مردان قدرتمند علیه «فرزند کمتر»
ثروتمندترین مرد جهان و سه مقام قدرتمند چین، روسیه و کره‌شمالی از مردم خواسته‌اند فرزندان بیشتری به‌دنیا بیاورند.
روزنامه هفت صبح، مصطفی آرانی | یک روز پس از آنکه یکی از نهادهای سازمان ملل اعلام کرد رشد جمعیت جهان در سال ۲۰۲۳ به یک‌درصد هم نرسیده و جمعیت در ۴۲ کشور، کم شده است و نه زیاد؛ ایلان ماسک، ثروتمندترین مرد جهان در ایتالیا مردم را به داشتن فرزندان بیشتر تشویق کرد. این در حالی است که در ماه‌های اخیر، سه مقام اول قدرتمند در کشورهای روسیه، چین و کره‌شمالی نیز از مردم و به‌طور مشخص از زنان خواسته بودند که فرزندان بیشتری داشته باشند. با هم نگاهی کنیم به این اظهارنظرها.
ایلان ماسک
خودش چند فرزند دارد؟ ایلان ماسک ۵۲ساله نخستین‌بار در سن ۲۹سالگی ازدواج کرد و تاکنون سه بار با دو نفر ازدواج کرده و دو دوست‌دختر یا پارتنر یا شریک زندگی هم داشته است. او در حال حاضر مجموعا ۱۰ فرزند زنده از سه زن دارد. می‌گوییم زنده؛ چون اولین فرزند او از اولین ازدواج او در ۱۰ هفتگی جان باخته است. وضعیت کشور چطور است؟
ایلان ماسک آمریکایی است و کشور او ۳۴۰ میلیون نفر جمعیت دارد. بیست سال پیش آمریکا ۲۹۱ میلیون نفر جمعیت داشت و بنابراین ظرف بیست سال گذشته جمعیت در این کشور ۴۹ میلیون نفر رشد داشته است ولی نکته اینجاست که رشد جمعیت بین ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۳، ۲۸ میلیون نفر بوده ولی بین ۲۰۱۳ تا به امروز ۲۱ میلیون نفر. آمریکایی‌ها که در حوالی سال ۱۹۶۰ رشد جمعیت حدود ۲درصدی هم داشتند، در حوالی سال ۲۰۰۲ آن را به یک‌درصد رساندند و حالا به نزدیکی صفر رسیده‌اند.
چه گفته است؟ ماسک تا‌به‌حال چند بار در مورد اینکه لازم است مردم جهان فرزندان بیشتری داشته باشند، صحبت کرده است و به این دلیل او را متعلق به مکتب فکری «تولدگرایی» می‌دانند.
کسانی‌که معتقد هستند بحران بزرگی که جهان با آن روبه‌رو است، کاهش فرزندان است. آن‌طور که ایندیپندنت گزارش داده؛ ماسک تابستان دو سال پیش در توئیتی در این زمینه نوشت: «تمام تلاشم را برای کمک به بحران کاهش جمعیت انجام می‌دهم.» این هفته هم به زوج‌های بدون فرزند تاخت و در توئیتر نوشت:
«آن‌هایی که انتخاب می‌کنند فرزند نداشته باشند، در دوران کهولت از فرزندان دیگران خواهند خواست به آن‌ها رسیدگی کنند.» اما آن‌طور که یورونیوز گزارش داده؛ او روز شنبه در جریان یک جشنواره سیاسی که توسط حزب راست افراطی «برادران ایتالیا» به رهبری جورجا ملونی برپا شده بود، در حالی‌که یکی از فرزندان خود را در آغوش داشت، روی صحنه رفت و گفت:
«موضوعات جمعیتی بسیار مهم هستند.» و از ایتالیایی‌ها و شهروندان سایر کشورهای صنعتی خواست که فرزندان بیشتری داشته باشند زیرا به اعتقاد او «در غیر این‌صورت فرهنگ ایتالیا، ژاپن و فرانسه از بین خواهد رفت.» به اعتقاد او، داشتن فرزندان بیشتر تنها راه برای معکوس کردن روند کاهش جمعیت است که اقتصاد بسیاری از کشورهای پیشرفته را تهدید می‌کند.
ایلان ماسک خطاب به شرکت‌کنندگان در این جشنواره سیاسی گفت که ایتالیا «کشوری فوق‌العاده و مکانی مناسب برای سرمایه‌گذاری است اما شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری از خود می‌پرسند که آیا اینجا، افراد کافی برای کار وجود دارد؟» او ضمن توصیه به فرزندآوری بیشتر خطاب به رهبران دولت‌ها و شهروندان (کشورهای توسعه‌یافته) گفت: «اطمینان حاصل کنید که برای ایجاد نسلی جدید فرزندانی دارید.»
شی جین پینگ
خودش چند فرزند دارد؟ آقای شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین در حالی تشویق به فرزندآوری کرده که خود فقط یک فرزند دارد. شی ۷۰ ساله دو بار ازدواج کرده است. یک بار در ۲۶ سالگی که ازدواجش سه سال دوام آورده و بار دیگر در ۳۴سالگی ولی فقط یک‌بار بچه‌دار شده است آن‌هم در ۳۹ سالگی. (البته باید اذعان کرد که در آن زمان چین سیاست محدود کردن فرزندآوری داشته است و لابد آقای شی هم به این سیاست پایبند بوده است).
