کدام تحریم‌های سازمان ملل با فعال شدن مکانیسم ماشه بازمی‌گردد؟

به گزارش هفت صبح، شورای امنیت سازمان ملل در روز جمعه ۲۸ شهریور ۱۴۰۴ نتوانست پیش‌نویس قطعنامه‌ای برای لغو دائمی تحریم‌های ایران را تصویب کند. در نتیجه، همه تحریم‌های قبلی این شورا علیه ایران دوباره اجرایی خواهند شد.

در اواخر آگوست ۲۰۲۵، سه کشور اروپایی امضاکننده برجام (بریتانیا، فرانسه و آلمان) روند فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» را آغاز کردند. این سازوکار که در متن توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ وجود دارد، به این کشورها اجازه می‌دهد اگر ایران به تعهدات هسته‌ای خود پایبند نباشد، تحریم‌های سازمان ملل را بدون نیاز به اجماع شورای امنیت بازگردانند.

پس از اعلام فعال شدن مکانیسم ماشه، یک مهلت ۳۰ روزه شروع می‌شود. اگر در این مدت شورای امنیت نتواند با قطعنامه‌ای تحریم‌ها را متوقف کند، تمامی تحریم‌های قبلی به طور خودکار برگشت داده می‌شوند و حتی کشورهای دارای حق وتو (چون روسیه و چین) نمی‌توانند جلوی آن را بگیرند.

شامل چه تحریم‌هایی می‌شود؟

تحریم‌های بازگردانده شده شامل شش قطعنامه شورای امنیت هستند که از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ تصویب شده‌اند. این تحریم‌ها حوزه‌های متعددی را پوشش می‌دهند:

• فعالیت‌های هسته‌ای: ممنوعیت غنی‌سازی اورانیوم و بازفرآوری پلوتونیوم و الزام به همکاری با آژانس انرژی اتمی.

• تحریم‌های موشکی: ممنوعیت طراحی، توسعه و آزمایش موشک‌های بالستیک با قابلیت حمل سلاح هسته‌ای.

• محدودیت‌های تسلیحاتی: ممنوعیت صادرات و واردات انواع سلاح‌های سنگین و خدمات فنی و مالی مرتبط.

• حمل‌ونقل دریایی و هوایی: امکان بازرسی محموله‌ها و کشتی‌های ایرانی و ممنوعیت ارائه خدمات سوخت‌رسانی به کشتی‌های مشکوک.

• تحریم‌های مالی و بانکی: انسداد دارایی‌ها و محدودیت در تعامل مالی با بانک‌ها و نهادهای ایرانی مرتبط با برنامه هسته‌ای و نظامی.

• فهرست افراد و نهادهای تحریم‌شده: شامل دانشمندان، شرکت‌ها و سازمان‌های مرتبط با انرژی اتمی، وزارت دفاع و سپاه پاسداران.

تحریم‌های اتحادیه اروپا چطور بازمی‌گردد؟

برخلاف سازمان ملل، بازگشت تحریم‌ها در اتحادیه اروپا فوری و خودکار نیست، اما در صورت تشخیص «نقض اساسی برجام» توسط شورای اتحادیه اروپا، می‌تواند با تصمیم سیاسی سریع، تحریم‌های گسترده‌ای علیه ایران اعمال کند.

این تحریم‌ها شامل ممنوعیت واردات نفت، فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی، خدمات مالی و بیمه مرتبط با این کالاها است که می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر اقتصاد ایران داشته باشد.