ایگ نوبل اهدا شد؛ جوایزی برای خندهدارترین کارهای علمی
این مراسم نسخه طنزآمیزی از جایزه نوبل است و نباید آن را با نسخه اصلی در استکهلم اشتباه گرفت
مراسم اهدای جوایز «ایگ نوبل» روز پنجشنبه ۱۲ سپتامبر (۲۱ شهریور) در موسسه فناوری ماساچوست آمریکا، امآیتی، برگزار شد و رشتههای مختلف برندگان خود را شناختند. این مراسم که نسخه طنزآمیزی از جایزه نوبل است و نباید آن را با نسخه اصلی در استکهلم اشتباه گرفت. این جایزه توسط مجله طنز علمی «سالنامه تحقیقات نامحتمل» برگزار میشود و اهدای جوایز آن به عهده گروهی از برندگان واقعی جایزه نوبل است. به گفته مقامات سازماندهنده این مراسم، شانس اصلی انتخاب شدن با پژوهشهایی است که «اول مردم را بخندانند و سپس آنها را به فکر فرو ببرند».
در میان جوایز اهدا شده دیشب در بخش فیزیولوژی جایزه نخست به تیمی از محققان ژاپنی رسید که با مطالعه بر روی جانورانی نظیر موشها و خوکها دریافته بودند این حیوانات میتوانند در موارد اضطرار از طریق مقعد اکسیژن جذب کنند.
پژوهشگران در دانشگاه توکیو میخواستند با این تحقیق، که در میانه همهگیری کووید آغاز شده بود، دریابند آیا انسانهای مبتلا به مشکلات تنفسی نیز میتوانند از ماسک اکسیژن در ناحیه نشیمنگاه خود سود ببرند یا نه؟ دکتر تاکانوری تاکبه، نویسنده این مطالعه و محقق در مرکز پزشکی بیمارستان کودکان سینسیناتی، اذعان کرد که شنیدن این خبر «احساسات متفاوتی» را در او برانگیخته اما بعد از آنکه فهمیده جایزه برای خنداندن و سپس به فکر وادار کردن مردم پایهگذاری شده از آن استقبال میکند. وی با بین اینکه نتیجه مطالعه در مرحله ۱ آزمایش روی داوطلبان انسانی است، گفت خوشحال خواهد شد اگر این جایزه توجهها را به سمت تنفس رودهای جلب کند.
در بخش فیزیک نیز جایزه اصلی این مراسم به جیمز لیائو در دانشگاه فلوریدا برای تحقیقات جامع در مورد تواناییهای شنای یک قزلآلای مرده اهدا شد.
در مراسم سرگرمکننده شب گذشته کارشناسان باید در نطقهای «۲۴ ساعته»، موضوع تحقیق خود را در ۲۴ ثانیه توضیح میدادند. برندگان ایگ نوبل همچنین ۱۰ هزار تریلیون دلار زیمباوه جایزه دریافت کردند.
در رشته جمعیتشناسی جایزه ایگ نوبل به تحقیقی از دانشگاه آکسفورد رسید که نشان میداد بسیاری از ادعاهای افرادی که زندگی فوقالعاده طولانی دارند در مکانهایی اتفاق میافتد که شناسنامهها ناموجود، طول عمرها کم و اشتباهات اداری و تقلب در سن بازنشستگی زیاد است.
در بخش زیست شناسی نیز از تحقیقات دو زیستشناس فقید در مورد عوامل مؤثر بر تولید شیر در گاوهای شیری تقدیر شد. این دو نفر در آزمایش خود یک گربه را روی پشت یک گاو گذاشته و کیسههای کاغذی را برای مدت دو دقیقه هر ۱۰ ثانیه یک بار جلوی چشم گاو ترکاندند تا ببینند آیا شدت جریان آمدن شیر تغییر میکند یا نه؟
آنها در مقاله خود که در نشریه علوم حیوانات چاپ شده بود نوشتند: «به نظر میرسد که گاوهای وحشتزده شیر کمتری آزاد میکنند.» این دو محقق در نوشته خود آورده بودند در میانه آزمایش «گربه به دلیل غیرضروری بودن از شرکت معاف شد.»
در بخش آمار و احتمالات جایزه ایگ نوبل به اکیپی متشل از ۴۰ محقق عمدتا هلندی رسید که برای بررسی فرضیه یک شعبدهباز سابق درباره احتمال شیر و خط آمدن سکه در پرتابهای زیاد، ۳۵۰ هزار بار سکه را به بالا پرتاب کردند.
نتایج آزمایش آنها نشان داد که ایده درست بوده و سکههای پرتابشده (کمی) احتمال بیشتری دارد به همان سمتی که از آن پرتاب شدهاند فرود بیایند.
در بخش شیمی جایزه به تیمی از پژوهشگران در آمستردام رسید که از روش کروماتوگرافی برای جداسازی کرمهای مست و هوشیار استفاده کرده بودند.
در بخش آناتومی مسئولان جایزه را به محققانی در فرانسه اعطا کردند که دریافته بودند هرچند موهای سر اکثر افراد در جهت عقربههای ساعت مجعد میشوند، ولی در نیمکره جنوبی عکس این قضیه صادق است و موهای سر اکثر افراد در خلاف جهت عقربههای ساعت مجعد میشود.
پروفسور رومن خونساری، جراح جمجمه در بیمارستان دانشگاهی «نکهآنفان ملد» پاریس که هدایت این مطالعه را برعهده داشت با ابراز خوشحالی از دریافت این جایزه گفت: «علیرغم بیربط بودن غیرقابل انکار دو موضوع مطرح شده در این مطالعه، متقاعد شدهام که رمزگشایی الگوهای موجود در طبیعت میتواند به اکتشافات مهمی در مورد مکانیسمهای رشد بنیادی منجر شود.»
در بخش صلح نیز جایزه به روانشناس فقید آمریکایی، بیاف اسکینر، برای بررسی امکان نگهداری از کبوترهای زنده در داخل کلاهک موشک جهت هدایت آنها به سمت اهداف اعطا شد.
در بخش دارو هم تیمی از محققان سوئیسی، آلمانی و بلژیکی به مقام نخست رسیدند. آنان در مطالعه خود نشان داده بودند دارونماهایی که عوارض جانبی دردناکی ایجاد میکنند، برای بیماران مؤثرتر از دارونماهایی هستند که عوارض جانبی دردناکی ایجاد نمیکنند.