دستاندازهای فریده در جستجوی اسکار!
روزنامه هفت صبح، کمال بردبار| در اتفاقی شگفتانگیز در حالیکه به نظر میرسید یکی از دو فیلم متری شیش و نیم و یا قصر شیرین به عنوان نماینده ایران به اسکار انتخاب میشوند مستند در جستوجوی فریده به عنوان نماینده ایران برای ماراتن انتخابی اسکار انتخاب شد.
* یک: از نظر من کل فرایند ارسال نماینده یک کشور برای انتخاب شدن در مراسم اسکار شبیه فرایند سخیفانه دریافت ویزا از کشورهای اروپایی و آمریکایی است. یعنی قبول کردن آنها به عنوان مرجع و تلاش برای باب میل بودن آنها. اما خب گفتن این حرف کمیشبیه خودکشی است. چرا که الان همه سینمای آمریکا را به عنوان مرجع قبول دارند و تلاش برای یافتن جایزهای در بخش جنبی جوایز ملی سینمای آمریکا را برای خود افتخاری میدانند که البته فواید مالی نیز دارد.
* دو: از طرفی با توجه به شرایط سیاسی مابین ایران و آمریکا شانس حضور یک فیلم ایرانی در میان نامزدهای نهایی بسیار بعید است.
* سه: موفقیت بینالمللی برای فیلمهای ایرانی میتواند پایه گذار انتخاب فیلم ایرانی برای لیست نهایی باشد. اما این موفقیت بینالمللی یعنی توفیق در کن یا برلین و یا در ونیز. در مورد ونیز هم توجه داشته باشید که موفقیت در بخش اصلی و برای ربودن شیرطلا میتواند امتیازی برای ورود به رقابت اسکار باشد.
* چهار: امسال هم متری شیش ونیم و قصرشیرین به رغم موفقیتهای پراکنده بینالمللی هیچکدامشان به صف اول فیلمهای برگزیده سال راه نیافتهاند. نوید محمدزاده دیروز در واکنش به انتخاب در جستوجوی فریده نوشت که صبر میکردید تا بعد از جشنواره ونیز. او اشارهاش به حضور فیلم متری شیش و نیم در این جشنواره است اما بازهم فراموش کرده که متری شیش ونیم در بخش اصلی ونیز نیست و در بخش افقهاست و حتی در صورت موفقیت هم اتفاق خیلی مهمی نیست.
* پنج: یادمان باشد ایران تا به امروز ۲۵ بار برای رسیدن به اسکار اقدام کرده و تنها در سه نوبت موفق شده است. یعنی بچههای آسمان، جدایی نادر از سیمین و فروشنده که خب از این سه بار دوتا اسکار هم به دست آوردهایم که اسکار جدایی نادر از سیمین سزاوارانه و اسکار فروشنده ناشی از تحولات سیاسی آمریکا بود.
* شش: در جست و جوی فریده را زمستان ۹۷ دیدم. همان موقع گفتم که بهترین فیلم سال گذشته بوده است. فیلمیشاعرانه و دقیق و بسیار موثر با شیوهای ممتاز از روایت که تماشاگر را بهتر از تمام ملودرامهای سینمایی ایران با خود همراه میکرد و متاثر میساخت. داستان واقعی زنی که در دهه ۵۰ توسط والدین فقیرش در حرم امام رضا رها میشود و به شیرخوارگاه آمنه تهران منتقل میشود و توسط یک زن و مرد توریست هلندی به فرزندی پذیرفته میشود و بقیه عمرش را در هلند و به عنوان شهروندی هلندی طی کرده است و حالا در چهل سالگی در پی یافتن ریشههایش بر میآید.
در روزنامه خراسان مطلبی چاپ میکند و داستان زندگی خود را میگوید و والدین حقیقیاش را طلب میکند. ماجرا ازآنجا پیچیده میشود که سه خانواده به او پیغام میدهند که او باید دختر آنها باشد چرا که هر سه خانواده بنا به دلایل خاص خودشان در همان دوران دختران خودرا در حرم رها کردهاند. و از اینجا پروسه جستوجوی فریده آغاز میشود. او به ایران و سپس مشهد میرود تا والدین واقعی خود را پیدا کند…
این مستند جوایز اصلی جشنواره سینماحقیقت در سال ۱۳۹۷ را کسب کرد و توسط آزاده موسوی و کوروش عطایی ساخته شده است.
* هفت: انتخاب در جستوجوی فریده با اعتراض نوید محمدزاده و همین طور حامد بهداد، ستارههای فیلمهای متری شیشونیم و قصر شیرین روبهرو شد.
* هشت: محمد صادق لواسانی چهره رسانهای سینما که از قرار مخالف انتخاب فیلم در جستوجوی فریده بوده اینگونه داستان را روایت کرده است:
« در جلسهای که نیمه هفته گذشته برگزار شد، گفتوگو و جدل مفصلی پیرامون انتخاب « قصرشیرین» یا «متری شیش و نیم» بین اعضای هیات انتخاب نماینده ایران برای معرفی به اسکار، در میگیرد.رایگیری انجام شد و ۵نفر از اعضا به «قصر شیرین» رای میدهند. آقای تورج منصوری از اعضای هیات که با معرفی این فیلم، مخالفت و بامعرفی «متری شیش و نیم» موافق بوده، پیشنهاد تعویق جلسه تا شنبه رامطرح میکند که اعضا مجددا فیلمها را ببینند شاید نظرشان عوض شده و رایگیری لغو شود!
در همان جلسه، بنا بر نظر خانم معتمدآریا و سپس آقای رزاقکریمی، بحث معرفی «در جستوجوی فریده»مطرح میشود که فقط خودشان موافق معرفی این مستند بودند و اعضا بیشتر مانند شوخی با موضوع برخورد میکنند و جلسه به تعویض میافتد. جمعه شب، برنامه هفت نقد «قصرشیرین» را برگزار کرد و مسعود فراستی که در جشنواره فجر میگفت «قصر شیرین» فیلم خوبی است و… چرخش ۱۸۰ درجهای میکند و میگوید که دوباره فیلم را دیده و به همراه محمدتقی فهیم پنبه مبسوطی از آن میزند.
در جلسه روز شنبه، هیات انتخاب مجددا بحث و رایگیری میکند. خانم طائرپور که در جلسه قبل به «قصر شیرین» رای داده بود، اینبار به «متری شیش و نیم» رای میدهد. نهایتا «در جستوجوی فریده» دو رای، «قصر شیرین» چهار رای و «متری شیش و نیم» سه رای کسب میکنند!
بهرغم رایگیری، چون فیلم خوبِ سعید روستایی به هیچ عنوان نمیتوانست رای بیاورد، سه عضوی که قبلا به «متری شیش و نیم» رای داده بودند، رای خود را به سمت مستند مذکور تغییر دادند تا «قصر شیرین» از گردونه کنار برود. این اقدام و تغییر رای سه نفر از اعضا، باعث جدل فراوان میشود اما نهایتا به حکم دموکراسی و برای برونرفت از بنبست، «در جستوجوی فریده» به عنوان نماینده ایران به اسکار معرفی شد؛ آنهم در شرایطی که اول اکتبر ۲۰۱۹ مهلت بررسی و اعلام گزینه نهایی بود!
* ۹: و دست آخر این که هفت صبح انتخاب در جستوجوی فریده را هوشمندانه و کارشناسی میداند و اگر شانسی برای حضور یک فیلم ایرانی در اسکار امسال باشد شانس این مستند داستانی درجه یک از بقیه رقبا بیشتر است.