۱۰اتفاق جنجالی تلویزیون و شبکه خانگی در دی۱۴۰۱
روزنامه هفت صبح، گروه تلویزیون| دی‌ماه امسال همه‌چیز داشت؛ از سرمای استخوان‌سوز تا تداوم آلودگی هوا و کمبود گاز و افسار‌گسیختگی دلار و سکه. فضای تلویزیون و شبکه خانگی نیز سرشار از اتفاقات جنجالی بود تا جایی که نام سریال «خاتون» که مدت‌ها‌ست پخش آن تمام شده در میان حواشی ماه دیده شد. روزنامه کیهان نقدی بر این سریال نوشت و اینطور نتیجه گرفت: «اینکه در یک دیالوگ سریال خاتون گفته می‌شود ارتش باید با مردم باشد یعنی اینکه این سریال در آشوب‌های اخیر نقش داشته.»
درباره سرنوشت بقیه سریال‌های خانگی در پرونده امروز نوشته‌ایم. تلویزیون نیز همچنان خالی از جنجال نیست که برخی از داخل شبکه‌ها تولید می‌شوند و برخی به‌خاطر نقد رسانه‌ها است. جالب آن‌که رسانه‌های همسو نیز چنین می‌کنند؛ مثلا خبرگزاری فارس کیفیت سریال‌ها را زیر‌سوال برد و داد روزنامه فرهیختگان از مهمان‌های تکراری بلند شد. در این ماه یک تغییر مدیریتی در بدنه اصلی تلویزیون رقم خورد و جواد رمضان‌نژاد که حدود ۳ سال ریاست سیما فیلم را برعهده داشت، با حکم محسن برمهانی معاون سیما، جای خود را به مهدی نقویان داد. نقویان از سال ۱۳۹۸ مدیرعامل موسسه فرهنگی هنری اندیشه شهید آوینی است و مدیریت ساخت و تولید سریال‌هايی چون گاندو، محرمانه، ترور، سرباز کوچک امام و روزهای لاجوردی را در کارنامه کاری خود دارد.
یک: نجات‌یافته ماه/ سقوط با سر‌و‌صدا آمد
ماجرا چه بود؟ سجاد پهلوان‌زاده در نخستین تجربه کارگردانی خود، سراغ سریال استراتژیک «سقوط» رفت که داستان آن روایتی تکان‌دهنده از سبعیت داعش دارد. در این سریال، حمید فرخ‌نژاد نقش ماموری اطلاعاتی را بازی می‌کند که برای نجات زن ایرانی وارد سرزمین دشمن می‌شود. تصمیم این بازیگر مبنی بر ترک ایران و مجموعه مواضع او، «سقوط» را دچار چالش کرد و حتی زمزمه‌های توقیف آن به گوش رسید. با این حال نیمه دوم دی سریال در پلتفرم فیلیمو منتشر شد.
چه واکنش‌هایی داشت؟ «سقوط» مورد استقبال مخاطبان قرار گرفته است. با این حال ساترا طی دو اطلاعیه به غیر‌قانونی بودن پخش آن اشاره کرده. در تازه‌ترین اطلاعیه که 28 دی منتشر شد، آمده است: «ساترا بر‌اساس وظیفه قانونی خود، همزمان با انتشار خبر تولید این سریال از سکوی فیلیمو درخواست کرد برای دریافت مجوز تولید و انتشار این مجموعه نمایشی اقدام کند اما تذکرات مکتوب پیاپی ساترا به فیلیمو و هشدار نسبت به عواقب بی‌توجهی به قانون نیز توسط سکوی فیلیمو نادیده گرفته شد.»
چه فرجامی رقم خورد؟ تاکنون خبری از پاسخ فیلیمو به ساترا در فضای خبری نیست. با این حال غالب رسانه، عدم توقیف «سقوط» به دلیل حواشی بازیگر آن را امری پسندیده عنوان کرده‌اند. مثلا خبرگزاری میزان نوشته است: «این تصمیم انجام یک فعل درست، در این وانفسای فرهنگی بود.»
