قلمکاری اصفهان در فشنشوهای لندن
همکاری پریا فرزانه، طراح لباس ایرانی با کانورس، بیتیاس و لبرون جیمز
روزنامه هفت صبح، مهلا جوادپور| طراحان لباس زیادی در ایران هستند که از نمادهای سنتی ایرانی استفاده میکنند اما وقتی در قلب لندن، ماهرانه، اِلمانهای ایرانی را با فرهنگ لباس غربیها ترکیب کنید، مورد توجه جهان قرار میگیرید. پریا فرزانه طراح لباس ایرانی ساکن لندن است که طراحیهایش در شوهای بزرگ لباس به نمایش درآمده و مجلههای زیادی ازجمله ووگ، نیویورکتایمز، گاردین و... درباره او نوشتهاند.
البته شهرت او به جهان غرب محدود نمانده و در برخی کلاسهای درس هنرستانهای ایران هم از او بهعنوان یک ایرانی موفق یاد میشود. دو روز پیش فرزانه در صفحه اینستاگرام خود تصاویری از کلاس درس هنرستان دخترانه شهید عمرانی منتشر کرد که معلم کلاس در حال معرفی این طراح و طرحهایش بود.
پریا فرزانه 28ساله، در شهر یورکشایر انگلیس بهدنیا آمد؛ شهری که پیش از تولد او پدر و مادرش به آن مهاجرت کرده بودند. او یک سال بعد از دریافت مدرک خود در رشته طراحی لباس، برندی با نام خودش راهاندازی و فعالیت خود را در زمینه طراحی لباسهای مردانه شروع کرد.
او از این لحاظ هم در زمانه خود منحصربهفرد بود چراکه زنان کمی در این زمینه فعالیت میکردند و اکثر طراحان لباس مردانه، حداقل در آن سالها، مرد بودند. این را هم میتوان گفت که فعالیت در صنعت پوشاک بهنوعی از پدربزرگش به او ارث رسیده است.
این طراح اصفهانی در یکی از مصاحبههایش در اینباره توضیح داده: «پدربزرگ من خیاط بود. بدون استفاده از الگو کت و شلوار میدوخت و مهارت بسیار بالایی داشت. مادربزرگ من هم از او خیاطی را یاد گرفت.
همه در موقعیتی نبودند که کلاس بروند و با الگو لباس بدوزند. در آن زمان خیلیها لباسهایشان را خودشان میدوختند. مادر من هم از همانها خیاطی یاد گرفت و وقتی بچه بودم لباسهای من را میدوخت. این شد که من هم خیاطی یاد گرفتم و حالا اینجا هستم.»
پارچههایش را در اصفهان با دست قلمکاری میکنند
آنچه که درباره فرزانه توجه رسانهها، دیزاینرها و همینطور خریداران را بهخود جلب کرده، استفاده از نقوش سنتی ایرانی در طرحهای او است. فرزانه با وجود اینکه در انگلیس بهدنیا آمده و در حال حاضر در لندن زندگی میکند، دفعات زیادی به ایران سفر کرده است.
خودش در چندین مصاحبه گفته است از زمانیکه دو ساله بوده، هر سال به ایران سفر کرده و هیچ سالی سفر به کشور مادریاش را از دست نداده است. تاثیر سفرهای متعدد او به ایران، مخصوصا اصفهان کاملا در طراحیهای فرزانه مشخص است.
گلها و بتهجقههایی که با تکنیک چاپ قلمکار روی پارچهها حک شدهاند، جملات فارسی روی لباسها و استفاده از رنگهای طبیعی همه نشان از علاقه زیاد این طراح لباس به نقوش ایرانی دارد. جالب است بدانید که تمام قلمکاریهایی که روی پارچههای لباسهای پریا فرزانه میبینید در اصفهان با دست انجام شده و از ایران به لندن فرستاده میشوند.
رنگهایی که در این پارچهها استفاده شده گیاهی بوده و شامل زعفران، زردچوبه و انار است و در آفتاب خشک شدهاند. یکی دیگر از نمونه کارهای فرزانه که توجه او به فرهنگ ایرانی را نشان میدهد، مجموعه بهاره او بهنام «هفت» است.
انتخاب اسم هفت برای این مجموعه به نوروز و هفتسین ارجاع دارد. این اولین کلکسیون رسمی فرزانه بود و بهشدت از سمت دنیای فشن و هنرمندان و خوانندههای مشهور مانند گروه کرهای بیتیاس مورد توجه قرار گرفت.
علاوه بر طراحی پارچهها که برگرفته از هنر سنتی ایرانی است، پریا در سفرهایی که به ایران داشته و مطالعاتی که در اینباره انجام داده، به نحوه لباس پوشیدن مردها در محل کارشان توجه کرده و از آنها برای برش لباسها الگو گرفته است.
این طراح که از او بهعنوان یکی از رادیکالترین طراحان لباس لندن یاد میشود، تا به امروز 10 مجموعه لباس عرضه کرده و اثرات هنر ایرانی در همه آنها دیده میشود. فرزانه طراحیهای خود را یک پیام سیاسی نمیداند بلکه فقط میخواهد جهان غرب را با فرهنگ و هنر کشورش آشنا کند چراکه معتقد است تصوری که رسانهها از خاورمیانه به مردم القا میکنند، حقیقت ندارد.
یکی دیگر از مشخصههای این برند که آن را محبوب کرده، قیمت مناسب آن در مقایسه با برندهای مطرح است. با وجود اینکه فرزانه یک طراح بینالمللی است و کارهایش در نسخههای محدود تولید میشوند، قیمت آثارش را پایین نگه داشته تا به گفته خودش مردم بتوانند با قیمتی مناسب لباسی باکیفیت تهیه کنند.
او در اینباره توضیح داده است: «فشن همیشه طبقه متوسط و کارگر را از طبقه مرفه جامعه جدا کرده. همه برندها میخواهند مردم را از یکدیگر جدا کنند. لباس خود را تن یک سلبریتی میکنند تا به فروش برسد اما طرفدار همان خواننده یا بازیگر هرگز توان خرید آن برند را ندارد.»
همین مشخصه باعث شده تا هنرمندان و خوانندههای کمتر شناختهشده مانند فرانک اوشن از طرفداران برند فرزانه باشند و از آن خرید کنند. فرزانه حتی برای مدلهایش هم در عکاسیها وسواس دیگر طراحان را به خرج نمیدهد و گاها از پدر خودش برای مدل لباسش در عکاسی استفاده میکند.
او تا بهحال با برندهای بزرگی مانند کانورس، لبرون جیمز و نیکیانگ همکاری داشته است. فرزانه در سال 2019 بهعنوان یکی از اعضای شورای مد بریتانیا انتخاب و همان سال نامزد جایزه محصولات باکیفیت (LVMH) شد.