نشانههای مثبت برای آشتی بزرگ با رمزارزها
روزنامه هفت صبح | چند روز پس از انتشار نامه محمدباقر قالیباف به رئیس بانک مرکزی در مورد بستن درگاه اینترنتی پلتفرمهای ایرانی مبادله رمزارز،پیشبینی کارشناسان حوزه رمزارزها، درست از کار درآمد و گزارشها نشان میدهد که پس از موج روانی این نامه طی چند روز گذشته داراییهای رمزارزی ایرانیها به سرعت در حال انتقال از پلتفرمهای داخلی به پلتفرمهای خارجی است.
براساس آمارهایی که فرزین فردیس در اتاق بازرگانی تهران در نشستی که در حمایت از توسعه رمزارزها برگزار شده بود عنوان کرد مشخص شد کاربران ایرانی دهها میلیون دلار پول از این صرافیها خارج و به صرافیهای خارجی منتقل کردهاند و با انتشار شایعه بستن درگاههای بانکی پلتفرمهای ایرانی این روند تشدید شده است.این اتفاق باعث شد دو چهره کلیدی در حوزه سیاستگذاری پولی و مالی کشور یعنی پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس و همتی رئیس بانک مرکزی به این اتفاقات واکنش نشان دهند.
*** تغییر موضع مجلس و بانک مرکزی
«برداشت بانک مرکزی از ممنوعیت فعالیت مجموعههای ایرانی رمزارز اشتباه است و برخورد سلبی و ممنوع کردن فعالیت مجموعههای ایرانی حوزه رمزارز که علاقهمند به ساماندهی و قبول نظارت هستند، منجر به روی آوردن آنها به فعالیت زیرزمینی و اصطلاحا سیاه خواهد شد.»
این جمله را دیروز پورابراهیمی،رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفته است.همتی،رئیس کل بانک مرکزی هم گفت:«بانک مرکزی تا زمان ترسیم نقشه راه، هیچگونه اقدام شتابزدهای انجام نمیدهد و مدیریت و تنظیمگری مبادلات سایر رمزارزها نیازمند بررسی همهجانبه، جامع و منسجم است و معتقدم پیش از هرگونه اقدام سلبی یا حتی تسهیلگری باید هماهنگی لازم بین تمام عوامل و ذینفعان ایجاد شود.»
اگر سخنان لیدر حوزه اقتصادی مجلس و دیدگاه رئیس بانک مرکزی را کنار بند پایانی بیانیه دو روز پیش مرکز بررسی جرائم سازمانیافته سایبری بگذاریم که در آن تاکید شده بود باید حساب کلاهبرداران حوزه رمزارزها را از نخبگان و کسبوکارهای واقعی این حوزه جدا کرد،به یک نتیجه امیدوارکننده برای استارتاپها و پلتفرمهای آنلاین حوزه تبادل رمزارزها و بهطور کلی اکوسیستم بلاکچینی ایران خواهیم رسید:مجلسنشینها و تصمیمگیرندگان از گارد بسته اولیه خود کوتاه آمدهاند و حمایت از کسبوکارها و فعالان بخش خصوصی که بدون تخلف در این فضا کار میکنند در دستور کار قرار گرفته است.اما در یکی دو هفته اخیر چه اتفاقی رخ داده که از بانک مرکزی تا مجلس به چنین نتیجهای رسیدهاند و بازار رمزارزها امیدوارتر از قبل شده است؟
بیانیه جرایم سایبری در سایت گرداب دو روز پیش که خبر دستگیری یکی از چهرههای پرحاشیه حوزه رمزارزها منتشر شد در دو بند پایانیاش نکاتی نهفته بود که نشان میداد فرصتهای این بازار برای اقتصاد ایران بیش از آن است که کسبوکارهای فعال در آن بخواهند نگران محدودیتهای کلی برای آن باشند.در بند ۵ این بیانیه آمده است:«… موضوع حاضر و کلاهبرداری صورت گرفته را میبایست از فعالیت سایر بازیگران دلسوز حوزه رمزارز که مایل به فعالیت توام با دانش و آگاهی در چارچوب قانون هستند، تفکیک نمود.»
بازیگرانی که مدتها بود تاکید میکردند بستن صرافیهای داخلی و محدودیتهای بیش از اندازه در این بازار میتواند سرمایه ایرانیها را به خارج کشور کوچ دهد که دیگر نه نظارتی روی آن باشد و نه بتوان از آن حمایتی کرد اما حالا که یکی از صرافیهای متخلف داخلی گرفتار دستگاه نظارتی کشور شده اولین نکتهای که کسانی که مدتهاست از صرافیهای داخلی حمایت میکنند مطرح کردهاند همین بوده که اگر به جای این صرافی داخلی سرمایه مردم دست مدیر یک صرافی خارجی بود آیا میشد با او برخورد کرد؟ آیا امکان پیگیری مطالبات احتمالی کاربران وجود داشت؟
*** خوشحالی صرافیهای خارجی
به نظر میرسد بعد از دو هفته پرتلاطم بتوان گفت اگر اتفاق خاصی نیفتد، دستگاه قانونگذاری و نهادهای دولتی و نظارتی و در راس آنها بانک مرکزی، ادله کافی پیدا کردهاند در بازاری که خود به اندازه کافی ریسک دارد، ریسکهای تازهای برای کسبوکارها و کاربران آنها ایجاد نکنند.نکته مهم اینجاست که بخش بزرگی از ۱۲میلیون نفری که این روزها در بازار رمزارزها در حال فعالیت هستند سرخوردگان حوزه بورس محسوب میشوند که بعد از ریزش بورس ترجیح دادند سرمایه خودرا به بازار رمز ارزها منتقل کنند.
خروج از بورس اتفاق خوشایندی نبود اما چرخش این پول به سمت رمزارزها در میان انتخابهای موجود بهترین اتفاق بود. ورود این سرمایه ناگهانی به هرکدام از بازارهای طلا و دلار و مسکن میتوانست یک سونامی سنگین اقتصادی ایجاد کند یا در بازار املاک کشورهای همسایه به ویلا و آپارتمان بدل شود. به نظر میرسد ظرفیت و توانایی این بازار در جذب غیرتورمی سرمایهها موجب جلب توجه سیاستگذارهای اقتصادی کشور شده تا فضای امیدوارکنندهتری برای فعالیت در عرصه رمزارز به وجود بیاید.
از سوی دیگر برخی مبادلات مالی که در سالهای اخیر از طریق رمزارزها انجام شده نشان میدهد تاحدی میتوان روی خاصیت ضدتحریمی این بازار حساب باز کرد. اما نکته مهمتر این است که بلاکچین و فناوری خوش آتیه آن بهزودی بخشی از اقتصاد جهانی خواهد بود.دست کشیدن و عقب ماندن از این آینده به بهای برخورد قهری با برخی کسبوکارهای این حوزه شاید با هیچ منطق هزینه-فایدهای جور درنیاید.آیندهای که آمریکا،کرهجنوبی، ژاپن و چین سرمایهگذاری زیادی روی آن کردهاند و حالا غولهای جهان فناوری و بانکهای بزرگ هم در حال پیوستن به آن هستند.باید منتظر ماند و دید فرجام مراکز تولید و تبادل ایرانی رمزارزها در یک ماه آینده چه خواهد شد؛ برخورد سلبی یا ساماندهی قانونی.