نیروی خورشید بر بام خانه‌ها
۳۰۰ روز آفتابی، فرصت طلایی برای سرمایه‌گذاری و سودآوری در برق خورشیدی
هفت صبح| به نظر می‌رسد که دولت به دنبال آن است تا با ایجاد پنل‌های خورشیدی روی پشت‌بام ساختمان‌ها و احداث نیروگاه‌های 5 کیلوواتی در جهتی حرکت کند که خانواده‌ها هم برق مورد نیازشان را تولید کنند و هم برق مازادشان را به دولت بفروشند. این سیاست از آن جهت می‌تواند حائز اهمیت باشد که ایران با داشتن ۳۰۰ روز آفتابی ظرفیت خوبی را برای توسعه نیروگاه‌های خورشیدی دارد. برای تحقق این سیاست قرار است بسته‌های تشویقی نیز برای کسانیکه داوطلب احداث چنین نیروگاه‌هایی در بام‌های خود هستند، در نظر گرفته شود گرچه با گذشت چندماه هنوز جزئیات این طرح ملی و فراگیر و البته مدل‌های سرمایه‌گذاری و مشوق‌ها اعلام نشده است.
ضرورت احداث نیروگاه‌های کوچک مقیاس در جنگ 12روزه، بیش از پیش مشخص شد. چرا که در جنگ ۱۲روزه یکی از اهدافی که به طور مکرر مورد حمله اسرائیل قرار گرفت زیرساخت‌های انرژی به ویژه شبکه برق بود تا جایی‌که رجبی مشهدی، مدیرعامل شرکت مادرتخصصی توانیر نیز گفته بود که بارها در طول این جنگ شبکه برق و ساختمان شرکت توانیر نیز چندین بار هدف حمله وحشیانه قرار گرفت و خسارت جدی دید.
همچنین جعفر محمدنژاد سیگارودی، معاون سرمایه‌گذاری سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر ایران نیز گفته است: هدف دولت این است که با ترکیب روش‌هایی مانند کمک صندوق‌ها، مشارکت بانک‌ها، آورده شخصی یا در قالب تعاونی‌های حمایتی با پشتیبانی دولت یا بخش خصوصی، مدل‌های متنوع و قابل اجرا ارائه دهیم. در همین راستا عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو هم مدعی شده که دستگاه‌هایی مانند شهرداری‌ها و وزارت راه‌وشهرسازی می‌توانند با ارائه مشوق‌هایی همچون تخفیف در هزینه‌های ساخت‌وساز یا افزایش درصد مجاز ساخت به توسعه این طرح کمک کنند.
به گفته وی، هم‌اکنون برنامه‌ریزی گسترده‌ای برای راه‌اندازی ذخیره‌سازهای شیمیایی و مکانیکی صورت گرفته است تا در ساعات کم‌مصرف، برق ذخیره‌سازی شده و در ساعات اوج به شبکه بازگردد.وزیر نیرو اعلام کرده که در برخی استان‌ها، از جمله استان مرکزی، سیاست‌های تشویقی برای نصب نیروگاه‌های خورشیدی روی پشت‌بام منازل اجرا شده و موفق هم بوده است. برای مشترکانی که به انرژی تجدیدپذیر روی می‌آورند، بسته‌های تشویقی ویژه‌ای در نظر گرفته‌ایم.
قیمت برق خورشیدی
در صورت احداث نیروگاه به صورت متصل به شبکه می‌توان برق تولیدی را در زمان اوج تقاضای بار به شبکه برق با نرخ پایه تضمینی ۳۸۲۰ تومان در هر کیلووات ساعت به فروش رساند و از این طریق هزینه سرمایه‌گذاری را جبران کرد. همچنین در صورت تجهیز به سامانه ذخیره‌سازی، مشترک می‌تواند حتی در ساعات شب یا هنگام بروز ناترازی برق از تأمین برق پایدار برخوردار باشد؛ یک سامانه با دو ساعت ظرفیت ذخیره‌سازی می‌تواند بخشی از نیاز روزانه مشترکان را در شرایط قطع برق برطرف کند.ضمن آنکه فناوری نیروگاه‌های خورشیدی به بلوغ رسیده و عمر مفید پنل‌ها به حدود ۲۰ سال می‌رسد. آنهم با گارانتی معتبر.
