چطور برای بزرگترین عرضه اولیه سال آماده شویم؟
روزنامه هفت صبح، گروه بازار | فردا چهارشنبه بزرگترین عرضه اولیه یک سال اخیر در بورس انجام می‌شود. قرار است شرکت جهان فولاد سیرجان با نماد فجهان به فرابورس بیاید و سرمایه لازم برای شرکت در این عرضه اولیه حداکثر چهار میلیون و ۴۰۰هزار تومان است. فجهان تنها نیست و همزمان عرضه اولیه دیگری در بازار بورس انجام خواهد شد. نماد دارویی کیمیاتک دومین عرضه اولیه فرداست که شرکت در آن حداکثر ۲۳۰هزار تومان پول لازم دارد ولی طبیعتا مبلغ کمتری به هر نفر خواهد رسید.
شرکت در عرضه اولیه ساده‌ترین روش کسب سود در بازار سرمایه است، اما همین روش ساده، جزئیات خاص خودش را دارد. برای همین بهتر است قبل از شرکت در عرضه اولیه سهام، به پنج سوال کلیدی پاسخ دهید تا بتوانید با خیال راحت‌تری سرمایه‌گذاری کنید. اول باید ببینید در کنار حداکثر مبلغ لازم برای شرکت در عرضه اولیه، احتمالا به هر نفر چقدر سهم خواهد رسید. سهامداران عمده شرکت بزرگترین برنده‌های عرضه اولیه هستند و بهتر است نیم‌نگاهی هم به سهام شرکت‌های بالادستی داشته باشید.
اوراق اختیار فروش تبعی نشان می‌دهد سود تضمین‌شده عرضه اولیه چقدر است و با نگاهی به گزارش کارشناسی ارزش‌گذاری می‌توانید ببینید ارزش واقعی سهام عرضه اولیه چقدر است و تا چه حد می‌تواند بازدهی داشته باشد. موضوع فعالیت شرکت به شما کمک می‌کند تا نوع سهام را بشناسید و رابطه آن با قیمت‌های جهانی و بازار ارز را کشف کنید.
خرید سهام عرضه اولیه چقدر پول می‌خواهد؟
بورس و فرابورس به محض نهایی شدن عرضه اولیه سهام یک شرکت، اطلاعیه مربوط به آن را در سایت tse.ir و ifb.ir منتشر می‌کنند و بلافاصله این اطلاعیه به خبرگزاری‌ها و کانال‌های تلگرامی راه پیدا می‌کند. در اطلاعیه عرضه اولیه گفته می‌شود چه میزان سهام شرکت و با چه محدوده قیمت در اختیار سهامداران قرار خواهد گرفت و از روی این اطلاعیه می‌توانیم ببینیم خرید سهام عرضه اولیه به‌طور کلی چقدر پول می‌خواهد و احتمالا به هر نفر چند سهم با چه مبلغی تعلق خواهد گرفت.
آنطور که در اطلاعیه فرابورس ایران درباره عرضه اولیه سهام شرکت جهان فولاد سیرجان آمده، قرار است چهار میلیارد سهام معادل ۱۰درصد کل ارزش شرکت روز چهارشنبه ۱۷شهریورماه عرضه اولیه شود. هر نفر می‌تواند برای خرید حداکثر هشت هزار سهم در دامنه قیمت ۴۵۰ تا ۵۵۰تومان سفارش خرید ثبت کند. با این دو رقم می‌توان نتیجه گرفت کل سرمایه لازم برای شرکت در این عرضه اولیه بدون در نظر گرفتن کارمزد حدود چهار میلیون و ۴۰۰هزار تومان است.
البته قطعا سهم هر نفر مقدار کمتری خواهد بود. برای اینکه تخمینی از مبلغ حدودی که قرار است به هر نفر برسد داشته باشیم، باید ببینیم چند نفر در این عرضه اولیه شرکت خواهند کرد؟ بهترین روش مراجعه به آخرین عرضه اولیه است که در آن حدود دو میلیون و ۹۰۰هزار نفر شرکت کردند. توجه داشته باشید که عموما آمار مشارکت در عرضه اولیه‌های بزرگ کمتر می‌شود و این احتمال وجود دارد که تنها دو میلیون و ۵۰۰هزار نفر در این عرضه اولیه شرکت کنند.