دو: مسئله‌ساز ماه/ عشق خاص بی‌گناه
ماجرا چه بود؟ 16 دی‌ماه مصاحبه‌ای از محمدصادق افراسیابی معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر با خبرگزاری مهر در فضاي مجازي منتشر شد که گفته بود: «در خصوص سریال‌های «بی‌گناه» و مسابقه «پدرخوانده» با پلتفرم‌ها برای اصلاح سریال مکاتبه شده است.» این خبرگزاری اشاره کرد که مسئله «بی‌گناه» طرح «روابط عاشقانه خارج از عرف» است. همزمان فیلم‌نیوز، نامه شش‌بندی ساترا که متعلق به چند ماه قبل است را خطاب به مدیرعامل فیلیمو منتشر کرد که در بند اول آن آمده است: «رابطه عاشقانه و خارج از عرف بهمن (محسن کیایی) با برادرزاده محرم او فروغ (شبنم مقدمی) در این داستان تا چه حد و چگونه مطرح می‌شود.» سریال «بی‌گناه» را مهران احمدی به تهیه‌کنندگی مصطفی کیایی کارگردانی کرده است. در این ماه خبری هم مبنی بر همکاری کیایی در سریال جدیدش (هزار و یک شب) با روس‌ها منتشر شد.
چه واکنش‌هایی داشت؟ سریال «بی‌گناه» بدون وقفه منتشر شد و طبق برنامه امروز قسمت آخر آن به دست مخاطبان می‌رسد. کیایی همکاری با روس‌ها در «هزار و یک شب» را تکذیب کرد و در عین حال توضیح داد زمان تولید آن نامشخص است.
چه فرجامی رقم خورد؟ درباره «بی‌گناه» در شماره بعدی هفت صبح خواهیم نوشت؛ سریالی که برخلاف ذهنیت شکل گرفته، اثری اخلاقی و در راستای تحکیم خانواده است.
سه: بلاتکلیف ماه/ سکته شبکه مخفی زنان
ماجرا چه بود؟ سریال «شبکه مخفی زنان» به کارگردانی افشین هاشمی حاشیه‌های مختلفی را در چند ماه اخیر تجربه کرد که شاخص‌ترین آن ربط دادن ماجراهای داستان با وقایع روز، از سوی برخی رسانه‌هاست! در نهایت قسمت بیست‌ویکم سریال به دست مخاطبان نرسید و دلایلی مبنی بر این اتفاق در محافل خصوصی مطرح شد؛ از جمله حضور فرخ‌نژاد در آن. با این حال پخش «سقوط» این فرضیه را کمرنگ می‌کند.
چه واکنش‌هایی داشت؟ بعد از توقف پخش سریال، محمدصادق افراسیابی، معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا اینطور گفت: «هیچ مشکل جدی برای پخش سریال «شبکه مخفی زنان» وجود ندارد و مواردی که مطرح است حتما با تعامل با پلتفرم و گفت‌وگو حل خواهد شد.»
چه فرجامی رقم خورد؟ همچنان خبری از پخش سریال «شبکه مخفی زنان» نیست. برخی رسانه‌ها دلیل اتفاق را اینطور شرح داده‌اند: «سریال به شکل تک قسمتی برای بازبینی به ساترا تحویل داده می‌شده، اما این سازمان به کارگردان و پلتفرم پخش‌کننده اعلام کرده که دیگر به شکل تک قسمت مجوز نمی‌دهد و آنها می‌بایست کلیه قسمت‌های باقی‌مانده را برای بازبینی و دریافت پروانه نمایش ارائه کنند. از همین‌رو پروسه بازبینی و اصلاح قسمت‌ها طولانی شده و همین امر موجب شده تا سریال برای چندمین هفته متوالی پخش نشود.» کسی می‌داند قسمت بیست‌ویکم سریال چه زمانی توزیع خواهد شد؟
چهار: عدد ماه/ بمب بودجه صداوسیما
ماجرا چه بود؟ صبح روز چهارشنبه 21 دی‌ماه لایحه بودجه سال 1401 توسط رئیس‌جمهور به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد که در این لایحه بودجه صداوسیما حدود 8 هزار میلیارد تومان مشخص شده است. با انتشار این خبر، بار دیگر واکنش‌هایی عمدتا منفی، علیه تلویزیون شکل گرفت.
