صبح خواب‌آلود سیما| چرا برنامه‌های صبحگاهی تلویزیون گرما و جذابیت کافی ندارند؟
در گزارش امروز نگاهی داریم به کیفیت این برنامه‌ها تا ضعف و قوت‌‌‌شان بهتر مشخص شود
هفت صبح| برخلاف برخی نظرها، باکس صبحگاهی تلویزیون دارای اهمیت زیادی است. چون در ساعات ابتدایی روز، خیلی‌ها آماده بیرون رفتن از خانه می‌شوند و تلویزیون به عنوان یک رسانه می‌تواند نقطه مشترک آغاز فعالیت روزانه خانواده باشد.
کارکرد برنامه‌های صبح نیز متنوع است که شامل تزریق انرژی، اطلاع‌رسانی و... می‌شود. از آن سو تجربه ثابت کرده اگر یک محصول درست و استاندارد باشد می‌تواند گوی سبقت از دیگر برنامه‌ها که در باکس‌های بعدی پخش می‌شوند را برباید و دست بالا را داشته باشد. آیا برنامه‌های کنونی صاحب چنین ویژگی‌هایی هستند؟
مورد اول| بازخوانی یک مسیر
خاطره مشترک کسانی که در دهه 60 زندگی کرده‌اند، برنامه‌های صبح رادیو و برنامه «صبح بخیر ایران» شبکه یک است. حتی هنوز موسیقی برنامه‌ها در ذهن‌ها زنده است و فریاد اقبال واحدی و جمعیتی که می‌گفتند صبح بخیر ایران، در گوش می‌پیچد. زمان گذشت و نیاز به اشکال مختلف تولید برنامه‌های صبحگاهی احساس شد. محمدرضا شهیدی‌فرد سبکی تازه با «مردم ایران سلام» بنا نهاد که هنوز الگوی آن مبتنی بر بخش‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نمونه شاخص سال‌های اخیر «حالا خورشید» رضا رشیدپور است که برنامه‌اش رنگ و لعاب داشت و جنسی از صمیمیت در آن جاری بود. ایرادهای برنامه به کنار اما «حالا خورشید» با دعوت از چهره‌ها، انتقاد از کاستی‌ها، برجسته کردن قوت‌ها و... تبدیل به محصولی پرطرفدار و جریان‌ساز شد. البته که گاف‌هایش را فراموش نمی‌کنیم ولی مهم این است که حالا از یک بِرند حرف می‌زنیم.
با این مقدمه کوتاه، برسیم یه یک نتیجه کوتاه: هیچ کدام از برنامه‌های صبحگاهی حال حاضر تلویزیون صاحب جایگاهی شاخص نیستند. خیلی وقت است نیاز به تغییر روش احساس می‌شود ولی هنوز کلیشه‌ها حرف اول در این برنامه‌ها را می‌زنند. مثلا در عصر ارتباطات، کمتر کسی منتظر می‌ماند تا خبرها را اول صبح از رادیو و تلویزیون دنبال کند. برنامه‌سازان به جای پررنگ کردن تحلیل و دادن اطلاعات تازه، به همان روش قدیمی بسنده می‌کنند.
مورد دوم| صبح بخیر ایران
این برنامه قدیمی، تغییرات زیادی تجربه کرده و حالا به شکل معمولی روی آنتن شبکه یک می‌رود. ضعف بزرگ «صبح بخیر ایران» نداشتن یک مجری شش دانگ و مطرح است. مهدی مفیدی، ساجده سلیمانی، حسام خضری، سعید شهبازی، زهرا محمودوند و ... مجریان اصلی و فرعی برنامه هستند.
در این میان محمودند مجری بخش ورزشی با تسلط اجرا می‌کند اما به عملکرد دیگران ایرادات جدی وارد است. «صبح بخیر ایران» بر‌اساس کلیشه‌ها گام برمی‌دارد: خبرخوانی، مصاحبه، مرور روزنامه‌ها و... بهترین بخش آن آیتم روستاگردی است که البته از طریق ارتباط تلفنی و نمایش عکس پیش می‌رود. حال آنکه بهتر بود دوربین سراغ روستاها برود. «صبح بخیر ایران» در مجموع یک برنامه حراف، طولانی و خسته‌کننده است.