بر این اساس کل چهار میلیارد سهام بین این تعداد تقسیم خواهد شد و به هر نفر احتمالا بین هزار و ۴۰۰ تا هزار و ۶۰۰سهم تعلق خواهد گرفت. ضرب این دو عدد در قیمت در نظر گرفته شده یعنی ۵۵۰تومان نشان می‌دهد احتمالا سهم هر نفر از عرضه اولیه فجهان ۷۷۰هزار تا ۸۸۰هزار تومان خواهد بود این یعنی لازم نیست حتما چهار میلیون و ۴۰۰هزار تومان پول نقد نگه دارید تا در عرضه اولیه فجهان شرکت کنید.
عرضه اولیه دیگری هم فردا چهارشنبه انجام خواهد شد. آنطور که در اطلاعیه شرکت بورس تهران آمده، ۲۲۵میلیون سهم معادل ۱۵درصد ارزش شرکت دارویی، آرایشی و بهداشتی آریان کیمیا تک با نماد کیمیاتک عرضه اولیه خواهد شد که از این تعداد ۱۸۰میلیون سهم به سهامداران حقیقی و ۴۵میلیون سهم به صندوق‌های سرمایه‌گذاری تعلق خواهد گرفت.
هر نفر می‌تواند برای خرید حداکثر ۱۰۰ سهم کیمیاتک در بازه قیمت هزار و ۸۸۲ تا دو هزار و ۳۰۰تومان سفارش خرید ثبت کند و این یعنی حداکثر مبلغ مورد نیاز برای شرکت در این عرضه اولیه حدود ۲۳۰هزار تومان خواهد بود. اگر ۲٫۹میلیون نفر مثل عرضه اولیه قبلی برای خرید سهام کیمیاتک سفارش خرید ثبت کنند، احتمالا به هر نفر ۶۲سهم به ارزش حدود ۱۴۳هزار تومان تعلق خواهد گرفت.
برنده‌های اصلی عرضه اولیه کدام شرکت‌ها هستند؟
سهامداران عمده یک شرکت برنده اصلی عرضه اولیه سهام در بازار سرمایه هستند. فرض کنید در عرضه اولیه کیمیاتک به شما ۱۴۰هزار تومان سهام تعلق گرفته و با بازدهی ۵۰درصدی این رقم به ۲۱۰هزار تومان برسد و ۷۰هزار تومان سود کنید. در چنین حالتی سهامدار عمده کیمیاتک که حدود هزار و ۳۴۰میلیارد تومان سهام کیمیاتک را در اختیار دارد، حدود ۷۰۰میلیارد تومان سود خواهد کرد!
برای همین بهتر است وقتی خبر عرضه اولیه را شنیدیم، سراغ شناسایی سهامداران عمده برویم. برای این کار می‌توان روی امیدنامه و سند ارزش‌گذاری شرکت حساب باز کرد ولی راه ساده‌تر، جست‌وجوی نماد در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس است. در پروفایل هر نماد می‌توان به سربرگ سهامداران مراجعه و فهرست سهامداران عمده شرکت را مشاهده کرد که بیشترین سود را از عرضه اولیه می‌برند.
سهامدار عمده مجتمع جهان فولاد سیرجان با نماد فجهان، شرکت معدنی و صنعتی گل‌گهر است که خود با نماد کگل در بازار سرمایه حضور دارد. ۵۰٫۸درصد سهام فجهان در اختیار کگل است و این شرکت سود قابل توجهی از عرضه اولیه فجهان به دست خواهد آورد. شاید همین مورد باعث شد کگل روز گذشته و در اولین واکنش به انتشار آگهی عرضه اولیه فجهان در آستانه صف خرید قرار گرفت.