چه واکنش‌هایی داشت؟ روابط عمومی صداوسیما پاسخی برای رسانه‌ها ارسال کرد و توضیح داد: «مطابق قانون برنامه ششم توسعه دولت مکلف است حداقل هفت دهم درصد از بودجه عمومی کشور را به‌‌عنوان بودجه صداوسیما در نظر بگیرد، رقمی که اساساً در مقایسه با سایر بخش‌های کشور و سطح تاثیرگذاری آنها و نیز شبکه‌های رقیب، بسیار ناکافی است.» در بخش دیگری از جوابیه به نکته‌ای دیگر اشاره شد: «از سوی دیگر بودجه جداگانه‌ای نیز برای دو مجموعه تاریخی الف ویژه فاخر و در دست ساخت «حضرت موسی (ع)» و «حضرت سلمان» در نظر گرفته نشده است. لذا انتظار می‌رود روند تولید این دو مجموعه نیز متوقف یا به‌شدت کند شود.»
چه فرجامی رقم خورد؟ تا مدت‌ها ماجرای بودجه صداوسیما و همچنین هزینه تولید سریال‌های «حضرت سلمان» و «حضرت موسی(ع)» محل بحث و نظر بود. سریال «حضرت موسی (ع)» را ابراهیم حاتمی‌کیا کارگردانی خواهد کرد که شایعه هزینه 10 هزار میلیاردی آن در فضای مجازی پیچید. تهیه‌کننده اما در توئیتی کنایی، این شایعه را تکذیب کرد.
پنج: دردسر ماه/ شب پرحاشیه یلدا
ماجرا چه بود؟ سال‌های پیش، شب یلدا به شکل ویژه در تلویزیون سپری می‌شد. امسال اما به جز معدود برنامه‌ها (از جمله برنامه‌های شبکه نسیم) مابقی چنگی به دل نزدند. در عوض، حاشیه جای متن را گرفت. مثلا مصطفی امامی مجری ویژه‌برنامه شبکه پنج، از عنوان «یحیی پلاستیکی» استفاده کرد و دیگر مجری این برنامه یعنی سامان گوران سراغ یک شوخی نامتعارف با ابوالفضل پورعرب رفت. پورعرب در این برنامه گفت: «خواهش می‌کنم این بچه‌ها (بازداشتی‌های ناآرامی‌های اخیر) را عفو عمومی بدهند تا یک آشتی ملی برقرار شود. اینها بچه‌های ما هستند.»
چه واکنش‌هایی داشت؟ خیلی زود هواداران سرخابی، ادبیات مجری شبکه پنج را به باد انتقاد گرفتند. پورعرب، خود در همان برنامه جواب گوران را داد و روز بعد رسانه‌ها و نیز چهره‌هایی چون هرمز شجاعی‌مهر بر این ماجرا تاسف خوردند.
چه فرجامی رقم خورد؟ شب یلدا حاشیه‌های دیگری هم داشت؛ از جمله انتقاد محمد معتمدی و حجت اشرف‌زاده از اینکه ویدئوهای قبلی آنها از شبکه‌های مختلف پخش شده است. کیفیت پایین برنامه‌ها انتقاد رسانه‌های همسو با صدا و سیما را نیز به دنبال داشت. مثلا روزنامه فرهیختگان نوشت: «در بهترین حالت، می‌توانی امیدوار باشی فقط یک مهران رجبی، گیرت بیاید که دست‌کم خودش کمی بداهه و خلاقیت دارد و شاید بتواند بار کاستی‌های دیگران را یا بکشد یا گردن بگیرد.»
شش: ترانسفر ماه/ هفت از سه رفت
ماجرا چه بود؟ تلویزیون مدت زیادی است برنامه سینمایی در تراز «هفت» ندارد. «سینما آی‌فیلم» به‌وسع خود برای پوشش سینمای ایران تلاش می‌کند اما به جایگاه «هفت» دست نیافته است. پیرو همین است که وقتی خبری از این برنامه رسانه‌ای می‌شود مورد توجه قرار می‌گیرد. پس از مدت‌ها بی‌خبری، محسن برمهانی معاون سیما اعلام کرد سری جدید «هفت» به مناسبت برگزاری جشنواره فجر روی آنتن می‌رود؛ این‌بار اما در شبکه نمایش.
چه واکنش‌هایی داشت؟ خبر بازگشت «هفت» به آنتن پر سر‌و‌صدا بود اما رسانه‌های مختلف این پرسش را مطرح کردند که آیا بار دیگر با برنامه‌ای خنثي و بدون جذابیت مواجه خواهیم بود؟ اصلا چه کسی اجرای برنامه را برعهده خواهد گرفت؟ بهروز افخمی برای این کار اعلام آمادگی کرده.