مورد سوم| صبحانه ایرانی
اگر نظر ما را بخواهید، «صبحانه ایرانی» نسبت به رقبا یک سر و گردن بالاتر است. دلیل اصلی هم به حضور طولانی‌مدت این برنامه روی آنتن شبکه دو آن هم با مجریان ثابت برمی‌گردد. وحید رونقی، مجید یحیایی و المیرا شریفی‌مقدم به زبان مشترک خوبی رسیده‌اند؛ شوخی‌ها و بده بستان آنها به قاعده است و این صمیمیت به بیننده نیز منتقل می‌شود.
برنامه تیتر دارد و یکی از مجریان روی ویدئو وال توضیح می‌دهد که هر بخش در چه ساعتی و با حضور چه مهمانی پخش خواهد شد. دکور خوش‌رنگ و لعاب و شاد است و... «صبحانه ایرانی» به جز روزهای شاد برگ برنده مثل مهمان شاخص ندارد و سراغ موضوعات روتین می‌رود. بخش خبرخوانی با اجرای المیرا شریفی‌مقدم خشک است و یادآور اجرای او در شبکه خبر است. این مجری و دو همکار دیگرش افزوده‌ای خوب به اخبار ندارند و همین باعث می‌شود «صبحانه ایرانی» تبدیل به برنامه‌ای جریان‌ساز نشود.
مورد چهارم| سلام صبح بخیر
دور جدید آن چندی است با اجرای حامد سلطانی و مبینا نصیری شروع شده. تا جایی که پیگیری کردیم متوجه نشدیم آیا ژیلا صادقی بعد از چند قسمت به‌طور کلی از «سلام صبح بخیر» خداحافظی کرده یا حضور نصیری به جای او موقتی است. هرچند صادقی در همین مدت کوتاه نتوانست روزهای اوج خود را یادآوری کند اما انتخاب این مجری برای برنامه صبح شبکه سه ابتدا به ساکن اقدامی مثبت است.
حتی رفتن سراغ مبینا نصیری هم تصمیم خوبی بوده و فراموش نکنیم نصیری هم جزو مجریان باسواد، مطلع و با ذکاوت نیست که واکنش‌هایی رندانه از جنس رضا رشیدپور داشته باشد. برای همین است که نقطه‌زنی‌هایش جواب عکس داده. «سلام صبح بخیر» از منظر دکور و گرافیک نمره قبولی می‌گیرد ولی در مجموع روی کلیشه‌ها پیش می‌رود و خبرخوانی و مصاحبه و مسائلی از این دست جذابیت کافی ندارند. میز ورزشی با اجرای حامد اعرابی اما قابل دفاع است.
مورد پنجم | سلام تهران
فریبا باقری و بهروز تشکر مجریان «سلام تهران» هستند. باقری همانطور که نوشتیم از عهده کارش برمی‌آید اما چهره‌ای نیست که قدرت همراه کردن مخاطب حداکثری را داشته باشد. بهروز تشکر هم معمولی است و حضورش در برنامه صبح شبکه تهران، برگ برنده به حساب نمی‌آید. در همین برنامه یک عروسک نه‌چندان زیبا به اسم آقا منوچهر شاهدیم که قرار بوده چیزی شبیه جناب‌خان باشد!
نتیجه اما به بار ننشسته و این الگوی تکراری به کار برنامه نیامده. «سلام تهران» چند محتوای خوب و کارآمد برای خانواده‌ها دارد و مهمتر اینکه بر رویکردش بر استان تهران متمرکز است. با این حال یک برنامه کامل و قبراق و دارای امضای متفاوت نیست. دکورش هم چنگی به دل نمی‌زند. آیتم‌سازی «سلام تهران» را نباید نادیده گرفت؛ کاری که اغلب برنامه‌ها از آن غافل هستند.
مورد ششم| ایران من
اولین برنامه صبحگاهی شبکه افق به اسم «ایران من» عمری طولانی ندارد. با کمال تاسف این برنامه ضعیف است و بود و نبود آن تفاوتی به حال مردم نمی‌کند! چرا؟ چون نه دارای ظاهری زیبا است و نه محتوایی خوب و مفید به مخاطب می‌دهد. مصطفی امامی، عترت افشار و پدرام ابدان مجریان «ایران من» هستند که عملکردی معمولی دارند. جمع سه نفره آنها موفق نیست و قدرت همراه کردن مخاطب را دارا نیستند.