وضعیت کشور چطور است؟ وضعیت کشور او از نظر جمعیتی هم وخیم است. این کشور حالا در آستانه از دست دادن رتبه اول در فهرست کشورهای پرجمعیت جهان است ولی خب هنوز یک میلیارد و ۴۵۲ میلیون نفر جمعیت دارد.
ولی بیایید ببینیم که چین چطور به اینجا رسید. میزان جمعیت در چین در سال ۱۹۵۰ حدود ۵۴۳ میلیون نفر بود ولی در سال ۱۹۸۷ یعنی ۳۷ سال بعد دو‌برابر شد و حدودا ۱ میلیارد و ۱۰۰ میلیون نفر. ولی این رشد بعدا تکرار نشد و با وجود اینکه تقریبا ۳۷ سال دیگر گذشته ولی جمعیت چین این‌بار فقط ۳۵۰ میلیون نفر افزایش پیدا کرده است. حالا کار به‌جایی رسیده که اداره ملی آمار چین در سال ۲۰۲۳، نخستین کاهش جمعیت این کشور از سال ۱۹۶۱ را گزارش کرده است.
آن‌هم حدود ۸۵۰ هزار نفر. این یعنی کنار گذاشتن سیاست تک‌فرزندی که در سال ۲۰۱۶ اتفاق افتاد و حتی مجاز شدن داشتن سه فرزند در سال ۲۰۲۱ هم کارساز نبوده است. شی چه گفته است؟ او به فدراسیون زنان چین گفت که زن‌ها باید به شکل‌گیری «روند جدید خانواده» کمک کنند. شی از مردم چین خواسته در پیشبرد «فرهنگ جدید ازدواج و فرزندآوری» فعالانه مشارکت داشته باشند و دیدگاه جوانان در مورد ازدواج، فرزندآوری و خانواده را اصلاح کنند.
ولادیمیر پوتین
خودش چند فرزند دارد؟ پوتین ۷۱ساله برای نخستین‌بار در سی و یک سالگی ازدواج کرد. او به‌طور رسمی یک بار ازدواج کرده و دو فرزند دارد. او از همسر خود در سال ۲۰۱۳ به‌طور رسمی طلاق گرفته است. با این حال خبرنگارانی هستند که معتقدند یک دختر از یک زن دیگر و یک دختر و دو پسر از یک زن دیگر هم دارد. بنابراین آنان تعداد همسران پوتین را سه نفر و تعداد فرزندان را ۶ نفر می‌دانند.
کشورش در چه وضعیتی است؟ روسیه در حال حاضر ۱۴۵ میلیون نفر جمعیت دارد ولی ۳۰ سال قبل جمعیت روسیه ۱۴۸ میلیون نفر بوده است. یعنی در این سی سال نه‌تنها به جمعیت این کشور اضافه نشده بلکه کم هم شده است. در این سی سال فقط در ۱۰ سال بین ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۹ میزان رشد جمعیت در روسیه بالای صفر بوده و در حال حاضر نیز رشد جمعیت منفی دو دهم درصد است.
چه گفته است؟ پوتین، در آخرین اظهارنظر در این زمینه اواخر نوامبر از زنان روس خواست به ریشه‌هایشان بازگردند و مانند «مادران و مادربزرگ‌هایشان هفت هشت فرزند یا حتی بیشتر» داشته باشند. او از زنان سرزمینش خواست تا خانواده «پرجمعیت» را باب کنند و تاکید کرد:
«بیایید این سنت‌های عالی را حفظ و احیا کنیم. خانواده‌های پرجمعیت باید برای تمام مردم روسیه به یک سبک زندگی بدل شوند.» همچنین به موجب فرمان اجرایی پوتین که سال ۲۰۲۲ صادر شد، هر شهروند زن روسیه که ۱۰ فرزند یا بیشتر بزرگ کرده باشد که آن‌ها هم شهروند روسیه باشند، واجد شرایط دریافت عنوان «مادر قهرمان» می‌شود.
کیم جونگ اون
خودش چند فرزند دارد؟ آقای کیم ۴۱ ساله و یازده سال است که با خانمی که تقریبا ۱۰ سال از او کوچک‌تر است، ازدواج کرده. آن‌ها دو دختر و یک پسر دارند.
وضعیت کشورش چطور است؟ جمعیت کره شمالی ۲۶ میلیون نفر است. جمعیت این کشور در سال ۱۹۵۳، ۱۰ میلیون نفر بود و ۳۵ سال بعد به ۲۰ میلیون نفر رسید و دو برابر شد ولی حالا که تقریبا ۳۵ سال از سال ۱۹۸۹ می‌گذرد، جمعیت این کشور ۶ میلیون نفر رشد داشته است. دلیل هم این است که این کشور، کاهش نرخ باروری از 2/82 درصد در سال ۱۹۵۳ به 0/35درصد در سال ۲۰۲۳ را تجربه کرده است.
چه گفته است؟ کیم در پنجمین کنفرانس ملی مادران، اشک ریخت، زنان کره شمالی را به دلیل «ذهن میهن‌پرستانه جواهرگونه و تلاش‌های شاق و شایستگی‌هایی که هنگام به دنیا آوردن فرزندان و تربیت آن‌ها در روزهای دشوار و طاقت‌فرسا» از خود نشان دادند، ستود ولی از آنان با این زبان خواست که فرزندان بیشتری بیاورند: «ساختن کشور سوسیالیستی قدرتمند وقتی سرعت می‌گیرد که همه مادران به‌وضوح درک کنند فرزندآوری زیاد نشانی از وطن‌پرستی است و به آن نگاه مثبتی داشته باشند.»
