۲۰۲۳ زیر سایه هوش مصنوعی
بررسی مهمترین اتفاقات دنیای تکنولوژی در یک سال اخیر.
روزنامه هفت صبح، مرجان شیخی | سال ۲۰۲۳ برای دنیای تکنولوژی و پیشرفتهای علمی هیجانانگیز و گاهی تکاندهنده بود؛ از هوش مصنوعی و اینترنت ماهوارهای بگیر تا افشاگری وجود فرازمینیها. سالی که گذشت برای دنیای تکنولوژی سال هیجانانگیزی بود؛
از جولان هوش مصنوعی و رقابت نفسگیر اوپنایآی، گوگل و مایکروسافت بگیر تا زمزمههای اتصال گوشیهای معمولی به اینترنت ماهوارهای و معرفی هدست اپل ویژن پرو و تراشه اسنپدراگون X Elite و پردازندههای میتیور لیک اینتل. در این بین، برخی از خبرها تکاندهنده بودند؛
مثل سقوط صرافی بزرگ FTX و تعطیلی سه بانک بزرگ آمریکا یا شاید حتی تصاحب توئیتر بهدست ایلان ماسک. اتفاقاتی که به شکل جدی تکنولوژی و کمپانیهای حاضر در آن را تحت تاثیر قرار دادند. علاقهمندان به اخبار علمی نیز سال هیجانانگیزی را پشتسر گذاشتند؛
از افشاگری در جلسه استماع کنگره آمریکا درباره وجود فرازمینیها بگیر تا انتشار نخستین تصاویر کیهانی تلسکوپ فضایی اقلیدس و ساخت پیشرفتهترین رویان مصنوعی انسان. خبر تکاندهنده سال هم این بود که سال ۲۰۲۳، گرمترین دوران ثبتشده در تاریخ سیاره زمین است و قرار است سال دیگر از این هم گرمتر شود.
فهرست پیشرو به ترتیب اهمیت تنظیم نشده است، اما هوش مصنوعی بیشک بزرگترین زنجیره دومینو را در سال ۲۰۲۳ به راه انداخت و سزاوار صدرنشینی است. همهچیز با شرکت مرموز OpenAI شروع شد، هرچند لحظه تولد هوش مصنوعی به سال ۱۹۵۰ و انتشار مقاله جنجالی آلن تورینگ باعنوان «آیا ماشینها میتوانند فکر کنند؟» برمیگردد.
تا پیش از عرضه چتبات ChatGPT اوپنایآی، کمتر کسی از ما به هوش مصنوعی فکر میکرد چون چتباتها واقعا افتضاح بودند؛ اما ChatGPT باهوش و همهکاره بود، کدنویسی میکرد، مقاله دانشگاهی مینوشت، نوع بیماری را تشخیص میداد و پیچیدهترین مباحث علمی را به سادهترین شکل توضیح میداد.
موفقیت بینظیر ChatGPT، رقابت نفسگیری را بین شرکتهای هوش مصنوعی ازجمله گوگل و مایکروسافت شروع کرد. گوگل با چتبات بارد و مدل زبانی بزرگ PaLM 2 و جمنای به میدان آمد، مایکروسافت نیمی از شرکت OpenAI را تصاحب کرد و بینگ چت و کوپایلت را به ویندوز آورد، مولدهای تصویر DALL-E و میدجرنی در دنیای هنر دیجیتال غوغا کردند، حتی پای ایلان ماسک هم با چتبات گراک به ماجرا کشیده شد.
درحالیکه ابزار و پلتفرمهای هوش مصنوعی مثل قارچ از هر گوشهوکناری سر در میآوردند، هراس و نگرانی از پیشرفت افسارگسیخته آن دامن صنعت تکنولوژی را گرفت. ناگهان صحبت از نابودی شغلها و بشریت و آخرالزمان رباتی و جنگافزارهای خودمختار شد و در پی آن، اجلاس ایمنی هوش مصنوعی برای اولینبار در تاریخ برگزار شد.
دو سال طول کشید تا روزی که مایکروسافت برای بهثمر رسیدنش دستکم ۶۹ میلیارد دلار خرج کرده بود، فرا برسد. قرارداد تصاحب اکتیویژن بلیزارد، ناشر بازیهای محبوب Call of Duty و Diablo سرانجام از سد کمیسیون فدرال تجارت آمریکا و سازمان رقابت و بازارهای بریتانیا (CMA) گذشت تا با نهاییشدنش، بزرگترین تصاحب شرکتی در تاریخ فعالیت مایکروسافت را رقم بزند.
