۱۰ نکته گستاخانه درباره طرح اختصاص سهمیه بنزین به کد ملی
اولین مورد افزایش نرخ حمل‌ونقل کالاهای اساسی از گوشت و مرغ و میوه و سبزیحات و غیره است
هفت صبح| دولت تقریبا با اجرای طرح اختصاص سهمیه بنزین به کدملی هر ایرانی موافقت کرده. هم رئیس‌جمهوری، هم وزیر اقتصاد حرف‌هایی در این مورد زده‌اند و معاون امور مجلس دولت هم رسما از موافقت دولت با اجرای آن خبر داده است. با قلبی مالامال غم و اندوه اجازه می‌خواهم امروز کمی سربزرگی کنم و با گستاخی چند نکته را درباره طرح اختصاص سهمیه بنزین به کدملی یادآوری کنم.
1-طرح اختصاص سهمیه بنزین به کدملی پیش از این در قالب طرح آزمایشی یا به قول خودشان پایلوت در کیش اجرا شده و چون شکست خورده، به قفسه بایگانی فرستاده شده بود. با تغییر غیرمنتظره دولت، پیشنهاددهندگان دوباره آن را روی میز گذاشته‌اند و ظاهرا موفق شده‌اند نظر موافق دولت را اخذ کنند.
2-اجرای هر طرحی در راستای افزایش قیمت بنزین یا تغییر شیوه سهمیه‌بندی بنزین حتی با فرض چندین و چند سال مطالعه کارشناسی، بدون اجرای مرحله آزمایشی عاقلانه نیست. چرا؟ چون تا وقتی مردم متوجه نشده باشند دقیقا قرار است چه چیزی را تجربه کنند، جلب رضایتشان که حداقل در دوره رقابت‌های انتخاباتی مورد تاکید شخص رئیس‌جمهوری بود، امکان‌پذیر نیست.
3- عدالت اجتماعی و برابری را یکی از بهانه‌های اجرای طرح اختصاص بنزین به کد ملی هر ایرانی معرفی می‌کنند. بله انصافا قشنگ است که بگوییم اختصاص سهمیه بنزین به ماشین‌ها عادلانه نیست و اگر به همه افراد تعلق بگیرد، به عدل و عدالت نزدیک‌تر است. حتی دیدم عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد به این موضوع پرداخته و گفته دست‌کم نصف مردم ایران ماشین ندارند و یارانه بنزین ندارند. هر دو مورد غلط است.
به خصوص توجیه وزیر اقتصاد. آقای همتی! مردمی که وسیله نقلیه ندارند هم یارانه بنزین دریافت می‌کنند. برای اینکه بفهمید نظرتان غلط است، همین فردا بروید در خیابان‌ها و ببینید چقدر آدم با تاکسی و اتوبوس سر کارشان می‌روند و اگر شما به بهانه دفاع از آنها شیوه پرداخت یارانه بنزین را تغییر دهید، با افزایش کرایه تاکسی و اتوبوس عرصه بر همه تنگ می‌شود.
4-افزایش قیمت بنزین اثر کمی روی طبقه مرفه می‌گذارد. طرف ماشین میلیاردی دارد و خوش به‌حالش اما فکر می‌کنید اگر قیمت بنزین از سه هزار تومان حتی به 30 هزار تومان برسد، برایش مهم است؟ به نظرم این گروه با هر قیمتی باشد، باک ماشینش را پر می‌کند و هفته‌ای یک مرتبه در صف بنزین سوپر وارداتی می‌ایستد چون سلامت ماشین‌های گرانقیمت‌شان از اوجب واجبات به حساب می‌آید.
5- حالا راننده وانتی را تصور کنید که باید روزانه در سطح شهر بچرخد و به لطف و کرم خدا چشم بدوزد بلکه چندتا مشتری تور کند. یا صاحب پراید مدل 82 که به عنوان تاکسی اینترنتی فعالیت می‌کند. حداقل دو روز یکبار باید برود باک ماشین را پر کند. هیچی! همین که می‌توانید چنین قشری را در ذهن‌تان تجسم کنید کفایت می‌کند. حالا به تاثیری که کاهش سهمیه‌بندی بنزین یا افزایش نرخ سوخت روی این طبقه می‌گذارد فکر کنید.
6-طرح اختصاص سهمیه بنزین به کدملی هر ایرانی اگر باعث افزایش قیمت بنزین شود – که احتمالا می‌شود – در باقی مسائل زندگی ما تاثیر می‌گذارد. اولین مورد افزایش نرخ حمل‌ونقل کالاهای اساسی از گوشت و مرغ و میوه و سبزیحات و غیره است.
7-همین حالا دانشجویان و آدم‌هایی مثل اساتید و پزشکان دیگر قادر نیستند سفرهای ناگزیر خود را با هواپیما انجام دهند چون بلیت هواپیما تقریبا یک میلیون تومان است. افزایش قیمت بنزین، قیمت بلیت اتوبوس را هم افزایش می‌دهد.
8-طرح اختصاص سهمیه بنزین به کدملی هر ایرانی، ظاهر قشنگی دارد ولی نهایتا آدم را یاد دوران اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها می‌اندازد. آن موقع 45 هزار و 500 تومان کف دستمان گذاشتند و به‌جایش قیمت حامل‌های انرژی، از برق و گاز گرفته تا این اواخر اقلام ضروری مثل مرغ و روغن و لبنیات را با غلظت بیشتری گران کردند.
9-طرح اختصاص سهمیه بنزین به کد ملی هر ایرانی، باعث می‌شود یک خانوار پنج نفره بدون خودرو روی هم پنج ضربدر ایکس لیتر بنزین دریافت کنند. بفروشند و با آن مثلا اقلام ضروری و کالای اساسی بخرند اما معلم مجرد، ساکن شهری کوچک که مجبور است هر روز با پراید فکسنی خود برای تدریس عازم روستا شود یک ضربدر ایکس لیتر بنزین دریافت خواهد کرد. عدالت در اینجا دقیقا چطوری محاسبه خواهد شد؟
10-امیدوارم اشتباه کنم اما طرح اختصاص سهمیه بنزین به کد ملی هر ایرانی، فقط دولت را به معنای واقعی کلمه شاد می‌کند. فرض کنیم ناترازی بنزین را به طور موقت درمان می‌کند ولی در عین حال وضعیت دو نرخی فعلی بنزین را به سه نرخی تغییر خواهد داد. محاسبه بنزین دولتی، بنزین سهمیه‌ای و بنزین آزاد به تنهایی کاری سخت و گیج‌کننده است اما زرنگی دولت اینجاست که قصد دارد عوض تبدیل کردن مردم به دلال بنزین، تمهیداتی بیاندیشد تا بدون در افتادن با حساسیت‌های معمول درباره افزایش قیمت بنزین، سهمیه سوخت مردم را بخرد و با نرخ سوم به گروهی دیگر بفروشد. نرخ سوم بنزین همان عدد مطلوب دولت برای خلاص شدن از شر تمام دردسرهای فعلی است.