از گرانی برنج تا ثبات روغن

هفت صبح| ‌ در خیابان‌های شلوغ چهارراه مولوی و پاساژهای مواد خوراکی میدان محمدیه تهران، جایی که عطر خوراکی‌ها و ادویه‌های بازار در هم می‌آمیزد، زندگی روزمره مردم با تغییرات قیمت کالاهای اساسی گره خورده است. در هفته‌ای که گذشت، بازار مواد غذایی شاهد تحولاتی بود که از سیاست‌های ارزی تا عرضه و تقاضا را در بر گرفت.

از افت قیمت تخم‌مرغ و توزیع دوباره شکر در فروشگاه‌ها تا گرانی برنج ایرانی و لبنیات، این روزها حکایت از تلاشی برای ایجاد تعادل در بازاری پرتلاطم است. در این میان، تغییر تخصیص ارز برای واردات اقلامی چون روغن و برنج، همراه با توزیع کالابرگ الکترونیک، امیدی تازه به بهبود دسترسی مردم به کالاهای اساسی بخشیده است.

روغن خوراکی    گامی به سوی تعادل 

بازار روغن خوراکی، که زمستان گذشته با خروج برخی از سرمایه‌گذاران خارجی به ویژه سرمایه‌گذار عربستانی با کمبودهای مقطعی دست‌وپنجه نرم می‌کرد، حالا نشانه‌هایی از ثبات را به نمایش گذاشته است. به گفته علیرضا شریفی، دبیر انجمن صنفی روغن نباتی ایران، سال گذشته دو میلیون تن روغن خوراکی تولید و توزیع شد و افزایش ۵۳ درصدی واردات روغن خام در سه‌ماهه نخست امسال، با ورود ۵۳۰ هزار تن، نویدبخش رفع کمبودهای احتمالی است.

او با اشاره به مشکلات ثبت سفارش در سال گذشته، تاکید کرد که با اصلاح روندها، بازار تا هفته‌های آینده به تعادل خواهد رسید. تغییر تخصیص ارز از ترجیحی به مبادله‌ای برای روغن خام و دانه‌های روغنی نیز، اگرچه چالش‌هایی به همراه دارد، اما با کاهش احتمالی مالیات بر ارزش افزوده در دو هفته آینده، می‌تواند فشار بر قیمت‌ها را کاهش دهد.

برنج

گرانی داخلی و درخواست برای اصلاح سیاست‌های ارزی 

در بازار برنج، داستان کمی متفاوت است. قیمت برنج ایرانی، مانند هاشمی و طارم، همچنان سیر صعودی دارد و برخی برندها به کیلویی ۳۵۰ هزار تومان رسیده‌اند. این در حالی است که ممنوعیت واردات برنج لغو شده، اما تاثیر آن بر کاهش قیمت‌ها هنوز محسوس نیست.

مجیدرضا خاکی، دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران، با انتقاد از سیاست‌های ارزی ترکیبی، خواستار حذف ارز ترجیحی و حرکت به سمت ارز مبادله‌ای شده است. او معتقد است که با توجه به اختلاف فاحش قیمت برنج داخلی و وارداتی، اکنون بهترین زمان برای اصلاح سیاست‌های ارزی است. مکاتبات متعدد این انجمن با مقامات ارشد کشور نشان‌دهنده عزم جدی برای تغییر رویکردهای تجاری در این حوزه است.

گوشت و تخم‌مرغ

از کاهش قیمت تا نگرانی‌های دامداران 

بازار گوشت قرمز و مرغ نیز این هفته شاهد تغییراتی بود. توزیع گسترده گوشت بسته‌بندی‌شده در فروشگاه‌های زنجیره‌ای، به‌ویژه پس از شارژ کالابرگ الکترونیک برای دهک‌های چهارم و پنجم، دسترسی به این محصولات را بهبود بخشیده است. قیمت گوشت مرغ به ۱۱۵ هزار تومان و تخم‌مرغ به شانه‌ای ۱۴۹ هزار تومان کاهش یافته، که بخشی از آن به افزایش دما و کاهش تقاضا نسبت به بهار مربوط می‌شود.

با این حال، کمبود نهاد‌های دامی و گرانی جو، دام‌های مولد را به سمت کشتارگاه‌ها سوق داده و زنگ خطری برای آینده تولید گوشت به صدا درآورده است. در این میان، میادین میوه و تره‌بار با عرضه گوشت گوسفندی و گوساله با قیمت‌هایی تا ۲۲ درصد ارزان‌تر، به کمک خانوارها آمده‌اند.

لبنیات و حبوبات

گرانی و تغییر الگوهای مصرف 

در بخش لبنیات، گرانی محصولات مانند ماست، شیر و پنیر، که گاهی از گوشت مرغ نیز گران‌تر شده، اعتراضات مردمی را برانگیخته است. تولیدکنندگان با توجیه افزودن ویتامین‌ها، قیمت‌ها را افزایش داده‌اند، اما این موضوع نتوانسته رضایت مصرف‌کنندگان را جلب کند.

در بازار حبوبات نیز، افزایش قیمت‌ها و کاهش وزن بسته‌بندی‌ها به ۵۰۰ و ۸۰۰ گرم، تقاضا را به سمت گزینه‌های ارزان‌تر مانند گوشت مرغ، تخم‌مرغ و قارچ سوق داده است. توزیع شکر و قند نیز، که در دو ماه گذشته کمیاب بود، با محدودیت‌هایی در فروشگاه‌ها آغاز شده و امید است با ادامه عرضه، دسترسی به این محصولات بهبود یابد.

چشم‌انداز بازار

تعادل در انتظار تصمیمات کلان 

در حالی که بازار کالاهای اساسی در ایران با نوسانات قیمتی و چالش‌های ارزی دست‌وپنجه نرم می‌کند، تلاش‌های دولت برای اصلاح سیاست‌های ارزی و افزایش عرضه از طریق کالابرگ و میادین میوه و تره‌بار، نویدبخش روزهایی بهتر است. کاهش مالیات بر ارزش افزوده روغن و اصلاح سیاست‌های وارداتی برنج می‌تواند فشار بر خانوارها را کاهش دهد. با این حال، نگرانی‌هایی مانند کمبود نهاده‌های دامی و گرانی حبوبات همچنان نیازمند توجه جدی است. در این میان، مردمی که هر روز برای تامین مایحتاج خود به بازارها سر می‌زنند، امیدوارند که این تلاش‌ها به ثباتی پایدار در سفره‌هایشان منجر شود.