این قرارداد ممکن بود بهخاطر نگرانیهای ضدرقابتی، به عذابآورترین کابوس مایکروسافت تبدیل شود؛ اما حالا شرکت اکتیویژن بلیزارد عضوی از خانواده پرجمعیت مایکروسافت است و قرار است ردموندیها را به قول خودشان به «سومین شرکت بزرگ صنعت بازی» پس از تنسنت و سونی تبدیل کند.
پشت صحنه این پیروزی هم دو نفر نقش بسیار پررنگی داشتند؛ برد اسمیت، رئیس مایکروسافت با لابی یک میلیارد دلاری و رویکرد سیاستمدارانهاش و فیل اسپنسر، رئیس ایکسباکس که شم فوقالعادهای در پیدا کردن تصاحبهای پولساز دارد. حال باید دید آیا اعتماد دنیا به مایکروسافت تصمیم درستی بوده است یا خیر.
سقوط امپراتوری ۳۲ میلیارد دلاری سم بنکمنفرید، نابغه کریپتو و مغز متفکر صرافی FTX، زنگ خطری برای کل صنعت رمزارز بود؛ حالا ذهن مردم به این درگیر شده بود که اگر «امنترین» صرافی بهخاطر کلاهبرداری و سوءاستفاده از سرمایه مردم برای مصارف شخصی روزی ورشکسته خواهد شد،
آیا این به این معنی نیست که پشت پرده کل صنعت کریپتو، تمام فعالان حوزه رمزارز با چنین بیتوجهی به قوانین و ریسکهایی مشغول فعالیت باشند؟ بهگفته دادستانی، FTX از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ میلیاردها دلار از پول مشتریانش را برای پرداخت بدهیها و انجام معاملات در صندوق سرمایهگذاری Alameda Research برای خرید املاک و مستغلات لوکس،
اهدای کمکهای مالی به خیریه و موارد شخصی دیگر استفاده میکرده است. بنکمنفرید به چندین فقره کلاهبرداری، پولشویی و توطئه متهم شد. محاکمه نفسگیر و پنجهفتهای بنکمنفرید یکی از مهمترین اتفاقات دنیای فناوری را در سال ۲۰۲۳ رقم زد و تماشاچیان زیادی داشت؛
از خودیهای صنعت کریپتو و مالباختگان بگیر تا کارشناسان حقوقی و آنهایی که کلاً به ارزهای دیجیتال بیاعتماد بودند. درنهایت، بنکمنفرید در تمامی اتهاماتش مجرم شناخته شده و احتمالا حکم حبس ۱۱۵ سال در انتظارش است. رسوایی بنکمنفرید بزرگترین پرونده کلاهبرداری کریپتو تا به امروز است و بیشک پیامدهای گستردهتری برای آینده صنعت رمزارز خواهد داشت.
چند ماه پیش، بزرگترین سازه کروی جهان بهنام MSG Sphere در لاسوگاس افتتاح شد تا شگفتی تکنولوژی و علم ریاضی را به نمایش بگذارد و دنیای سرگرمی را با تکیه به تجربه واقعیت مجازی بدون هدست دگرگون کند. از شگفتیهای Sphere هرچه بگوییم کم است.
ساخت این پروژه 2/3 میلیارد دلاری از سال ۲۰۱۸ شروع شد و چالشهای زیادی را پشتسر گذاشت تا سرانجام به اتمام برسد. با ۱۱۲ متر ارتفاع، ۱۵۷ متر عرض و مساحتی برابر با ۸۱۳۰۰ مترمربع Sphere شبیه آفتابپرستی است که میتواند هر طرح و رنگی را بهخود بگیرد و آن هم بهخاطر 1/2میلیون نمایشگر LED با وضوح 2K آن است که تمام سطح خارجی سازه را پوشاندهاند.
البته مهمترین اتفاق در داخل Sphere در جریان است؛ جایی که بزرگترین و باوضوحترین نمایشگر 16K LED جهان واقعبینانهترین تجربه واقعیت مجازی را بدون هدست و عینکهای آزاردهنده ارائه دهد و احتمالا انتظارات از کنسرت موسیقی را برای همیشه دگرگون کند.
اما شاید مهمترین دستاورد تکنولوژی Sphere نه شکل کرویاش، نه میلیونها نمایشگر LED روی سطح خارجیاش و نه حتی نمایشگر غولپیکر 16K آن، بلکه سیستم صوتیاش باشد. ۱۶۸ هزار اسپیکر Holoplot است که بهطور ماهرانهای در پشت نمایشگر و کف سالن قرار گرفتهاند تا امواج صدا را در هر نقطهای از سالن که میخواهند بهشکل بسیار دقیقی پخش کنند.
شرح عکس: ساخت بزرگترین فضای تبلیغاتی دنیا با «اماسجی اسفیر»