موسسه صندوق بازنشستگی شرکت ملی صنایع مس ایران با سهم ۳۰٫۵درصدی و شرکت ملی صنایع مس ایران با نماد فملی و سهم ۱۲درصدی دیگر سهامداران عمده فجهان هستند. با این حساب می‌توانید نمادهای فملی و کگل را در عرضه اولیه فجهان سهیم بدانیم. حتی این عرضه اولیه می‌تواند روی شرکت‌های بالادستی مثل ومعادن هم تاثیر مثبت بگذارد.
سهامدار عمده کیمیاتک گروه صنعتی گلرنگ با سهم ۳۸٫۷درصدی است که به صورت سهامی خاص اداره می‌شود و نماد بورسی ندارد. شرکت گروه صنعتی پاکشو که خود از زیرمجموعه‌های گلرنگ است و با نماد پاکشو در بازار بورس حضور دارد، با سهم ۲۰درصدی دیگر سهامدار عمده کیمیاتک به حساب می‌آید. بقیه سهامداران عمده این شرکت مثل گروه مدیریت صنعت خرده‌فروشی کوروش، شرکت کیان الماس مهر و… سهامی خاص هستند و در بورس حضور ندارند. با این حساب قیمت سهام پاکشو تحت تاثیر عرضه اولیه کیمیاتک قرار خواهد گرفت.
اوراق بیمه سهام تا چه میزان سود را تضمین می‌کند؟
شرکت‌های تازه‌وارد در سال ۱۴۰۰ ملزم شده‌اند تا سهام عرضه اولیه را بیمه کنند. تمام شرکت‌کنندگان در عرضه اولیه همزمان با تخصیص سهام، به همان تعداد اوراق اختیار فروش تبعی دریافت می‌کنند. آنها اگر به مدت یک سال سهام عرضه اولیه را نفروشند، می‌توانند در صورت نیاز از اوراق اختیار فروش تبعی استفاده کنند تا سود حداقلی تضمین شده نصیب‌شان شود.
سود تضمینی بیمه سهام عرضه اولیه عموما بین ۱۸ تا ۲۵درصد است. البته در عرضه اولیه‌های قبلی در مدت خیلی کوتاهی این سود محقق شد تا به کلی اوراق بیمه سهام کارکردشان را از دست بدهند. ولی همین که شرکتی حاضر باشد تضمین کند قیمت سهامش در تاریخ مشخص بالاتر از مبلغ معینی خواهد بود، نشان از قابل اعتماد بودن آن شرکت دارد.
اوراق اختیار فروش تبعی فجهان با نماد هفجهان منتشر می‌شود و قیمت اعمال آن ۶۶۰تومان یعنی ۲۰درصد بالاتر از قیمت روز عرضه اولیه در نظر گرفته شده است. این حداقل سود تضمین شده برای یک سال سهامداران فجهان خواهد بود. در اطلاعیه عرضه اولیه کیمیاتک آمده اوراق اختیار فروش تبعی سهام این شرکت با نماد هکیمی و قیمت اعمال دو هزار و ۸۷۵تومان یعنی ۲۵درصد بالاتر از قیمت عرضه اولیه منتشر می‌شود. با این حساب می‌توان گفت سود تضمین شده بیمه سهام کیمیاتک بالاتر از بیمه سهام فجهان است.
حسابرس‌ها سهام شرکت را به چه مبلغی ارزش‌گذاری کردند؟
شرکت‌ها برای پذیرش در بورس و فرابورس سراغ نهادهای مالی و حسابرسی می‌روند تا به نمایندگی از آنها فرآیند پذیرش سهام در بازار سرمایه را طی کنند. یکی از مراحل پذیرش در بازار سرمایه، ارزش‌گذاری سهام شرکت است که بر اساس آن حسابرس با روش‌های مختلف حسابداری، ارزش هر سهم را تخمین می‌زند و می‌گوید سهام شرکت چقدر می‌ارزد تا بر اساس آن قیمت عرضه اولیه تعیین شود.
