۶۰ ساله‌ها! دیگر سالمند نیستید
کشورهای دیگر چه خدماتی در اختیار شهروندان سالمند خود قرار می‌دهند؟
روزنامه هفت صبح| هفته گذشته وزارت بهداشت جدولی منتشر کرد که نشان می‌داد تقسیم‌بندی گروه‌های سنی تغییر کرده و شروع سن سالمندی از 60 سال به 65سالگی افزایش داده شده است. در کشورهای دیگر این سن را برای ارائه خدمات سالمندی تعیین می‌کنند اما به نظر می‌رسد در ایران به‌جز تعیین سن بازنشستگی هدف دیگری نداشته باشد.
همچنین در این بخشنامه سن سالمندی به سه گروه نوسالمندی، سالخوردگی و کهنسالی تقسیم شده که کاملا تقسیم‌بندی‌های جدیدی هستند. نوسالمندها 65 تا 75 ساله هستند، سالخورده‌ها 75 تا 85 ساله و کهنسالان افرادی هستند که بیش از 85 سال عمر کرده‌اند.
در مقایسه سن سالمندی کشورهای مختلف، به خصوص کشورهای منطقه، متوجه می‌شویم که سن سالمندی در این کشورها به صورت قراردادی 60 و یا 65 در نظر گرفته شده‌اند. به طور مثال عربستان سعودی افراد بالای 65 سال را سالمند تعریف کرده است.
با این حال مردان و زنان این کشور در 60سالگی می‌توانند بازنشسته شوند. در امارات متحده عربی سالمندی از 60سالگی شروع می‌شود و سن بازنشستگی اجباری 65 است. به این معنا که افراد بالای 65 سال اجازه ادامه کار ندارند.
سازمان جهانی بهداشت هم 60سالگی را برای ورود به دوره میانسالی در نظر گرفته است. البته معیار دیگری هم برای محاسبه سن سالمندی وجود دارد که نشان می‌دهد این اعداد قراردادی هستند و سن سالمندی در هر کشور به شاخص امید به زندگی آن بستگی دارد.
بعد از انتشار این بخشنامه حسام الدین علامه، رئیس اسبق دبیرخانه شورای ملی سالمندان در یادداشتی به این تغییرات واکنش نشان داد و به فرمول علمی محاسبه سن سالمندی اشاره کرد: « در این فرمول علمی، اگر ۱۵سال، از سن امید زندگی بدو تولد یک جامعه، کاسته شود، سن شروع سالمندی آن جامعه، مشخص می‌گردد؛
اگر از تأثیرات مرگ و میرهای رخداد اپیدمی کرونا بر میانگین طول عمر ایرانیان هم بگذریم و به گزارش رسمی اعلامی اعتماد کنیم، در حال حاضر امید زندگی ایرانیان حدود ۷۵ سال است که اگر ۱۵سال از آن کم کنیم همان سن ۶۰سالگی، شروع سن سالمندی جامعه ایرانی خواهد بود.
در کشورهای توسعه‌یافته که سن امیدزندگی از حدود ۸۰ تا ۸۹سال است، سن شروع سالمندی از ۶۵ سالگی در نظر گرفته می‌شود.» حتی اگر آخرین برآوردهای سازمان ملل متحد را هم از میانگین عدد سن امید به زندگی در ایران برای هر دو جنسیت در نظر بگیریم، این عدد 77/33 است و سن سالمندی 62 سال محاسبه می‌شود که همچنان به 60 سالگی نزدیک‌تر است.
حالا بیایید بر اساس این فرمول سن سالمندی چند کشور منطقه را محاسبه کنیم. شاخص امید به زندگی در عربستان، 75/5 است و سن سالمندی حدودا باید 60 یا 61 سالگی باشد. امید به زندگی در روسیه نزدیک به عدد 71 است و 56 سالگی باید شروع سالمندی باشد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد روس‌ها در تحقیقات خود زنان بالای 55 سال و مردان بالای 60 سال را سالمند می‌دانند و شاخص امید به زندگی را در تعیین سن افراد سالمند در نظر گرفته‌اند. افغانستان هم به تبعیت از تعریف سازمان بهداشت جهانی 60سالگی را برای تعریف سن سالمندی انتخاب کرده است.
با این حال امید به زندگی در این کشور حدودا 64سال است و سالمندی از 49سالگی شروع می‌شود. قطر هم با شاخص امید به زندگی نزدیک به 80، 65 سالگی را برای شروع سن سالمندی تعریف کرده که به نسبت شاخص امید به زندگی کاملا درست است.
امارات هجدهمین کشور برتر دنیا برای سالمندان
بهترین کشوری که یک سالمند می‌تواند در آن زندگی کند سوئیس است. این کشور جزو کشورهایی است که بهترین درآمد و حتی اشتغال را در اختیار سالمندان قرار می‌دهد. امید به زندگی به بیش از 84سالگی می‌رسد و شاخص سیستم درمانی این کشور 74/5 است. همچنین شاخص امنیت سوئیس 76/4 محاسبه شده است.
امارات متحده عربی هجدهمین کشور برتر دنیا برای زندگی سالمندان است. علاوه بر امنیت و سیستم درمانی قابل توجه، امارات برنامه‌های مخصوصی را برای سالمندان کشور خود در نظر گرفته است. شهروندانی که بالای 60سال سن دارند می‌توانند با استفاده از کارت شناسایی خود از تخفیفات هتل، کلینیک‌های درمانی خصوصی، خانه سالمندان و آژانس‌های مسافرتی استفاده کنند.
همچنین می‌توانند دسترسی راحت‌تری به سرویس‌های دولتی داشته باشند و بدون مراجعه به مراکز دولتی کار خود را از پیش ببرند. حتی این کشور کارتی را برای افرادی که از افراد مسن نگهداری می‌کنند در نظر گرفته که خدمات بهتری را در موسسات دولتی و خصوصی به آن‌ها ارائه می‌دهد. خدماتی مثل ماهانه حدود 12هزار درهم امارات، جای پارک رایگان و خدمت دهی سریع تر در فرودگاه‌ها.
عربستان هم با شاخص سیستم درمانی 61/2 و امنیت 75/4رتبه 33 را در بین دیگر کشورهای جهان دارد. این کشور هم به تازگی یک کارت دیجیتال «امتیاز» برای سالمندان خود در نظر گرفته تا با ارائه خدمات مختلف کیفیت زندگی افراد بالای 60سال را بالا ببرد. اطلاعات کاملی از خدماتی که این کارت در اختیار سالمندان قرار می‌دهد هنوز اعلام نشده اما مجموعه‌ای از تخفیفات و خدمات بهتر بانکی است.
ترکیه هم چهل‌وچهارمین کشور مناسب برای زندگی سالمندان است. این کشور بیش از 500 هزار سالمند خود را تحت خدمات مراقبت در منزل قرار داده و علاوه بر نگهداری ارزان‌قیمت و گاها رایگان در خانه‌های سالمندان، قطار، اتوبوس‌های دریایی و وسایل نقلیه عمومی را برای این افراد رایگان و یا شامل تخفیف کرده است.
در مقابل ایران در بین کشورهای دیگر رتبه 80 را دارد. شاخص رتبه سیستم درمانی کشور 52/3 و شاخص امنیت 50/1محاسبه شده است.
