راز پنهان مریخ برملا شد؛ کشف هسته جامد در اعماق سیاره سرخ
دانشمندان پرده از رازی برداشته‌اند که آینده پژوهش‌های سیاره‌ای را دگرگون می‌کند. مریخ هم مثل زمین، در دل خود هسته‌ای جامد دارد.
به گزارشهفت صبحمنبع این کشف شگفت‌انگیز، کاوشگر InSight است. رباتی کوچک اما قدرتمند که بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۲ روی سطح مریخ به لرزه‌ها گوش سپرد. InSight در این مدت صدها «مریخ‌لرزه» را ثبت کرد. دانشمندان با تجزیه‌وتحلیل دقیق ۲۳ لرزه قوی و شفاف دریافتند که امواج از لایه‌ای جامد در عمق سیاره بازتاب می‌یابند که مدرکی محکم برای وجود یک هسته جامد در دل سیاره سرخ است.
اندازه قلب مریخ
برآوردها نشان می‌دهد این هسته جامد شعاعی حدود ۶۱۳ کیلومتر دارد، و ترکیب آن بیشتر از آهن و نیکل ساخته شده، اما عناصر سبک‌تری هم در آن وجود دارد که به ترتیب در زیر آمده است.
- گوگرد بین ۱۲ تا ۱۶ درصد
- اکسیژن حدود ۷ تا ۹ درصد
- نزدیک به ۴ درصد کربن
این ترکیب نشان می‌دهد که تاریخ تکوین مریخ با فرآیندهای پیچیده‌ای همراه بوده و مسیر تکاملی آن متفاوت از زمین شکل گرفته است. تا پیش از این کشف، زمین تنها سیاره‌ای بود که به‌طور قطع هسته داخلی جامد داشت. کشف مشابهی در مریخ، نشان می‌دهد این سیاره هم ساختاری پیچیده‌تر از تصور گذشته دارد.
در این میان یک تفاوت اساسی وجود دارد. زمین میدان مغناطیسی قدرتمندی دارد که جو و حیات را محافظت می‌کند، در حالی که مریخ میلیاردها سال پیش میدان مغناطیسی خود را از دست داده است. پژوهشگران می‌گویند این خاموشی احتمالاً با سرد شدن هسته داخلی مرتبط بوده است. بدون آن سپر مغناطیسی، بادهای خورشیدی جو مریخ را پراکندند و سطح آن را به بیابانی سرد و بی‌روح تبدیل کردند.
شناخت ساختار درونی مریخ سرنخی از گذشته این سیاره به ما می‌دهد. آیا مریخ زمانی محیطی شبیه زمین داشته است؟ آیا میدان مغناطیسی قدرتمندش روزی شرایط را برای وجود آب و شاید حیات فراهم کرده بود؟ پاسخ به این پرسش‌ها می‌تواند به درک آینده خودمان هم کمک کند، چرا که زمین و مریخ بیش از آنچه فکر می‌کردیم، در اعماقشان شبیه یکدیگر هستند.
شاید شگفت‌انگیزترین بخش ماجرا این باشد که همه‌ی این یافته‌ها از «صدای مریخ»، ارتعاشاتی ضعیف اما پر از معنا به دست آمده است. این نخستین بار است که دانشمندان با گوش دادن به لرزه‌های یک سیاره دیگر توانسته‌اند تا قلب آن نفوذ کنند.