فایل ارزش‌گذاری سهام شرکت‌ها همزمان انتشار اطلاعیه عرضه اولیه در سامانه کدال منتشر می‌شود و در صفحات آخر این فایل، نظر حسابرس درباره ارزش هر سهم آمده. اگر دوست داشتید می‌توانید با مطالعه کل فایل چند ده صفحه‌ای متوجه شوید حسابرس‌ها از چه روش‌هایی برای شناسایی ارزش واقعی استفاده کرده‌اند.
فجهان کار مشاوره پذیرش را به شرکت پردازش اطلاعات مالی نوآوران امین سپرده و این شرکت با دو رویکرد مختلف، اول با رویکرد بازار و بر اساس P/E گفته هر سهم این شرکت ۵۶۱تومان و با رویکرد سود و بر اساس FCFE گفته هر سهم این شرکت ۵۵۷تومان ارزش دارد. البته در پیوست‌های همین گزارش، سند ارزش‌گذاری کارشناسان رسمی دادگستری استان کرمان به چشم می‌خورد که اسفندماه ارزش هر سهم فجهان را ۴۲۰تومان اعلام کرده بود.
از آنجا که قیمت در نظر گرفته شده برای عرضه اولیه فجهان ۵۵۰تومان است، می‌توان گفت فروشنده‌ها تخفیف چندانی برای این عرضه اولیه در نظر نگرفته‌اند و این موضوع می‌تواند تاثیر منفی زیادی روی بازدهی سهام فجهان داشته باشد. طوری که می‌توان گفت احتمالا فجهان کمترین بازدهی را در بین عرضه اولیه‌های سال ۱۴۰۰ از آن خود خواهد کرد.
ارزش‌گذاری سهام کیمیاتک توسط شرکت تامین سرمایه بانک ملت انجام شده. این شرکت در گزارش کارشناسی خود از سه روش P/E، FCFE و DDM ارزش شرکت آریان کیمیا تک را محاسبه کرده و گفته هر سهم آن حدود سه هزار و ۲۴۰تومان ارزش دارد. از آنجاکه قیمت در نظر گرفته شده برای عرضه اولیه کیمیاتک دو هزار و ۳۰۰تومان است، با احتمالا بالایی می‌توان گفت این عرضه اولیه به‌راحتی می‌تواند در یکی دو ماه اول حداقل ۴۰درصد بازدهی داشته باشد. چراکه عملا ۴۰درصد زیر قیمت به شرکت‌کنندگان فروخته می‌شود.
شرکت در چه حوزه‌ای فعالیت می‌کند؟
فعالیت اصلی شرکت‌ها نوع سهام آنها را از نظر دلاری و غیردلاری بودن مشخص می‌کند. برای پیدا کردن فعالیت اصلی آنها کافی است در پروفایل نماد در سایت شرکت مدیریت فناوری بورس به سربرگ معرفی برویم. راه دیگر مراجعه به امیدنامه است که در آن مختصری درباره فعالیت شرکت گفته شده.
برای مثال فجهان همانطور که از اسمش پیداست یک شرکت فولادی است که میلگرد، آهن اسفنجی و شمش فولادی تولید می‌کند و رقبایش فولاد مبارکه، ذوب‌آهن اصفهان و فولاد ارفع هستند. بر این اساس فجهان یک نماد دلاری به حساب می‌آید.زمینه فعالیت کیمیاتک محصولات بهداشتی است و تولیدات آن را با برندهای مای، شون، الارو و نئودرم می‌شناسیم. کیمیاتک تولیدکننده انواع شامپو، کرم مرطوب‌کننده و ضدآفتاب، ژل مو، ژل ضدعفونی‌کننده و… است و از آنجا که اغلب محصولاتش در ایران فروخته می‌شود، تا حدودی نماد ریالی به حساب می‌آید و بر خلاف شرکت بالادستی‌اش که در گروه محصولات شیمیایی است، این نماد در گروه مواد دارویی قرار دارد.
