سفر میلیاردی به انتـهای دنیــا
سفر به قطب جنوب برای ایرانی‌ها حدود ۲۰ روز طول می‌کشد
هفت صبح، مرضیه موسوی| «سفر به قطب جنوب شبیه هیچ سفر دیگری نیست.» این را «سهند عقدایی» طبیعتگرد و هم‌بنیان‌گذار یکی از شرکت‌های مشهور خدمات مسافرتی و طبیعتگردی می‌گوید که بیش از دو دهه تجربه طبیعتگردی در گوشه و کنار جهان را در کارنامه دارد؛ از کنیا و ماداگاسکار گرفته تا سفر به گرینلند و قطب شمال. این روزها که ماجرای سفر معاون پارلمانی رییس جمهوری کشورمان به قطب جنوب خبرساز شده، از سهند عقدایی درباره چند و چون این سفر منحصر به فرد می‌پرسیم.
شرکت او تنها نماینده رزرو تورهای قطب جنوب در ایران و تنها مجری این تورها در ایران است که تاکنون سه دوره، تور نوروزی قطب جنوب را از ایران اجرا کرده است. قیمت این تورها در حال حاضر برای هر ایرانی 13 هزار و ۵۰۰ دلار(حدودا یک میلیارد و پانصد میلیون تومان) بدون احتساب هزینه پرواز است.
قطب جنوب قاره بزرگی است با مساحتی نزدیک به مساحت اروپا؛ فلات برفی پهناوری که سرتاسر آن از یخچال‌های عمیق پوشیده شده است، قاره‌ای که داخلش خالی از سکنه و خالی از حیات است و تنها در نوار ساحلی، در جوار یخ‌هایی که با دریا همجوارند، می‌توان سراغی از حیات را گرفت؛ یعنی نهایتا فاصله ۵ تا 100 کیلومتری این سواحل یخی.
به جز چند ایستگاه تحقیقاتی، قطب جنوب هیچ سکنه‌ای ندارد و طبق یک توافقنامه بین‌المللی تا سال ۲۰۵۰ هیچ کشوری اجازه ساخت تاسیسات، بهره‌برداری از منابع و معادن و ... در این نقطه از کره زمین ندارد. همه این‌ها باعث شده تا طبیعت قطب جنوب به یکی از دیدنی‌ترین‌های جهان تبدیل شود. به گفته سهند عقدایی، تنها راهنمای تور ایرانی که دوبار به قطب جنوب سفر کرده، سفر به قطب جنوب شبیه سفر در زمان و بازگشت به عصر ژوراسیک و عصر یخبندان است.
آغاز سفر از انتهای دنیا
سفر به قطب جنوب از « End of the world» آغاز می‌شود؛ شهری در جنوبی‌ترین نقطه آمریکای جنوبی واقع در کشور آرژانتین. مسافران قطب جنوب برای سوار شدن به کشتی‌های کروز قطب‌پیما باید خودشان را به کشور آرژانتین و شهر بوینس‌آیرس برسانند و بعد از ۳ ساعت پرواز داخلی در این کشور، به شهر «اوشوآیا» می‌روند.
عقدایی می‌گوید :«تورهای ما برای سفر به قطب معمولا ۲۰ روزه هستند. این مدت شامل سفر به آرژانتین، جابجایی از بوینس‌آیرس به اوشوآیا، سفر با کروز به سمت قطب جنوب، اقامت چندروزه در جوار قطب جنوب و بازگشت همین مسیر است. طی این مسیر حدود ۲۰ روز زمان می‌برد.» مسافران علاوه بر روزهایی که در مسیر قطب به سر می‌برند، حدود ۸ روز در کنار سواحل قطب جنوب در کشتی کروزی اقامت دارند که به هیچ بندری تکیه نداده و تنها در میان آب و توده‌های یخ لنگر انداخته است.
کروزهای قطب‌پیما
کروزهای قطب‌پیما با کروزهای تفریحی تفاوت‌های زیادی دارند. مهمترین تفاوت آن‌ها، اندازه و ظرفیت قطب‌پیماهاست که بسیار کوچکتر از کروزهای تفریحی هستند. عقدایی می‌گوید :«کروز قطب پیما برای اینکه بتواند در میان کوه‌های یخ حرکت کند و امکان مانور داشته باشد، بسیار کوچکتر از کروزهای تفریحی هستند.
برخلاف تصوری که همه از کروزهای تفریحی دارند، در قطب‌پیماها خبری از تفریحات لاکچری نیست و نهایتا در بهترین کابین‌های این کروزها بتوان سراغ خدمات یک هتل ۳ یا ۴ ستاره را گرفت. همچنین جنس این کشتی‌ها با کروزهای تفریحی متفاوت است و بدنه آن‌ها طوری طراحی شده‌اند که هنگام برخورد با کوه یخ، بتوانند آن را بشکافند و آسیب نبینند؛ برای اینکه اتفاق تایتانیک تکرار نشود.»
سفر ایرانیان به قطب جنوب که ثبت نام محدود آن برای نوروز 1405از بهمن‌ماه سال گذشته آغاز شده است، با شرایط اقامت در یک کابین استاندارد ۲ نفره، 13 هزار و ۵۰۰ دلار+ هزینه بلیط پرواز بودجه نیاز دارد. بد نیست بدانید که به دلیل محدودیت تورهای سفر به قطب جنوب، باید حداقل از یک سال قبل این تورها را رزرو کنید.