چه فرجامی رقم خورد؟ به‌زودی فصل جدید «هفت» روی آنتن می‌رود. برنامه‌ای که چندی پیش چالش‌های سری تازه آن را برشمردیم و نوشتیم: احتمالا برخی سینماگران مثل سابق رابطه‌ای حسنه با تلویزیون ندارند و در «هفت» شرکت نمی‌کنند. در مقابل، خود تلویزیون اجازه حضور برخی چهره‌های سینمایی در تلویزیون را نمی‌دهد و حتی حذف برخی نام‌ها در آیتم‌ها محتمل به‌نظر می‌رسد. این اتفاق در حالی است که اکران جایگاه سابق را ندارد و شاخک مخاطبان مثل گذشته نسبت به تولید و اکران فیلم‌های ایرانی تیز نیست.
هفت: هست و نیست ماه/ سرنوشت مدیری چه می‌شود؟
ماجرا چه بود؟ مهران مدیری مدت‌ها‌ست سکوت اختیار کرده اما حرف و حدیث پیرامون او زیاد است. در ماهی که گذشت پیمان جبلی رئیس صداوسیما مصاحبه‌ای انجام داد که از گفته‌های او بوی رفع توقیف ادامه «دورهمی» می‌آمد. از سوی دیگر خبر رسید او در فیلم «همچون در یک آینه» به کارگردانی محمود کلاری و تهیه‌کنندگی علی اوجی بازی دارد.
چه واکنش‌هایی داشت؟ مجموعه خبرهایی که درباره مدیری منتشر شد این تیتر را به همراه داشت: «او ممنوع‌الفعالیت نیست.» با این حال رسانه ftdigital نوشت: «طبق بررسی‌ها و تحقیقات از منابع موثق، حکم ممنوع‌الفعالیتی مهران مدیری همچنان ادامه دارد.»
چه فرجامی رقم خورد؟ هنوز به‌طور رسمی اعلام نشده سرنوشت قسمت‌های باقی‌مانده «دورهمی» چه خواهد شد. از آن‌سو خبر بازی مدیری در فیلم کلاری تکذیب نشد. همچنین جواد نوروزبیگی تهیه‌کننده «پدر گواردیولا» به ایسنا گفته: «این سریال در حال حاضر در مرحله آماده‌سازی نهایی است.» او در عین حال اشاره کرده زمان پخش و پلتفرم این سریال مشخص نشده. به‌نظر می‌رسید کلاف این سریال که حمید فرخ‌نژاد نیز در آن بازی کرده باز شود که گزارشی دیگر منتشر شد: «پیگیری‌های خبرنگار تسنیم از ساترا نشان می‌دهد «پدر گواردیولا» هنوز برای اخذ مجوز انتشار اقدام نکرده است و برخلاف شایعات منتشر شده، به این زودی پخش نخواهد شد.»
هشت: جمله جنجالی ماه/ دایی، افق و چند ماجرا
ماجرا چه بود؟ در یکی از قسمت‌های برنامه «جهان آرا» شبکه افق، امیرحسین حاجی نصیری که به عنوان مهمان حضور داشت، موضع‌گیری‌های اخیر علی دایی را مورد نقد قرار داد. فارغ از اینکه نقد او درست است یا نه، جمله‌ای به کار برد که فعالیت حرفه‌ای این بازیکن اسبق ملی را زیر سوال می‌برد:« قدش بلند بود هر توپی می‌آمد می‌خورد به سرش و گل می‌شد.»
چه واکنش‌هایی داشت؟ در شبکه‌های اجتماعی و نیز برخی رسانه‌ها علی دایی مورد دفاع قرار گرفت و موضع کارشناس شبکه افق زیر سوال رفت. حتی گزارشگر اصفهانی در حین گزارش بازی سپاهان جمله‌ای کنایی به کار برد و این گونه از دایی حمایت کرد. در مهر ماه امسال مشابه چنین ادبیاتی در برنامه «جهان آرا» از سوی حسن کچوئیان در واکنش به اتفاقات اجتماعی شنیده شد که مدیر شبکه افق آن را زیبنده ندانست. این بار اما او سکوت کرد.
چه فرجامی رقم خورد؟ برخی رسانه‌ها سمت امیرحسین حاجی نصیری ایستادند؛ از جمله ایسنا که نوشت: «سوال اصلی اینجاست که چرا باید مهمان این برنامه در چنین موقعیتی قرار می‌گرفت تا چنین جملاتی را بگوید و در نهایت این اتفاق تلخ برای او می‌افتاد؟ شبکه‌افق که می‌توانست نگاه افکارعمومی به جامعه انقلابی را نزدیک‌تر کند؛ گاهی تبدیل به شبکه‌ای می‌شود که محل ایجاد شکاف در جامعه است.»
