چرا حال شبکه چهار خوب نیست؟
روزنامه هفت صبح، احمد رنجبر | روز گذشته نتیجه نظرسنجی مرکز تحقیقات صداوسیما از مخاطبان تلویزیون در بهار امسال منتشر شد. این نظرسنجی از چند جنبه قابل بررسی است که شاخصترین آن چرایی موفقیت شبکههای صدرنشین و دلایل ناکامی شبکههایی مثل چهار و افق است. ابهاماتی هم درباره آن وجود دارد و این سوال را پیش میکشد که چرا شیوه سازوکار نظرسنجی روشن نیست. چرا شیوه انجام آن اعلام نمیشود.
*** صعود شبکه سه با فوتبال و عصر جدید
در نظرسنجی مرکز تحقیقات صداوسیما در بهار ۹۹ ، شبکه سه با ۸/۵۱ درصد مخاطب در رتبه اول شبکهها قرارگرفته است. این شبکه دو ابزار کمکی اصلی دراختیار دارد؛ یکی «عصر جدید» که در نظرسنجی خرداد بهعنوان برترین برنامه تلویزیون معرفی شده بود.
دیگری پخش زنده مسابقات داخلی و خارجی فوتبال. هم «عصر جدید» و هم پخش فوتبال مدتی از آنتن شبکه سه دور بودند و با بازگشت دوباره آنها، رونق به این شبکه بازگشته است و توانسته بار دیگر رتبه اول را از آن خود کند. بعد از شبکه سه، شبکه یک با ۱/۴۹ درصد در رتبه دوم ایستاده است.
*** کرونا عصای دست شبکه خبر
شبکه خبر رشد چشمگیری در نظرسنجی اخیر داشته و با ۲/۴۵ درصد در رتبه سوم ایستاده. رشد این شبکه نسبت به بهار ۹۸ ، ۴/۱۴ درصد عنوان شده است. اصلیترین عامل مراجعه به شبکه خبر، اوجگیری دوباره کرونا است که مخاطبان را تشنه دریافت اطلاعات تازه کرده. در بهار اتفاقهای زیاد دیگری هم رخ داد؛ از جمله زلزله تهران که طبیعی است شبکه خبر محل رجوع مخاطبان باشد.
*** شکست سنگین تماشا از آیفیلم
درحال حاضر دو شبکه ماموریت پخش سریال دارند: آیفیلم و تماشا. اینبار نیز میزان مخاطبان آیفیلم بیشتر است. این شبکه با۱/۴۳ درصد در رتبه چهارم قرار گرفته. تماشا هم با ۷/۲۶ درصد در رتبه نهم جدول دیده میشود. این درحالی است که شبکه تماشا سریال خارجی هم پخش میکند و آیفیلم از این امکان بیبهره است. این نظرسنجی بار دیگر نشان میدهد، شبکه تماشا، شبکهای موازی است و با وجود آیفیلم نیازی به آن احساس نمیشود.
*** مورد عجیب نسیم
دیدن شبکه نسیم در رتبه ششم از نکات عجیب نظرسنجی است. این شبکه۶/۳۶ درصد رضایت مخاطبان را بهدست آورده. میپرسید چرا این جایگاه عجیب است؟ بیایید سری به نظرسنجی مرکز تحقیقات صداوسیما درباره پرمخاطبترین برنامههای تلویزیون در اردیبهشت بزنیم.
در این نظرسنجی «دورهمی» و «کودکشو» رتبههای اول و دوم و «ویتامین خ» رتبه ششم را بهدست آورده بود. در خرداد، «عصر جدید» اول شد و «دورهمی» دوم. با اینحال رتبه سوم و چهارم به «خندوانه» و «کودکشو» شبکه نسیم اختصاص داشت. چرا شبکهای که برنامههایش در اردیبهشت و خرداد جزو پربینندهها است، در مجموع کلی، رتبه ششم را بهدست آورده؟
*** روزگار تلخ شبکه چهار
دیدن شبکه چهار در رتبه ماقبل آخر، نشان میدهد این شبکه چه وضعیت اسفباری دارد. شبکه چهار با ۶/۱۰درصد در رتبه پانزدهم قرار گرفته و فاصلهاش با شبکه افق ناچیز است. افق با ۹/۹ درصد آخر شده. شبکه چهار بعد از نوروز سیر نزولی پیدا کرد و نتوانست برنامههایی درخور مخاطب فرهیخته خود روانه آنتن کند.
سال پیش این شبکه چند برنامه شاخص داشت؛ از جمله «شوکران»، «شبهای هنر» و … . حالا از این دست برنامهها خبری نیست و آنتن شبکه چهار با مسابقه تلفنی و برنامه تبلیغی کنکور پر میشود. شبکه چهار نه تنها مخاطب فرهیخته را از خود دور کرده است که خوراک مناسبی برای مخاطب عام هم ندارد.
*** ابهامات نظرسنجی
پیشتر سلسله گزارشهایی درباره شیوه برگزاری نظرسنجی صداوسیما منتشر کردیم. روابط عمومی این سازمان درباره بخشهای مبهم، توضیح داده بود. با اینحال سوال تازهای که پیش میآید ناظر به سازوکار رتبهبندی شبکههای تلویزیونی است. چرا در نظرسنجی قبلی شبکه سه با داشتن برنامههای پرمخاطب، صدر جدول را از دست داد و حالا این اتفاق برای شبکه نسیم افتاده؟
چرا تکرار «خندوانه» در نظرسنجیها لحاظ شده؟ چرا خبری از میزان مخاطب پخش زنده فوتبال خارجی(گزارش ورزشی) و فوتبال داخلی(برنامه فوتبال برتر) نیست؟ چه بسا اگر در گزارش قبلی که مختص برنامهها بود، فوتبال لحاظ میشد هم شبکه سه و هم شبکه ورزش رتبه بهتری بهدست میآوردند.