ترامپ و دو جنگ نیمهتمام| روسها مسیر تازهای را انتخاب خواهند کرد؟
نتانیاهو، پیروزی ترامپ را یک امتیاز بزرگ برای خود میداند
هفت صبح| رای آوردن دوباره دونالد ترامپ هر چقدر که نتانیاهو و اسرائیلیها را خوشحال کرد، باعث خون شدن جگر اوکراینیها شد. نتانیاهو، پیروزی ترامپ را یک امتیاز بزرگ برای خود میداند. او به این موضوع دلبسته که ترامپ با در دست داشتن کلید کاخ سفید، منطقه را علیه ایران شورانده و در جنگ به کمک تلآویو بیاید.
نخستوزیر اسرائیل چشم به ماههای پیش رو دوخته تا ترامپ، در آتشافروزی در خاورمیانه بهکمکش بیاید. او توقع دارد که رئیسجمهور آمریکا راه را برای خاکستر کردن غزه هموار کرده و دست تهران را در منطقه ببندد. از سوی دیگر مایل است تا توافق موسوم به ابراهیم را از بایگانی در آورده و با کشورهای عربی و در راس آنها عربستان به نتیجه رسیده و روابط خود را با آنها به سمت عادیسازی ببرد.
در مقابل البته تحلیلگران معتقدند بیبی نباید آنقدرها هم روی ترامپ حساب کند. رئیسجمهور آمریکا که اهل تصمیمهای غیرمنتظره است، آن فردی نیست که نتانیاهو بتواند با قاطعیت روی دیوارش یادگاری بنویسد. ترامپ مسئله میان آمریکا و چین را مهمتر از جنگ در خاورمیانه میداند.
رئیسجمهور آمریکا خودش را چندان طرفدار جنگ نمیداند و بعید نیست که بخواهد به جای آنچه نتانیاهو توقع دارد، در پی پایان جنگ غزه باشد تا خودش را از شر خاورمیانه، حداقل تا جرقه بعدی خلاص کند. البته آنچه نباید فراموش کرد اینکه ایالات متحده، حتی در شرایطی که خاورمیانه را رها کند، در موقع نیاز حامی اصلی اسرائیلیها خواهد بود.
ترامپ در ماههای اخیر موضعی در قبال تنش میان ایران و اسرائیل نداشته است. اما مسئلهای که میتواند نگرانکننده باشد اینکه؛ او ممکن است بخواهد دست نتانیاهو را همانطور که در آخرین تماسهای تلفنی خود با او مطرح کرد، کاملا باز بگذارد و دست از همان اقدامات کوچک دولت بایدن برای برقراری وضعیت باثبات در خاورمیانه بردارد.
در مورد اوکراین اوضاع برعکس است. ترامپ دوستی جانانهای با پوتین دارد که زلنسکی و بقیه اوکراینیها را ترسانده است. او هر چند مایل به برقراری گفتوگوهای صلح بین مسکو و کییف بهنظر میرسد اما همزمان یک حامی واقعی برای پوتین محسوب میشود. سناریوهای مختلفی برای اوکراین روی میز قرار دارد. در بدترین حالت، ممکن است ترامپ بخواهد به پوتین امکان تصرف بخشهای شرقی اوکراین را داده و دست او را برای نمایش قدرت در اروپا باز بگذارد.
حالت دوم میتواند کاهش میزان سلاحهایی باشد که از سوی ایالات متحده در دولت بایدن به سمت اوکراین روانه شده است. در این صورت هم زلنسکی در ادامه جنگ با روسها مشکلات شدیدی پیدا خواهد کرد. از سوی دیگر احتمالا پوتین با راهکارهای ترامپ، در شرایطی که سود روسها را تامین کند کنار خواهد آمد. به ویژه اگر این راهکارها در مورد تصرف بخشی از زمینهای اوکراین باشد.
ادامه جنگ برای روسیه، به معنای ادامه تحریمهای شدید، انزوای بینالمللی و تلفات نسبتا زیاد انسانی است. برخی از این موارد را روسیه تاکنون توانسته آن را با دوستی با تهران و پکن تاحدی جبران کند. اما برای او نزدیکی به واشنگتن، از امتیاز بالاتری برخوردار است. اگر ترامپ و پوتین بتوانند با یکدیگر به نتیجهای برسند که او هم به جنگ اوکراین پایان داده و یک امتیاز مثبت برای جمهوریخواهان کسب کند و هم پوتین را از مخمصه نجات دهد، نه تنها هر دو از نتیجه راضی خواهند بود بلکه اروپا هم با تمام خشم و وحشتی که از مسکو دارد، دنبالهرو واشنگتن خواهد شد.
اما آیا در این مسیر ایران یک متحد خود را در بین کشورهای عضو شورای امنیت سازمان ملل از دست خواهد داد؟ مسکو برای فرار از فشار تحریمها و فشارافکار عمومی غرب، بیش از هر زمان دیگری به تهران نزدیک شد. اما با آمدن ترامپ به کاخ سفید، مشخص نیست این دوستی میتواند مانند گذشته پابرجا باقی بماند یا روسها مسیر تازهای را انتخاب خواهند کرد.