از چاوشی تا راغب؛ کدام خوانندگان ایرانی مداح امام حسین شدند؟
خوانندگان هر ساله در ایام منتهی به ماه محرم تک آهنگهایی را به این مناسبت تولید میکنند
خوانندگان هر ساله و در ایام منتهی به ماه محرم برای عرض ارادت به پیشگاه امام حسین(ع) و یارانش تک آهنگ هایی را تولید می کنند. این قطعه ها توسط مخاطبان مورد استقبال قرار گرفته و در طول ماه های محرم و صفر بیشتر شنیده می شوند. در ادامه اشاره ای داریم به عرض ارادت تعدادی از خواننده های ایرانی به امام حسین(ع) و واقعه عاشورا.
«سقای تشنگان» از محمد اصفهانی
قطعه «سقای تشنگان» یکی از شورانگیزترین نواهای عاشورایی است که با صدای «محمد اصفهانی» منتشر شده است. این آهنگ محرمی در وصف رشادت ها و دلیری های حضرت ابوالفضل(ع) در صحرای کربلاست. شعر این قطعه را حبیب الله چایچیان سروده و و ترجیع بند این شعر زیبا با عبارت مشهوری از سقای کربلاست: «والله ان قطعتمو یمینی/ انی احامی ابدا عن دینی» البته این تنها اثر نوستالژیک اصفهانی برای ماه محرم نیست؛ این خواننده نام آشنا کار دیگری هم با عنوان «فرصت بدرود» دارد که شعر آن را مرحوم قیصر امین پور گفته و وصف حال حضرت زینب(س) است: «دل آسمان خون چکان شد از این غم/ زمین یکسر آتشفشان شد از این غم/ نه فرصت که پیراهن تو ببویم/ نه مرهم که بر دل گذارم/ نه مهلت که در ماتم تو بمویم/ نه رخصت که شیون برآرم.»
«تکیه کوچک» از محسن چاوشی
«رخت عزامو پیرهن سیامو از باغچه بیرون میکشم دلتنگیامو/ از غربت تو با من بخونه حرفی به سینه میزنه زنگ صدامو/ دل بود خون شد جونم فدای مشکی که مثل لاله های واژگون شد/ عیبی نداره بذار بگن که آوازه خون بود و واسه تو روضه خون شد» نوایی است که سال گذشته خواننده نام آشنا محسن چاوشی با عنوان «آواز خون» از آن رونمایی کرد. این قطعه موسیقی که البته برداشتی از یک نوحه قدیمی است، نذر محرمی آقای خواننده و ادای دین شخصیاش به اهل کربلاست. شعر این اثر را امید روزبه سروده و رضا فوادیان آن را تنظیم کرده است. چاوشی که خیلی وقت است در تولید و انتشار قطعات با تم مذهبی دستی بر آتش دارد، در این قطعه اشاره میکند که آوازخوانی است که حالا روضهخوان شده است. او در جدال طرفداران و منتقدانش پای باورهای دینی اش ایستاده و همیشه گفته است: «از حقِ علی نمیگذرم». این هنرمند محرم امسال و به تازگی قطعه موسیقی دیگری را به نام «تکیه کوچک» منتشر کرده است.
«قرصماه خونی» از رضا صادقی
«رضا صادقی» به همان اندازه یا حتی بیشتر از توانی که صرف تولید آهنگهای حوزه تخصصیاش میکند، دغدغه خواندن از امامحسین(ع) و واقعه کربلا را دارد. قطعههای پرتعداد و ماندگارش در رثای شهدای دشت کربلا همچون «قرصماه خونی»، «امیر کائنات»، «خواهر تنها»، «مرثیه»، «رنگ بارون» و... گواه این ادعاست. البته بیان ارادتش به سالار شهیدان و یاران وفادارش فقط به تولید قطعات محرمی و عاشورایی خلاصه نمیشود و سالهاست که در ماه محرم، بهویژه در روزهای تاسوعا و عاشورا او را در قالب یک مرثیهخوان میبینیم که در جمع بچهمحلهایش در بندرعباس از مردی میگوید که برایش اسوه تفکر، باور و اراده است. خودش می گوید: «حسین(ع) برای من باور قدرت است، باور اندیشه و اراده. من در مسیر دستیابی به شعور این مفاهیم هستم و دغدغهام این است با کاری که بلدم، این مفاهیم و موضوعات را به نسل جوان هم انتقال بدهم؛ نسلی که برای فاصلهگرفتنش از این فضا، متأسفانه با تبلیغات زیادی مواجه است.»
«شب دهم» از علیرضا قربانی
قطعه «شب دهم» با صدای «علیرضا قربانی» یکی از مهمترین آثار مرتبط با خاطرات عاشورایی است که بعد از گذشت نزدیک ۲ دهه هنوز جزو مهمترین تولیدات محرمی محسوب میشود. نوای «مرز در عقل و جنون باریک است/ کفر و ایمان چه به هم نزدیک است/ عشق هم در دل ما سردرگم / مثل ویرانی و بهتِ مردم/ گیسویت تعزیتی از رویا/ شب طولانی خون تا فردا/ خون چرا در رگ من زنجیر است؟ / زخم من، تشنه تر از شمشیر است…» اگرچه این سروده زنده یادافشین یداللهی به طور مستقیم به محرم و عاشورا اشاره ندارد اما استفاده از آن به عنوان تیتراژ سریال مناسبتی شب دهم از آن یک اثر ماندگار در این حوزه ساخته است. اثری که چندی بعد از پخش این سریال پرطرفدار ویژه ایام سوگواری محرم و صفر در دهه ۸۰ توسط انتشارات «سروش» به صورت آلبوم منتشر و با استقبال شنوندگان نیز روبهرو شد.
خواننده هایی که در سوگ کربلا خواندند
علاوه بر این ها، در سالهای اخیر موزیسینهای پاپ و سنتی آثار ماندگاری را در این حوزه ارائه کردهاند. قطعات و آلبوم هایی که بازخورد مثبتی در میان مخاطبان داشته است و در طول این ایام از رسانه ملی هم شنیده میشوند. در ادامه می توان به تعدادی از این هنرمندان اشاره کرد:
مصطفی راغب(ازهمون بچگی دچارم)
محمد علیزاده(خدای احساس)
علی اصحابی(محشر کبری)
علی عبدالمالکی(نشد)
علی لهراسبی (کاکا)
امیرحسین مدرس(باغ و بهار)
مهدی یغمایی)یا حسین)
محسن یگانه(کربلا )
قاسم افشار)تعزیه)