فریدون شهبازیان؛ بررسی کارنامه و آثار خالق موسیقی ماندگار ایران

فریدون شهبازیان از ۹ دی ماه به مدت ۹ روز به علت مشکلات حاد تنفسی و ریوی و افت شدید اکسیژن خون در بیمارستان بستری بود و ۱۷ دی ماه از بیمارستان مرخص شد اما ۱۹ دی ماه به دلیل افت شدید میزان اکسیژن خون بار دیگر به بیمارستان منتقل شد و تحت مراقبت ویژه قرار گرفت. با این حال امروز در سن 82 سالگی درگذشت تا موسیقی ایرانی در غمی بزرگ فرو برود.

کودکی و آغاز راه موسیقی فریدون شهبازیان

فریدون شهبازیان از کودکی شیفته موسیقی بود. پدرش در کودکی از او خواست با هنر هم‌بازی شود و از ابتدا ویولن به دست گرفت. اولین معلمش «عطاالله خادم میثاق» بود اما آنکه بر او تأثیر عمیق گذاشت معلم میثاق «سرژ خوتسیف» روس بود. در ۱۷ سالگی دیپلم ویولن گرفت و عضوی ارکسترسمفونیک تهران شد.

شاگردی ابوالحسن صبا و رهبری روح‌الله خالقی

توانایی فریدون شهبازیان در آرشه کشیدن راه او را به سمت ارکستر «گل‌های رادیو» هموار کرد. جایی که به رهبری صاحبنامان آن روزگار «روح‌الله خالقی» و پس از او جواد معروفی و به لطف شاگردی ابوالحسن صبا، روح موسیقی ایران را در آثارش ماندگار شد. اگرچه آثارش تلفیق جهان‌های شرق و غرب بود.

همکاری با بزرگان موسیقی ایران؛ از شجریان تا اصفهانی

فریدون شهبازیان با خوانندگان زیادی کار کرد؛ از محمدرضا شجریان تا گیتی پاشا، از علیرضا افتخاری و محمد اصفهانی تا خدیجه دده بالا (مهستی). از کلاسیک‌های موسیقی ایرانی همچون عهدیه و سیمابینا و عبدالوهاب شهیدی تا ایرج و اکبر گلپا. در موسیقی مدرن برای جوانان دهه 70از علیرضا عصار و حسین زمان موسیقی نوشت و آنان با آثار او صاحب‌نام شدند. کار ویژه او این بود که بر اساس موسیقی درونی هر خواننده به نت‌های اثرشان شناسنامه می‌داد و می‌نوشت. قطعاً آنچه برای الهه می‌ساخت تا آنچه برای سیمین غانم متفاوت بود و این دو با پری زنگنه و... نت‌های که شهبازیان می‌ساخت با روح و حضور خواننده پیوند می‌خورد.

همکاری با شاعران بزرگ؛ از شاملو تا ابتهاج

همکاری فریدون شهبازیان و احمد شاملو ابتدا با خیام ‌خوانی و مولوی‌خوانی و حافظ‌خوانی آغاز شد؛ سپس به خواندن شعرهای خود شاملو رسید؛ به کاشفان فروتن شوکران با قطعات شهبازیان.

فریدون شهبازیان، با مهدی اخوان ثالث به تولید انجامید. سپس با هوشنگ ابتهاج شعرهای سعدی را کار کرد.

فریدون شهبازیان در دنیای موسیقی فیلم و سریال

فریدون شهبازیان در سال ۱۳۵۳، برای فیلم «غبارنشین‌ها» به کارگردانی داوود روستایی و نویسندگی منوچهر افتخاری موسیقی نوشت و کار موسیقی فیلم را شروع کرد. او تقریباً سالی یک و حتی بعضی از سال‌ها موسیقی دو یا سه فیلم یا سریال را نوشت. پیش از انقلاب برای سه فیلم موسیقی ساخت و بخش بزرگی از آثارش بعد از انقلاب و برای فیلمسازانی همچون داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی، سیروس الوند، مسعود جعفری جوزانی، فریدون جیرانی، رسول ملاقلی‌پور و... بود؛ اما در میان هم این آثار موسیقی لیلا اثر داریوش مهرجویی اثری متفاوت به نظر می‌رسد.

فریدون شهبازیان برای پائیزان رسول صدرعاملی هم اثر تأثیرگذار نوشت و برای سریال معصومیت از دست رفته داود میرباقری، نگاهی به موسیقی عربی و منطقه داشت که با صدای محمد اصفهانی در تیتراژ تأثیرگذار بود.