجاع داده شده است.
او ادامه داد:به نظر می‌رسد در صدور این قرار برخی ایرادات حقوقی وجود دارد، زیرا در پرونده‌هایی با موضوع آدم‌ربایی، مرجع قضایی باید یا قرار جلب به دادرسی و یا قرار منع تعقیب صادر کند تا مسیر اعتراض و دفاع مشخص باشد. اما در این پرونده، متن قرار نهایی از شفافیت کافی برخوردار نیست و نیازمند بررسی دقیق‌تر قضایی است.
وکیل خانواده سما جهانباز تأکید کرد:در صورتی که قرار منع تعقیب برای سایر متهمان قطعی شود، قطعاً نسبت به آن اعتراض خواهیم کرد.
در خصوص قرار جلب به دادرسی متهم اصلی نیز منتظر ابلاغ نظر نهایی بازپرس محترم هستیم. در هر حال، این پرونده از طریق وکلا به‌صورت جدی و مرحله‌به‌مرحله پیگیری می‌شود تا حقیقت روشن گردد.
با صدور قرار جلب به دادرسی برای متهم اصلی و ارجاع پرونده به دادگاه، امید تازه‌ای برای روشن شدن سرنوشت سما جهانباز ( دختری که از تیرماه 1401 تاکنون خبری از او در دست نیست ) شکل گرفته است.
پرونده‌ای که حالا پس از سه سال، با بازداشت متهم اصلی و ورود آن به مرحله دادگاه، بار دیگر در کانون توجه افکار عمومی قرار گرفته است.