عقدایی در این باره می‌گوید :«تعداد کروزهای قطب‌پیما در کل جهان بسیار محدود است و به ۵۰ فروند کروز هم نمی‌رسد. تقاضا برای این سفر از سراسر جهان انجام می‌شود و به همین دلیل خرید تورهای قطبی کار سختی است و معمولا متقاضیان از یکی دو سال قبل تور را رزرو می‌کنند.» او درباره ظرفیت تورهای قطب جنوب از ایران نیز می‌گوید :«ظرفیت سفرهای شرکت ما هم محدود است و بستگی به رزروهای انجام شده دارد. معمولا بین ۱۰ تا ۲۰ نفر در این تورها همراه ما حضور دارند.»
در قطب چه می‌بینیم؟
مسافران قطب برای تماشای جزایر مختلف و طبیعت این نقطه از کره زمین، سوار قایق‌های کوچک می‌شوند و سر از جزایر کوچک و بزرگ در می‌آورند تا پنگوئن‌های قطبی را تماشا کنند و شیر و فک و پلنگ دریایی را ببینند. تماشای کوه‌های یخ شناور در میان آب و پرندگان قطبی که با فرو افتادن کوه یخ، به آب هجوم می‌آورند در هیچ جای دیگری دیده نمی‌شود.
عقدایی در این باره می‌گوید:«وقتی کوه یخی فرو می‌ریزد و به داخل آب می‌افتد، صدای مهیبی مثل صاعقه همه جا را پر می‌کند. درست در همین موقع است که آسمان از هجوم پرندگان به سمت محل افتادن کوه یخ تیره می‌شود. ماهی‌های شناور در آب از شدت ضربه افتادن کوه یخ گیج می‌شوند و فرصت خوبی برای مرغان ماهی‌خوار است که ماهی‌های گیج را شکار کنند. چند لحظه بعد پرنده‌ها را می‌بینی که هر کدام ماهی بزرگی را به منقار گرفته.»
او که در بیش از ۵۰ طبیعت منحصر به فرد جهان امکان طبیعت گردی ایرانیان را فراهم کرده است می‌گوید :«در خیلی جاها مثل ایسلند و ماداگاسکار و ... تماشای وال و نهنگ را به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری معرفی می‌کنند. در این سفرها شاید بعد از ۲ یا ۳ ساعت قایق‌سواری خوش‌شانس باشید و بتوانید از فاصله خیلی دور نهنگی را ببینید. اما تماشای واقعی نهنگ‌ها در قطب جنوب ممکن است.
در یکی از سفرها وقتی در قایق نشسته بودیم ناگهان بارش شدیدی اتفاق افتاد. اما آسمان آفتابی بود و خبری از باران نبود. همان موقع در آب یک وال را دیدم که کنار قایق آمده و با نفس کشیدنش،انگار دوش آب بزرگی را بالای سر قایق باز‌کرده بود. ما مسافران آن قایق از خوشحالی و شوق داد زدیم و خندیدیم.
همان موقع وال دمش را از آب بیرون آورد و تاب داد و دوباره به آب رفت. این یکی از تصاویر بی‌نظیری است که تنها با سفر به قطب جنوب می‌توانی ببینی.» او از تفاوت قطب جنوب با سایر نقاط کره زمین می‌گوید :« در تمام دنیا می‌توانی جغرافیا را بر اساس اقلیم به مناطق کویری، کوهستانی، بیابانی، جنگلی و ... تقسیم‌بندی کنی. اما قطب جنوب در هیچیک از این تقسیم‌بندی‌ها نمی‌گنجد و انگار سرزمینی دیگر است.» شاهد مثالش یخچال‌های بزرگی است که این منطقه را پوشانده و بزرگ‌ترین یخچال هیمالیا در برابر عظمت آن‌ها، حرفی برای گفتن ندارد.
خط قرمزها در قطب جنوب
سفر هر انسان به قطب جنوب باید با رعایت استانداردهای خاصی همراه باشد؛ استانداردهایی که علاوه بر ایمنی مسافران، سعی دارد تا طبیعت جنوبگان را از آسیب دور نگه دارد. عقدایی در این باره می‌گوید :«هر مسافری که می‌خواهد برای دیدن طبیعت جزیره‌های قطب از کروز پیاده شود، باید چکمه‌های مخصوصی پا کند که در کروز موجود است. قبل از اینکه افراد از قایق پیاده شوند باید چکمه‌های مخصوص را در حوضچه‌ای پر از مواد ضدعفونی کننده بشویند تا مبادا آلودگی‌ای را به همراه خود وارد قطب کنند.
بعد از بازدید از هر جزیره و قبل از رفتن به جزیره بعدی هم، دوباره چکمه‌ها باید ضدعفونی شوند تا مبادا آلودگی یا ویروسی از یک کلونی پنگوئن‌ها به کلونی دیگر منتقل شود. مسافران حق نشستن روی زمین را ندارند چون ممکن است آلودگی از لباس آن‌ها به زمین منتقل شود. همچنین هنگام بالا و پایین رفتن از پله‌های کروز، همه باید با هر دو دست نرده‌ها را بگیرند تا تعادل داشته باشند. اگر در این فاصله کسی یک دست را به نرده‌ها بگیرد و دست دیگر آزاد شود، مسئولان حفاظت کروز این فرد را به کشتی برمی‌گردانند و علاوه بر جریمه، این فرد تا پایان روز اجازه بیرون رفتن از کشتی را نخواهد داشت.»