09: دستمزد ماه/ مجریان زیاد می‌گیرند؟
ماجرا چه بود؟ کمی بعد از پایان مسابقات جام‌جهانی فوتبال، گمانی‌زنی‌ها درباره دستمزد مجریان برنامه‌های فوتبالی شکل گرفت تا جایی که گفته می‌شد محمد‌حسین میثاقی و محمدرضا احمدی برای اجرای «جام 2022» شبکه سه، نیم میلیارد دریافتی داشته‌اند!
چه واکنش‌هایی داشت؟ تهیه‌کننده «جام 2022» در مصاحبه با خبرگزرای مهر دستمزد میلیاردی مجریان را تکذیب کرد و گفت:«این اعداد آنقدر خنده‌دار و دروغین است که نیازی به واکنش ندارد!» در همین راستا رسول مجیدی مجری «جام 22» شبکه ورزش به ایسنا گفت:
« طبق اعلام تهیه‌کننده برنامه «جام ۲۲» و با توجه به تجربه اجرا، بیشترین دستمزد باید به جواد خیابانی تعلق بگیرد که فکر نمی‌کنم بیش از ۱۰۰ میلیون باشد و این دستمزد با توجه به استطاعت اسپانسر پرداخت شده است.» مشابه همین را تهیه‌کننده «جام 22» به زبان آورد و گفت: «رقم دستمزد خیابانی هر شب بین ۲ و نیم تا سه میلیون تومان است که با سقف آن در یک ماه اجرا به حدود ۹۰ میلیون می‌رسد.»
چه فرجامی رقم خورد؟ مدتی خبری نبود تا اینکه جواد خیابانی در مصاحبه اخیر خود اینطور گفت:« واقعاً این مبالغ 31 میلیارد و از این دست دستمزدها، شایعه‌ای بیش نیست و آنقدر این اعداد خنده‌دارند که باید به آنها خندید. من فکر می‌کنم الان بابت هر گزارش، 500 هزار تومان حقوق می‌گیریم. »
10 : وداع ماه/ سفر ابدی هنرمندان
ماجرا چه بود؟ در دی ماه نیز چند هنرمند از میان‌مان رفتند: سید ابوالفضل طباطبایی، شهروز ملک‌آرایی، هوشنگ لطیف‌پور و سیدمحمدحسین پناهی.
کارنامه: شهروز مُلک‌آرایی هنرمند برجسته دوبله در جامعه باربد ابتدا رشته آواز و سپس بازیگری تئاتر را در پیش گرفت. از نقش‌گویی‌های برجسته او می‌توان از شخصیت کاپیتان لینچ در کارتون ماجراهای گالیور، جان کوچولو در رابین هود و آقای ووپی در کارتون تنسی تاکسیدو نام برد. او در سریال ناوارو نقش رئیس ناوارو را صداپیشگی کرد و دوبلور شخصیت پدر اوشین در سریال «سال‌های دور از خانه» بود.
او تجربه حضور مقابل دوربین را هم داشت. هوشنگ لطیف‌پور دیگر چهره شاخص دوبله است که گویندگی در فیلم‌های مستند (راز بقا)، فیلم سینمایی «پیرمرد و دریا» (راوی)، سریال‌های «دایی‌جان ناپلئون» و «دلیران تنگستان» (راوی) و نیز مجموعه انیمیشن «جیمز گربه» از کارهای به یادماندنی او هستند. سید ابوالفضل طباطبایی، متولد ۱۳۴۰ در مشهد بود و سال‌ها به عنوان مجری و گوینده صدا و سیما فعالیت داشت. اجرای برنامه «مقاومت تا پیروزی» در دوران جنگ تحمیلی، از جمله همکاری‌های شاخص آن مرحوم با سیما بود .«آوا نوا» جزو واپسین تجربیات اجرای زنده‌یاد طباطبایی است. در دی ماه سیدمحمدحسین پناهی بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون دار فانی را وداع گفت. او در فیلم‌های «زیر نور ماه» و «ده رقمی» و سریال تلویزیونی «کهنه‌سوار» حضور داشت… روح‌شان شاد.