از چه راهی بفروشیم؟
پس از ثبت‌نام و تأیید مدارک متقاضی نصب پنل خورشیدی، اداره برق نسبت به احراز مالکیت محل نصب و سقف ظرفیت انشعاب اقدام می‌کند و مجوز اولیه صادر می‌شود. پس از آن بین شرکت توزیع برق با متقاضی قرارداد ۲۰ساله خرید برق به قیمت تضمین شده توسط دولت امضا می‌شود.
پس از آن پیمانکار، تعیین می‌شود تا کار را شروع کند، پس از نصب و راه‌اندازی، پیمانکار، موضوع را به شرکت برق اطلاع می‌دهد تا نسبت به قرائت کنتورها اقدام کند و صورت حساب صادر شود. البته اگر برق تولیدی را خودتان مصرف کنید، برق‌تان رایگان است و مازاد آن را دولت می‌خرد. با این حساب برای فروش برق مازاد، باید نیروگاه خانگی‌تان قابلیت اتصال به شبکه سراسری برق را داشته باشد.
شیوه گرفتن مجوز
اما احداث نیروگاه‌های خانگی نیز مانند همه موارد اینچنینی نیاز به کسب مجوز از وزارت نیرو دارد. برای همین متقاضیان باید به اداره برق منطقه‌شان مراجعه و درخواست خود را ثبت کنند یا به‌صورت آنلاین از طریق مراجعه به سایت شرکت ساتبا به نشانی satba.gov.ir این کار را انجام دهند. البته متقاضیان باید مالک باشند و اگر هم زمینی دارند که برق ندارد، کافی است سند مالکیت و کارت ملی مالک را ارائه دهند و اگر هم می‌خواهید روی پشت بام، پنل‌ها را نصب کنید، قبض برق را همراه داشته باشید.
میزان مساحت مورد نیاز
برای نصب یک نیروگاه ۵کیلووات ساعتی، دست‌کم ۵۰ تا ۶۰مترمربع مساحت مفید لازم است، چرا که هر کیلووات ساعت، ۱۰تا ۱۳مترمربع مساحت مفید نیاز دارد. البته زیاد هم نگران نباشید چرا که می‌شود روی دیوارها و حیاط خانه هم پنل نصب کرد. گرچه در یک برآیند کلی، یک پنل خورشیدی با ظرفیت یک کیلووات در اغلب نقاط جغرافیایی ایران سالانه بین 1500 تا 2 هزار کیلووات ساعت برق تولید می‌کند. به عبارتی یک نیروگاه خانگی 5 کیلوواتی سالانه حدود ۹۰۰۰ کیلووات ساعت برق تولید خواهد کرد.
نیروگاهی با 250 میلیون تومان
بعد از کسب مجوزها و بررسی موارد فنی نوبت به برآورد مالی می‌رسد که از مهمترین شاخصه‌هاست. تخمین زده می‌شود که یک نیروگاه خورشیدی ۵کیلوواتی با دلار 100هزار تومانی کنونی حدود 250 میلیون تومان هزینه دارد. به گفته مسئولان پیشرفت‌های اخیر در حوزه تأمین مالی موجب شده است که دیگر نیازی به پرداخت کامل سرمایه‌گذاری اولیه از سوی خانوارها نباشد و تا ۸۰ درصد هزینه‌ها از طریق تسهیلات بانکی پوشش داده می‌شود.
بدین ترتیب به نظر می‌رسد موج احداث نیروگاه‌های خانگی و صنعتی خورشیدی وارد فاز جدیدی شده باشد. رویه‌ای که اگر به درستی ادامه پیدا کند و مانند بسیاری از طرح‌های اینچنینی بعد از مدتی از لیست طرح‌های اولویت‌دار دولت خارج نشود، می‌تواند راهکار مناسبی برای تامین برق مورد نیاز کشور، چه در بخش خانگی و چه در بخش صنعتی باشد.
